Rusya Başbakanı Dimitriy Medvedev, Batılı ülkelerin BM’de Libya’ya müdahale kararı almasını engellememesinden dolayı öz eleştiri yaptı.
Rusya BaşbakanıDmitriy Medvedev’in, Palermo’da yapılan Libya konulu uluslararası konferansta yaptığı konuşmayadeğinmeden geçmeyelim.
Dikkatli okurlar, 16 Ekim’de burada yayınlanan “Libya’ya Bir Bakış”taki şu sözleri hatırlayacaklardır:
“Libya krizi ve troykanın Libya saldırısına Rusya’nın seyircikalmasının, siloviki açısından Yugoslavya’nın NATO tarafından bombalanmasına benzer bir sarsıntıyarattığı bilinir. … bu olay, birçok açıdan önem taşır. Başlıcası, Suriye’ye müdahale kararı, bu atmosfer içinde kararlılıkla alınmış ve arkasında durulmuştur; ikincisi, Medvedev’in başkan, Putin’in başbakanlığı dönemine rastlayan bu kriz, Rusya’da iktidar çevrelerinde de yansımasını bulmuş ve gerilimi yükselterek sarsıntıya neden olmuştur. Dolayısıyla denebilir ki, Libya krizi, Yugoslavya’nın bombalanmasıyla birlikte, Rusya’nın siyasi çarklarının başında bulunan kimseler arasında birçok açıdan Sovyetler Birliği dönemini hatırlatan bir dış siyaset izlenmesini teşvik eden başlıca olaylardır.”[i]
Bir iktidar ittifakı olarak şekillenen Putin ile Medvedev anlayışları arasında krize neden olan olay şuydu: Medvedev, cumhurbaşkanlığına rastlayan 2011’de BM Güvenlik Konseyinde, Batı koalisyonunun Libya’ya müdahalesine ve bombalamasına imkân veren 1973 sayılı karar tasarısını veto etmekten kaçınmıştı. Putin ise Libya’ya yönelik bu saldırganlığı “haçlı seferi”diye nitelemişti.
Medvedev’in Palermo’daki konuşması, adeta bir özeleştiri, hatta BM Güvenlik Konseyindeki Batılı ülkeler tarafından aldatılmışlığın ilanı anlamına geliyor. Medvedev, 2011 saldırısı ile ilgili şöyle dedi:
“Bunu bugün nasıl değerlendirebiliriz? Yalnızca ağır bir hata olarak değil; ama her şeyden önce, dünyada ahlaki ve siyasi liderlik yürütme iddiasında olanların rezilce bir yalanı olarak da. BM Güvenlik Konseyi masası etrafında rezilce bir yalan. [Konseyin] kararı çarpıtıldı ve ihlal edildi, BM de ‘geçici bir savaş koalisyonu’ misyonu üstlendi.”[ii]
Medvedev’e göre Batılı ülkeler siyasi görüşmeler yerine NATO aracılığıyla egemen bir devleti bombalamaya girişerek Güvenlik Konseyi kararını ihlal ettiler. Oysa:
“Rusya, böyle bir senaryo için oy kullanmamıştı. Ama mesele, ülkemizin saygınlığından neler kaybettiği değil; mesele, Libya’da, etkilerini onlarca yıl boyunca hissedeceğimiz korkunç bir trajedinin meydana gelmiş olması.”
Bu sözler akla, TASS’ın 31 Ağustos’ta yayınladığı (onun arkasından Kommersant başta olmak üzere başka yayınlarda da yer bulmuştu), Yeltsin ile Clinton arasındaki görüşmelerin tutanaklarınıgetirdi.[iii]
Tutanaklar, Bill Clinton Kütüphanesi tarafından gizliliği dolduğu için yayınlanmıştı. Bu tutanaklarda, Yugoslavya’nın NATO tarafından bombalanması ve Clinton’un Yeltsin’e verdiği sözü tutmadığı vurgusu dikkat çekiyordu.
Medvedev’in Libya özeleştirisi, adeta Yeltsin’le aynı trajik aldatılmışlığı yaşamaktan utanç duyuyormuş izlenimi doğuruyor.
Hazal Yalın. Çoğunluğu klasik Rus edebiyatından kırka yakın çevirisi var. Aralarında Tolstoy, Dostoyevski, Saltıkov-Şçedrin, Gogol, Turgenyev, Puşkin, Zamyatin, Kuprin, Gonçarov, Leskov, Grin, Zoşçenko, Strugatski Kardeşler gibi yazarların bulunduğu çeviriler, Kitap, İthaki, Helikopter, Remzi gibi yayınevlerinde yayınlanıyor.@Hazal_Yalin
[i]Hazal Yalın, Libya’ya bir bakış. http://ydh.com.tr/HD15717_libyaya-bir-bakis.html
[ii]Rosbalt, Медведев обвинил НАТО в циничном обмане в Ливии. http://www.rosbalt.ru/russia/2018/11/13/1746113.html
[iii]Aleksandr Mosesov & Artur Gromov, Путин, ядерный чемоданчик, коммунисты и женщины: что обсуждали Борис Ельцин и Билл Клинтон. https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/5510673