YDH- Arap Baharı’nın ABD ile imtihanı başlıklı yazı dizisinin bu bölümünde İslami değerlere hakaret içeren “Müslümanların Masumiyeti” adlı film sonrasında Mısır’da yaşanan gelişmeler ve Müslüman Kardeşler ile Nur Partisi’nin tutumu ele alınıyor.

Mısır

Mısır'da Müslümanların Masumiyeti filmi için ilk gösteri çağrısı, 10 Eylül'de yapıldı. Mısır Devrimi'ni Koruma Cephesi, Nur Partisi, Zamalek futbol takımının taraftarları Ultras'ın da destek verdiği gösteri için 11 Eylül akşamı, ABD elçiliği önünde toplanma çağrısı yapıldı.[1]

Libya'da göstericilerin Bingazi'deki ABD konsolosluğuna saldırdığı saatlerde Mısır'daki göstericiler de Kahire'deki ABD elçiliğinin duvarlarına tırmanmaya başladı. Göstericiler, ABD bayrağını parçalayarak yakarken bazı göstericiler, elçiliğe "Kelime-i Tevhid" yazılı siyah bayrak asma girişiminde bulundular[2]

Gece geç saatlerde ise "Canımız kanımız sana feda olsun ey İslam", "Canımız kanımız sana feda olsun ey resul" sloganı atan Mısırlı gençlerle güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.[3] Güvenlik güçleri, gösterileri durduramayınca ABD elçiliğine çıkan tüm yolları kapattı.[4] Elçiliğin tabelasına "Bin Ladin" ve "Kelime-i Tevhid" yazan göstericiler "Ey Obama Ey Obama Burada hepimiz birer Bin Ladin’iz" şeklinde slogan attı.[5]

ABD elçiliğinin duvarlarına tırmanarak ABD elçiliğini yakan ve hatta elçiliğin avlusuna kadar giren “Ehli” takımı taraftarlarının (Ultras) elçilikten uzaklaştırılması için, elçiliğin içerisinde bulunan ABD özel birlikleri havaya uyarı ateşi açtı.[6]

Göstericiler, Amerika hükümeti filmle ilgili resmi tutumunu açıklayıp ve filmden sorumlu olanların yargılamasına başlayıncaya kadar elçilik önünde oturma eylemi yapacaklarını duyurdu.[7]

Amerikan hükümetinin Müslümanlardan özür dilemesini isteyen göstericiler, Mısır yönetiminden de ABD elçisinin sınır dışı edilmesini ve filmin gösterilmesine izin veren ülkelerle her türlü ilişkilerin kesilmesini istedi.[8] Göstericiler, "Halk, ABD elçisinin sınır dışı edilmesini istiyor" şeklinde slogan attı.[9]

Kahire'deki ABD elçiliği, 11 Eylül'de saldırıdan saatler önce yayımladığı yazılı açıklamayla, düşünceyi ifade özgürlüğünün, Müslümanların ve başka din mensuplarının duygularını incitme amacıyla kullanmasını şiddetli bir şekilde kınadığını belirtti. Elçilik, Müslümanların duygularını inciten bu kişileri "sapkınlar" olarak niteledi. Bu açıklama da göstericileri sakinleştirmeye yetmedi.[10]

Cuma günü ise göstericilerin elçiliğe yaklaşması engellenince, göstericilerle güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmalar yeniden başladı.[11] Güvenlik güçleri, göstericilerim elçiliğe gidişini engellemek için, elçiliğe ulaşan tüm yolları trafiğe kapattı.[12] Göstericiler polise taşlarla saldırırken polis de göz yaşartıcı gaz bombalarıyla karşılık verdi.[13]

Protesto gösterisine katılan el-Ehli takımının taraftarları, Port Said'deki kanlı saldırıya işaretle, güvenlik güçleri ve İçişleri Bakanlığı aleyhinde sloganlar atmaya başlayınca, diğer gösterilerle el-Ehli taraftarları arasında arbede çıktı.[14]

Mısırlı göstericilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada en az 250 kişi yaralandı.[15] Kahire'deki gösterilerde bir kişi, güvenlik güçlerinin açtığı ateş sonucu öldü.[16] polis, yüzlerce kişiyi göz altına alarak, gösterileri bastırabildi.[17]

