Irak Başbakanı Nuri el-Maliki’nin meclise sunduğu ulusal uzlaşma planının tam metnini
YDH- Irak Başbakanı Nuri el-Maliki’nin meclise sunduğu ulusal uzlaşma planının tam metnini sunuyoruz. Metni arkadaşımız Furkan Torlak çevirdi.
Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla
Irak halkının evlatlarının kaynaşması, milli birlikteliğin güçlendirilmesi, muhtelif oluşumların birbirlerine uyum sağlayarak sevgi ortamının doğması, idari yolsuzluk ve terörün yıl açtığı olumsuz etkilerin tedavisi, karşılıklı güven ortamının oluşturulması, Irak’a sadık vatandaşlık ruhunun yaygınlaştırılması için –ki mezheplerine, ırklarına ve siyasî partilerine bakılmaksızın tüm Iraklılar bu noktada aynı hak ve görevlere sahiptir-, meydan okumalara karşı geniş kapsamlı ulusal cephenin oluşturulması, Irak’ın yapılandırılmasının tamamlanması, halkının refaha kavuşturulması, halkın iradeyi ve ipleri eline alması ve Aziz Irak’ımızın bölgesel ve devletsel açıdan hak ettiği yeri alması için iki temel esas üzere kurulu ulusal diyalog ve barış planını gündeme getiriyoruz:
a) Ana mekanizmalar:
b) İlkeler ve izlenmesi gereken siyasetler:
a) Ana mekanizmalar:
1- Üç erk temsilcilerinden, ulusal diyalogdan sorumlu devlet bakanı ve içerisinde siyasi güçler, bağımsız şahsiyetler, dinî merciler ve aşiretlerin temsilcilerinin bulunduğu parlamento listelerinin temsilcilerinden oluşan “Barış ve Ulusal Diyalog Planı için Ulusal Kurul” adında bir üst ulusal kurul oluşturma.
2- Üst Ulusal Kurul tarafından çeşitli şehirlerde büroların kurulması ve bu büroların ana kurulun görevlerini üstlenerek barışı yaygınlaştırması.
3- Sivil kurullar oluşturarak kültürel, medyatik etkinliklerde bulunma ve barış projesinin seyrini takip etme, aşamalarını değerlendirme ve önüne ışık tutma.
4- Toplumun çeşitli kesimlerine yönelik çeşitli konferans düzenlemek;
— Barış projesini desteklemek üzere din âlimleri için konferans düzenlenmesi ve barış projesinin “Allah’ın ipine sarılma” olduğuna dair destekleyici fetva alınması.
— Kaos durumunu ortadan kaldırmak, teröre ve fesat çıkaranlara karşı cephe kurmak için şeref sözleşmesi düzenlemek üzere aşiret liderlerine yönelik konferans düzenlemek.
— Devleti destekleme, siyasi süreci himaye etme, terör ve fesatçıların meydan okumasına karşı cephe olma noktasında taahhütte bulunmak ve ulusal sözleşme ilan etmek üzere Irak sahasında etkin siyasi güçlere yönelik konferans düzenleme.
— Bütün sivil toplum kuruluşlarını, Ulusal Uzlaşma ve Barış Planı’nın hedeflerini gerçekleştirme doğrultusunda halkı bilinçlendirmeleri ve aydınlatmaları için konferans ve çeşitli faaliyetler düzenlemeye davet etmek.
b) İlkeler ve izlenmesi gereken siyasetler:
1- Siyasi sürece katılan siyasi güçlerin ve hükümetin, güven ruhunu yenilemek ve derinleştirmek için akılcı siyasî bir söyleme dayanması ve tereddütlü taraflara güven verilmesi ve tarafsız medyanın oluşturulması.
2- Hükümetin ve siyasî sürece katılan güçlerin konumu ve bakışına muhalif tutumlar ve bakış açılarıyla ulusal diyaloga dayalı dürüst ilişkilere girilmesi.
3- Ülkenin problemlerinin çözümünde, çeşitli şahısların tasfiyesi olgusunun çözümünde anayasal ve hukuki meşruiyetin esas alınması; bu tehlikeli olgunun kontrol altına alınması için çaba harcama.
4- Hükümete katılan siyasi güçlerin teröristlere ve Saddamcılara karşı tavizsiz net bir duruş sergilemesi.
5- Suç işlememiş, terör eylemlerine karışmamış, savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlememiş tutuklar için af çıkarmak; mümkün olduğu kadar acele edip suçsuz olan tutukluların bırakılması için gerekli kurullar oluşturmak; af fırsatını elde etmek isteyenler de şiddeti kınamalı, seçilmiş ulusal hükümeti destekleyeceğine ve kanuna uyacağına dair taahhütte bulunmalıdır.
