Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un 31 Ekim'de yaptığı açıklamayla start verilen Suriye krizinde Amerika'nın doğrudan üstlendiği liderlik süreci sorunsuz bir şekilde ilerliyor.[1]

Clinton'un çağrısından sonra Suriyeli siyasi muhalifler, 11 Kasım'da Doha'da düzenledikleri toplantıyla Muaz el-Hatib başkanlığında Suriye Ulusal Koalisyonu'nu kurarken[2] muhalefetin askeri kanadı da 8 Aralık'ta Antalya'da düzenlediği toplantıyla Özgür Ordu Birleşik Komutanlığı'nı kurdu.[3]

Birleşik Komutanlık'ta beklenenin aksine Müslüman Kardeşler'e karşı tavrı ile bilinen Askeri Konsey Başkanı Tuğgeneral Mustafa eş-Şeyh, Özgür Suriye Ordusu Komutanı Albay Riyad Esad ve Suriye Ulusal Ordusu Komutanı Tümgeneral Muhammed Hüseyin Hac Ali'ye görev verilmezken komutanlığın başına Temmuz 2012'de ordudan ayrılan Tuğgeneral Selim İdris'in getirildiği açıklandı.

Özgür Suriye Ordusu sözcüsü Bessam Dada, Hatay'da iki gün süren toplantının ardından İdris'in yardımcılığına Albay Mustafa Abdulkerim ile Tevhid Tugayı komutanı Abdulkadir Salih’in getirildiğini söyledi. 30 kişilik komuta kademesinden 10 tanesi subay 20 tanesi ise sivillerden oluşuyor.

Bessam Dada, Tuğgeneral Selim İdris başkanlığında kurulan yeni oluşuma göre Suriye'de 5 askeri cephenin kurulacağı, bu cephelere birer askeri ve sivil yetkilinin atanacağını söyledi. Tuğgeneral Selim İdris, 28 Eylül 2012'de Şeyh Adnan Arur önderliğinde kurulan Devrimci Askeri Konseyleri Ortak Komutanlığı'nda görev üstlenmişti.[4]

Yeni askeri oluşumdaki bir yetkilinin bildirdiğine göre Antalya'da düzenlenen toplantıya yüzlerce subay ve devrimci katıldı. Amerika, Fransa, Türkiye ve Katar başta olmak üzere 12 ülke temsilcisi de toplantıda hazır bulundu.

Yeni askeri oluşumda askerlerin yanı sıra Tevhid Tugayı gibi Müslüman Kardeşler'e bağlı ya da yakınlığıyla bilinen silahlı örgütler ve alandaki cihatçılar da dahil edildi. Şuheda Tugayları Komutanı Cemal Maruf, Sukuru’ş- Şam ve Suriye Kurtuluş Cephesi Komutanı Ahmed eş-Şeyh Ebu İsa, Cihatçılara yakınlığıyla bilinen Albay Abdulbasit Tavil yeni askeri oluşumda yer aldı. Reuters'e göre Müslüman Kardeşler'e yakınlığıyla bilinen örgütlerin yeni askeri oluşumdaki ağırlığı 3’te bir oranında.[5]

Suriye Ulusal Koalisyonu'yla irtibatlı olarak kurulan yeni askeri oluşumda el-Kaide'yle yakınlığı bilinen Cebhetu’n Nusra dahil edilmedi.. Koalisyon'un bu kararı, Amerikalı yetkililerin Cebhetu’n Nusra'yı terör listesine dahil edileceğini 6 Aralık'ta ilan etmesinden sonra gerçekleşti.[6]

Suriye Ulusal Koalisyonu Genel Sekreteri Mustafa Sabbağ, "Cebhetu’n Nusra gibi aşırılık yanlısı örgütlerin" dışında meydanda silahlı mücadele veren askeri oluşumların Yüksek Askeri Konsey'de toplandığını söyledi.

Sabbağ "12 Aralık'ta ilan edilecek olan Yüksek Askeri Konsey'e Cebhetun Nusra ve diğer aşırılık yanlısı örgütler dahil edilmedi. Rejimin bu örgütlerin oluşumda parmağı var. Aylar önce suçluları serbest bıraktı" dedi.[7]

Genel Sekreter Sabbağ'ın Cebhetu’n Nusra aleyhindeki sözlerini değerlendiren Suriyeli muhaliflerden Dr. İvad Süleyman, "Koalisyon, Cebhetu’n Nusra karşısındaki tutumundan ötürü halk desteğini yitirecek" uyarısında bulundu.

Cebhetu’n Nusra'nın şu ana kadar Suriye rejimine karşı 350'den fazla etkili operasyon düzenlediğini belirten Dr. Süleyman, Suriye'nin bir çok bölgesinin rejim güçlerinden kurtarılmasında Cebhetu’n Nusra'nın önemli katkısının olduğunu hatırlattı.

Dr. Süleyman "Cebhetu’n Nusra, yaralı ve muhtaçlara yardım ediyor. Gıda dağıtıyor. Halep'te çoğu insan, sokakta Cebhetu’n Nusra'yı görmedikçe kendisini güvende hissetmiyor" dedi.[8]

Koalisyon'un Cebhetun Nusra'yı "aşırılık yanlısı örgüt" olarak niteleyerek yeni askeri oluşumun dışında bırakmasıyla eş zamanlı olarak Amerika da Cebhetu’n Nusra'yı terör örgütleri listesine ekledi.