Gösteriye katılanlar arasında el-Kaide lideri Eymen Zevahiri'nin Mısır'da ikamet eden kardeşi Muhammed Zevahiri de bulunuyordu.[18] Mısır'daki gösterilere Amerika'da tutuklu olan Ömer Abdurrahman'ın ailesi de destek verdi. Abdurrahman'ın ailesi "Terörist olan kim? Amerika mı Ömer Abdurrahman mı? Dünyadaki terörün kaynağı Amerika'dır" dedi.[19]

Göstericilerin ABD elçiliği önünden uzaklaştırılması için din adamları seferber edildi. ABD elçiliği önündeki gösterilerin durdurulamaması, göstericilerle polis arasındaki çatışmanın şiddetlenmesi üzerine Nur Partisi ve Selefi din adamları, gösteri alanına giderek, krizi çözmek için girişimde bulundu.[20]

Göstericileri, Tahrir Meydanı'ndaki Ömer Mükerrem Camii İmamı Mazhar Şahin'in Tahrir Meydanı’na dönülmesi çağrısını geri çevirirken Cemaat-i İslami liderlerinden Tarık Zumer'in bu yöndeki girişimine de tepki gösterdiler.[21]

Mursi ve Kandil'in elçilik saldırısına karşı tutumu

Mısır Cumhurbaşkanlığı ve hükümetin, ABD elçiliğini hedef alan saldırılara karşı tutumu, Libyalı yöneticilerden farklı olmadı. Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve Başbakan Hişam Kandil, ABD elçiliğine düzenlenen saldırıyı kınadı.

Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, Mısırlıların sivil bir şekilde tepkilerini dile getirmelerini isterken Bingazi'deki ABD elçisinin öldürülmesini ve Kahire'deki ABD elçiliğine düzenlenen saldırıyı kınadığını açıkladı.[22] 13 Eylül tarihli açıklamasında “Müslümanların Masumiyeti” filmini kınadığını ifade eden Cumhurbaşkanı Mursi, ABD Başkanı Obama'ya elçiliğine düzenlenen saldırının bir kez daha tekrarlanmasına müsaade etmeyeceklerini, yabancı diplomatları koruyacaklarını söyledi.[23] Obama, ise Mursi'den Mısır'daki elçilik ve diplomatlarının güvenliğinin sağlanmasını istedi.[24]

Mısır Başbakanı Hişam Kandil, 12 Eylül'de yaptığı ilk açıklamasında, “Müslümanların Masumiyeti” filminden ötürü Amerikan hükümetinin sorumlu tutulmaması gerektiğini belirtirken Amerikan hükümetinden filmin yapımcılarına karşı acilen harekete geçmesini istedi.[25]

Mısır başbakanı, elçiliğe düzenlenen saldırıyı sert bir dille kınadı.[26] Kandil "ABD elçiliğini hedef alan saldırı, Mısır halkı tarafından kabul edilemez. Bu filmin Amerikan devletiyle bir alakası yok, Amerikan hükümetinin resmi tutumunu yansıtmıyor" dedi.[27]

Mısır Başbakanı Hişam Kandil, 14 Eylül'de yaptığı açıklamasında Mısır'daki elçiliğe düzenlenen saldırı sırasında 100 kişinin tutuklandığını, saldırının arkasında kimlerin olduğunu tespit etmek için soruşturmanın sürdüğünü söyledi.[28] Kandil, yaptığı başka bir açıklamada ise "büyükelçiliğe ve polis araçlarına saldırmak suretiyle Hz. Muhammed'in davasına yardımcı olunamayacağını" söyledi.[29]

Kandil, 14 Eylül'de Amerikan elçiliğinin bulunduğu bölgede denetimlerde bulunarak, Amerikan elçiliğini koruyan güvenlik güçlerine taşlarla saldıran gençleri kınadı, gençlere karşı kullanılan gaz bombalarının sağlık açısından zararının olmadığını söyledi.[30]

Kandil, ABD elçiliği önünde gösteri düzenleyerek güvenlik güçlerine saldıranların bir takım odaklardan para aldıklarını, bu kişilerin arkasında kimlerin olduğunu yakında açıklayacağını söyledi.[31]