6- İnsan hakları ihlallerinin engellenmesi; hapishanelerin ıslah edilmesi; işkence suçlarından sorumluların cezalandırılması; ulusal müesseselerin ve ilgili uluslar arası kuruluşların hapishaneleri ziyaret etme ve tutukluların hallerinin yoklanmasının olanaklı hale getirilmesi.
7- İnsan hakları ve sivil haklarının askeri operasyonlar dolayısıyla ihlal edilmesini engelleyecek mekanizmanın oluşturulabilmesi için çok uluslu güçle müzakerede bulunulmalı.
8- Lağvedilmiş kurumların memurlarının ekonomik problemlerinin çözümlenmesi ve bunların tecrübelerinden yararlanılması.
9- Anayasa metni gereğince “Baas’ı Temizleme Kurulu”nun gözden geçirilmesi; bunun idari ve anayasal bir sıfat alması için yargı ve hukuka bağlanması.
10- Özellikle sıcak bölgelerde hizmetlerin iyileştirilmesi için acil uygulamaların başlatılması.
11- “Ulusal Uzlaşı için Kahire Konferansı”ndan doğan hazırlık kurullarının Birleşmiş Milletler ve Arap Birliğiyle işbirliği içerisinde faaliyete geçirilmesi ve barış noktasında “Bağdat İnisiyatifi”nin cesaretlendirilmesi.
12- Irak’ta cereyan eden hadiselerin gerçek görüntüsünü aktarmak amacıyla hükümetin bölge, Arap ve İslam dünyasında harekete geçmesi; özellikle teröre destek veren yahut teröre göz yuman ülkelerin ulusal uzlaşı planından yana onayının kazanılması.
13- Çok uluslu gücün Irak’tan çekilmesini sağlamak için, Irak güvenliğinin idaresini ele alacak silahlı kuvvetlerin oluşturulması ve bunun için acil ve ciddi surette çalışmalara başlanması.
14- Savunma, içişleri ve diğer bakanlıklara bağlı silahlı güçlerin oluşumunun ulusal ve idari açıdan hızlı ve ciddi olarak gözden geçirilmesi için harekete geçilmesi (Zira bu güçler Irak güvenliğinden sorumlu olacak; çekilmeden önce çok uluslu güçten güvenlik sorumluluğunu teslim alacaktır)
15- Geçmiş rejimin kurbanlarını desteklemek için alınan kararların faaliyete geçirilmesi; mağduriyetlerinin karşılıklarının verilmesi; Irak genelinde yoksul bölgelerin yaşam ve hizmet durumlarının iyileştirilmesi için imkânların oluşturulması;
16- Hiçbir suç işlememiş olan Iraklı bir vatandaşın yahut örgütün, anayasaya göre Irak’ın yapılanması için çalışmasını önleyen kırmızıçizgilerin ortadan kaldırılması;
17- Terör eylemlerinden; askeri operasyon ve şiddetten zarar görenlere tazminat ödenmesi.
18- Yargı misyonunun harekete geçirilerek suçluların cezalandırılması; geçmiş rejimin suç ve sembolleriyle, teröristler, ölüm ve adam kaçırma çetelerine karşı yargının tek merci haline getirilmesi;
19- Silahlı Kuvvetleri, birbirleriyle rekabet içerisinde olan siyasi güçlerin nüfuzunda olmayacak ve siyasi işlere karışmayacak hale getirmek; milislerin ve kanuni olmayan silahlı grupların lağvedilmesi, sorunun siyasi, ekonomik ve güvenlik açılarından çözümlenmesi.
20- Irak ve Iraklılara düşmanlık besleyen tekfirci terörist gruplar ve oluşumlara karşı bakış açılarının ve duruşların ortak kılınması.
21- Irak’ın zarar gören bölgelerinde kapsamlı bir imar kampanyası başlatmak ve işsizlik sorununun çözümlenmesi;
22- Seçimlerin doğurduğu parlamento, anayasa ve ulusal birlik hükümeti, tüm müesseseleri teşkil etmekte; egemenlik ve çok uluslu gücün Irak’ta bulunması noktasında Irak halkının iradesinin tek meşru temsilciliğini yapmaktadır.
23- Göç edenlerin kendi bölgelerine dönmeleri için harekete geçmek; hükümetin ve emniyet güçlerinin bu dönüşü güvenli hale getirmesi ve bu kimselerin zararlarının karşılanması, teröristlerden koruması; insanları korumayı garanti eden zeki bir güvenlik politikasının izlenmesi; bu kimselerin şantaj ve baskı alında kalmaması;
24- Tutuklama, arama gibi operasyonlar, arama ve tutuklama öncesi alınan yargı kararları gereğince uygulanmalı; yönlendirici verilere değil kesin bilgilere dayanma; askeri operasyonlar için resmi emir alma ve insan haklarına aykırı davranmama.