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Cebhetu’n Nusra'nın Irak'taki el-Kaide örgütüne bağlı olduğu ve İslam Devleti kurma çağrısı yaptığını hatırlatıldı. Amerika, Cebhetu’n Nusra'nın iki liderine yaptırım uygulanacağını ilan etti.[9]

Buna ilave olarak Amerika'nın Cebhetu’n Nusra'yı terör listesine eklemesiyle Suriye Ulusal Koalisyonu'nu Suriye halkının meşru temsilcisi olarak ilan etmesi eş zamanlı olarak gerçekleşti.[10] Bu durum, Suriyeli muhalif kaynaklardan Sooryoon.net tarafından siyasi rüşvet olarak yorumlandı.[11]

Amerika'nın Cebhetun Nusra'yı terör listesine eklemesine ve Koalisyon'un "aşırılık yanlısı" bir örgüt olarak nitelemesinin eş zamanlı gerçekleşmesine dikkat çeken Humus'taki el-Hak Tugayı, Koalisyon'dan Cebhetu’n Nusra konusunda net bir tavır takınması çağrısında bulundu.[12]

Amerika'nın Cebhetu’n Nusra'yı terör listesine eklemesine Müslüman Kardeşler Cemaati'nden ve İslamcı kimliğiyle bilinen bazı muhaliflerden tepki geldi.

Müslüman Kardeşler Cemaati Başkan Yardımcısı Faruk Tayfur, Amerika'nın son derece hatalı bir adım attığını savundu. Tayfur, Reuters'e yaptığı açıklamasında "Amerika çok aceleci, erken ve hatalı bir karar almıştır. Amerika, Suriye'deki halk desteğini yitirecek; çünkü Suriyeliler, Cebhetu’n Nusra'yı seviyor" dedi.[13]

Cebhetu’n Nusra'nın terör listesine eklenmesine tepki gösteren Koalisyon Üyesi Ahmet Ramazan, “Amerika'nın kararını biz, teröristlere karşı savaşıyoruz diyen rejimin çıkarınadır" dedi. Koalisyon üyesi Edip Çiçekli ise "Cebhetu’n Nusra'yı terör listesine ekledikten sonra Beşşar Esed'i de Nobel'e aday göstermek gerekiyor" dedi.

Müslüman Kardeşler Cemaati ve Koalisyon üyesi Suriyeli muhalifler, bir yandan Cebhetu’n Nusra'yı terör örgütü listesine eklediği için Amerika'ya tepki gösterirken diğer yandan Koalisyon'un Cebhetu’n Nusra'yı "aşırılık yanlısı" olduğu için yeni askeri oluşumdan dışlamasına sessiz kalmışlardır.

Sonuç

Özgür Suriye Ordusu'nun tabela bir örgüt olmaktan öteye geçmediği bir dönemde Ocak 2012'de ilk defa ismini duyuran; fakat Suriye'deki sarsıcı eylemlerine 2011 yılının son aylarında başlayan Cebhetu’n Nusra, zamanla Suriye'deki en güçlü ve organizeli örgüt haline geldi.[14]

Cebhetu’n Nusra, 600'ün üzerinde sıra dışı askeri operasyon ve 40'ın üzerinde canlı bomba eylemiyle, Suriye yönetimine ağır darbeler indirdi. Ebu Muhammed Colani liderliğindeki Cebhetu’n Nusra'nın hızlı yükselişi, Suriye'de demokratik bir rejim kurmak isteyen Suriyeli muhalifler ve bölgede İsrail'in güvenliğini önceleyen Amerika açısından görmezden gelinemez bir tehdit olarak algılandı.

Bir yıl süresince Cebhetu’n Nusra'nın Suriye içerisinde gerçekleştirdiği saldırılara Suriye'deki rejimin zayıflaması için göz yuman Amerika, son darbenin kendi kontrolünde indirilebilmesi için harekete geçerek doğrudan liderlik sürecini başlattı. [15]

Doğrudan liderlik sürecinde kendisiyle işbirliği içerisinde olabilecek siyasi ve askeri muhalifleri tek çatı altında toplarken hem kendi varlığı hem de İsrail için tehlike oluşturacak Cebhetu’n Nusra gibi örgütleri terörist ilan etti.

Amerika’nın doğrudan liderlik sürecinde, “Dostlar” da Suriyeli muhaliflerin kurduğu yeni askeri oluşumu ağır silahlarla desteklemek için hazırlıklara başladı.[16]

[1]http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE89U0DT20121031

[2]http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE8AA0AQ20121111

[3]http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE8B706E20121208

[4]http://www.syria-news.com/readnews.php?sy_seq=155009, http://www.albayan.ae/one-world/arabs/2012-12-09-1.1781659, http://www.alriyadh.com/2012/12/09/article791197.html, http://www.sooryoon.net/archives/68115, http://www.alkhaleej.ae/portal/c4ab835e-1683-49af-b089-f11d440c2ce7.aspx, http://www.levantnews.com/archives/21170

[5]http://alrai.com/article/555895.html

[6]http://arabic.cnn.com/2012/middle_east/12/5/syria.nusra-front/index.html

[7]http://alhayat.com/Details/460275

[8]http://www.watan.com/news/blogs/2012-12-10/17385

[9]http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE8BA0A520121211

[10]http://arabic.cnn.com/2012/syria.2011/12/12/Syria-Civil-War-6/

[11]http://www.sooryoon.net/archives/68166

[12]http://homsrevolution.org/

[13]http://ikhwanSyria.com/?TXpNd05qTT0rdQ==, http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAE8BA0GK20121211

[14]http://www.ydh.com.tr/HD10671_el-kaide-ile-ozgur-suriye-ordusu-arasinda-kanli-hesaplasma.html

[15]http://www.ydh.com.tr/YD340_abdnin-dogrudan-liderligi-ve-suriyenin-gelecegi.html

[16]http://ydh.com.tr/HD11147_cihatcilarin-varligi-muhaliflere-yaradi.html, http://ydh.com.tr/HD11141_abd-muhaliflere-silah-gondermeye-basladi.html