Müslüman Kardeşler'in tutumu

Müslüman Kardeşler, “Müslümanların Masumiyeti” filmine ilk tepkisi cami önlerinde gösterilere katılma yönünde oldu. Müslüman Kardeşler Genel Sekreteri Mahmud Hüseyin, 12 Eylül’de, filmin Cuma namazı sonrası cami önlerinde protesto edilmesi için Mısırlılara çağrıda bulundu.[32]

ABD elçiliği önündeki gösterilere katılmayı kabul etmeyen ve ülkede son iki günde yaşananları dikkate alan Hüseyin, Müslüman Kardeşler'in gösterilerden çekildiğini duyurdu.[33] Hüseyin, protesto için Tahrir meydanı ya da ABD elçiliğini değil, cami önlerini tercih ettiklerini söyledi.[34]

Hüseyin ise hakaret filmiyle Amerikan hükümetinin bir alakasının olmadığını savunarak "Filmin arkasında Amerikan hükümetinin olduğunu sanmıyorum. Belki, ABD Başkanı Barack Obama'ya baskı yapmak isteyen Yahudi lobisi olabilir..." dedi.

Müslüman Kardeşler'in resmi sözcüsü Dr. Mahmud Gazlan, tüm Mısırlıların sivil gösteri düzenleme haklarının bulunduğunu; fakat ABD elçiliğinin basılmasına ve ABD bayrağının indirilmesine karşı çıktığını söyledi.[35]

Müslüman Kardeşler İrşad Ofisi Üyesi Dr. Abdurrahman el-Bir de ABD elçiliğine düzenlenen saldırıya tepki göstererek, elçiliklerin hedef alındığı saldırıların kabul edilemez bir suç olduğunu söyledi. El-Bir, "Dinen elçiliklere saldırmak, hiçbir şekilde doğru değildir" dedi. el-Bir, Bingazi'deki ABD elçisinin öldürüldüğü saldırıyı da kınadı.[36]

Müslüman Kardeşler'in eski liderlerinden Muhammed Habib ise Hz. Peygamber'e hakaret amaçlı filmlere, Hz. Peygamber'in azametini gösteren filmlerle karşılık verilmesi gerektiğini söyledi.[37]

Müslüman Kardeşler liderlerinden Muhammed Baltacı ise gösterilere katılan Ahmet Şefik yanlısı satılmış şahısların elçilik önünde kan dökülmesi için çalıştığını iddia etti.[38] Baltacı, göstericiler arasında güvenlik güçleriyle mücadele etmek ve kan dökmekte ısrar eden bir grubun yer aldığını söyledi. Baltacı, 14 Eylül'de yaptığı açıklamasında, elçilik önündeki gösterilere devam edenlerin esasında dini savunmak gibi bir dertlerinin olmadığını öne sürdü.[39]

Müslüman Kardeşler'in önde gelen liderlerinden Hayrat Şatır ise Mısır'daki ABD elçiliğini basma girişimine karşı çıktığını ve kınadığını söylerken, filmden ötürü Washington'un sorumlu tutulamayacağını söyledi.

Şatır, Newyork Times'a verdiği demecinde, "Filmden Amerikan hükümetini sorumlu tutmuyoruz" dedi. Mısır'ın artık demokrat bir ülke olduğunun altını çizen Şatır, Mısırlıların tepkilerini sivil ve hukuki çerçevede dile getirmelerini istedi. Şatır, Bingazi'de öldürülen elçi ve üç diplomat çalışanı için de Amerikan halkına taziyelerini sundu.[40]

Mısır'daki Müslüman Kardeşler cemaatine bağlı Özgürlük ve Adalet Partisi Başkanı Issam el-Iryan, 13 Eylül'de yaptığı açıklamayla, ABD elçiliğini hedef alan saldırıyı kınadığını, elçiliklerin korunmasının İslam'ın emri olduğunu söyledi.[41] El-Iryan, filme gösterilen tepkinin sadece sivil kalması, şiddete geçilmemesi çağrısında bulundu.[42]

Mısır'da yayınlanan el-Masri el-Yevm gazetesinin haberine göre Ehzer Konferans Salonu'nda düzenlediği basın açıklamasında el-Iryan, Müslüman Kardeşler'in ABD elçiliği önündeki gösterilere karşı tutumundan ötürü ABD'nin övgüsünü aldıklarını söyledi.

El-Iryan "Kahire'deki ABD elçiliğine baskın girişimi ve elçilik önündeki çatışmalara karşı tutumumuzdan ötürü Amerikalı yetkililer bizi aradı. Amerikalı yetkililer, tutumumuzun saygın ve iyi olduğunu söyledi" dedi.

El-Iryan, açıklamasının devamında "Bizim, Amerika'yla karşılıklı saygı üzerine ilişkilerimiz var. Amerika'yla olan ilişkilerimizin gerilmesini istemiyoruz. Tüm ülkelerle ilişkilerimizin iyi olmasını istiyoruz" diye konuştu. El-Iryan, yaptığı bir televizyon konuşmasında da hakaret filmini kınadığını, Hz. Muhammed'in kendileri için kırmızıçizgi olduğunu ifade etti. El-Iryan, Amerika'nın Mısır'daki elçiliğini hedef alan saldırıyı ve Bingazi'de ABD büyükelçisinin öldürüldüğü saldırıyı kınadığını da daha önce açıklamış, "ABD elçisinin öldürülmesi, çirkin bir eylem ve dinen de haramdır" demişti.[43]

Adalet ve Hürriyet Partisi milletvekili Necva Cevda da elçiliği ve güvenlik güçlerini hedef alan saldırıyı şaşkınlıkla karşıladığını belirtirken saldırıyı kınadığını söyledi.[44]

Nur Partisi'nin tutumu

Müslüman Kardeşler gibi Selefi Nur Partisi de elçiliği hedef alan saldırıyı kınayan bir açıklama yaptı.[45]

Nur Partisi Sözcüsü Nadir Bekkar, 11 Eylül'de ABD elçiliği önünde düzenlenen gösteriye katıldı. Birinci gün düzenlenen gösteriden sonra mesajın yerine ulaştığını belirterek, ABD elçiliği önündeki gösterilerden çekildiklerini ilan eden Bekkar, Müslüman Kardeşler'e yönelik sert eleştirilerde bulundu.

Müslüman Kardeşler'in tutumunu kınayan Bekkar "Sizlerin de ABD elçiliği önüne gelerek peygamberinize yapılan hakarete tepki göstermeniz gerekirdi" dedi.[46]

Bekkar, daha sonra yaptığı açıklamalarda, güvenlik güçleriyle çatışanların hakaret filmiyle bir alakalarının olmadığını onların amacının Mısır'daki istikrarı bozmak olduğunu söyledi.[47]

Nur Partisi Başkanı ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Imad Abdulgafur, Hz. Muhammed'in elçiliklere saldırıyla değil onun hayatını ihya ederek savunulacağını söyledi.[48]

[1]http://www.ikhwanonline.com/new/Article.aspx?ArtID=120333&SecID=0, http://www.ikhwanonline.com/new/Article.aspx?ArtID=120467&SecID=0, http://www.ikhwanonline.com/new/Article.aspx?ArtID=120468&SecID=0

[2]http://www.aljazeera.net/news/pages/7a963248-5b9c-486d-a355-b8ce32e9144f , http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE88A0DP20120911, http://www.ikhwanonline.com/new/Article.aspx?ArtID=120540&SecID=0, http://www.youtube.com/watch?v=rOV5TsWDc2Q, http://www.youtube.com/watch?v=D-DBqwlotZg

[3]http://www.youtube.com/watch?v=zB0ClyR8T3c, http://www.youtube.com/watch?v=JWGtdMhTR-s

[4]http://www.masrawy.com/news/Egypt/Politics/2012/September/13/5348267.aspx

[5]http://www.masrawy.com/news/egypt/politics/2012/september/11/5344081.aspx, http://www.youtube.com/watch?v=28GaxvOquCc, http://www.youtube.com/watch?v=vzSlGwksEsY

[6]http://www.masrawy.com/news/Egypt/Politics/2012/September/11/5343765.aspx

[7]http://www.ikhwanonline.com/new/Article.aspx?ArtID=120609&SecID=0

[8]http://www.ikhwanonline.com/new/Article.aspx?ArtID=120739&SecID=0, http://www.masrawy.com/news/egypt/politics/2012/september/11/5343744.aspx

[9]http://www.masrawy.com/news/egypt/politics/2012/september/12/5347390.aspx

[10]http://www.masrawy.com/news/egypt/politics/2012/september/11/5342406.aspx?ref=moreclip

[11]http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE88D02720120914

[12]http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE88E04E20120915