YDH- El-Kanadek web sitesinde yayımlanan habere göre, İsrail rejiminin Gazze Şeridi'ne karşı sürdürdüğü savaş İsrail ekonomisini olumsuz etkilemeye devam ediyor.
El-Kanadek konuyla ilgili olarak, İbranice yayımlanan The Marker gazetesindeki şu ifadelere yer verdi: “Husi tehditleri ve saldırıları, son aylarda İsrail ve diğer ülkelere yönelik nakliye fiyatlarındaki artışın ana nedeni. Bu da sefer sürelerindeki artıştan kaynaklanıyor. Sonuç olarak, gemi ve konteyner sıkıntısı yaşanıyor. İsrailli ithalatçılar, Çin'den nakliye fiyatlarının diğer ülkelere kıyasla keskin bir şekilde arttığını söylediler.
Türkiye'den yapılan ticaret de İsrail'e üç ya da dört günlük bir gecikmeyle ulaşıyor, ancak doğrudan Türkiye'den gelen 1.800-2.000 avroluk nakliye fiyatı yerine, konteyner başına 4.600 avroluk nakliye fiyatları ile.”
“Ticari alanda, giderek daha fazla ülkenin İsrail'e karşı açıktan tavır almasına endişeyle bakıldığını” belirten The Marker, “asıl sorunun, diğer ülkelerin de Türkiye'nin izinden gidip İsrail ile ticareti durdurup durdurmayacağı olduğunu” söyledi.
Gazete, “böyle bir durumda hükümet, çatışmayı şiddetlendirecek ve dolayısıyla bu alandaki durumu daha da kötüleştirecek şekilde mi karşılık verecek?” diye sordu.
El-Kanadek’in, The Marker’den alıntıladığı haberde şu bilgiler paylaşılıyor:
“‘Siyasi tsunami’ korkusu abartılı çıksa bile ithalatçılar şu anda artan nakliye maliyetleriyle mücadele ediyor. Bunun büyük bir kısmını Türkiye ile zayıf siyasi ilişkilere ve Husilerin Kızıldeniz'deki ticarette yarattığı sarsıntılara bağlıyorlar.
Birkaç ay önce başlayan nakliye fiyatlarındaki artış kademeli olarak gerçekleşmiştir. Mart ayında artış durmuş gibi görünüyordu. Ancak son haftalarda, Çin'den nakliye fiyatları dramatik bir şekilde yükseldi.
İsrail ve diğer ülkelere yönelik nakliye fiyatlarının son aylarda artmasının başlıca nedeni Husi tehditleri ve saldırılarıdır. Bu durum artan sefer süresinden kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak, gemi ve konteyner sıkıntısı yaşanıyor. İsrailli ithalatçılar, Çin'den nakliye fiyatlarının diğer ülkelere kıyasla keskin bir şekilde yükseldiğini söyledi.
‘Türkiye kapısının kapandığını ve Çin'e bağımlılığın arttığını gören nakliye şirketleri Çin'den İsrail'e nakliye fiyatlarını arttırdı. Çin'den İsrail'e bir konteynerin taşınması son dört ayda kademeli olarak 2.000 dolardan 8.000 dolara çıktı,’ diyor bir elektrikli ev aletleri ithalatçısı.
İsrail'in Türkiye'nin boykotuna verdiği tepki, diğer ülkelerle ilişkilerde de benzer bir dinamiğin gelişmesi korkusunu artırıyor. Türkiye ile ilişkilerin düzelmesini uman ithalatçılar, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in Türkiye'den yapılan ithalata ‘cezalandırıcı vergi’ getirerek durumu daha da kötüleştirmeye çalıştığını belirtti.
Vergi, Türkiye'den ithal edilen malların fiyatını önemli ölçüde artırabilir ve Türkler ithalata devam etmek istese bile Türkiye'den ithalat yapmayı ekonomik olarak olanaksız hale getirebilir. Maliye Bakanlığı'nda şu anda taslağı bakanlıklar arasında dolaşan bir karar taslağında Maliye Bakanı, 28 Mayıs'a kadar İsrail-Türkiye Serbest Ticaret Bölgesi anlaşması kapsamında yürürlükte olan tüm indirimli vergileri iptal etmeyi planlıyor. Bunun yerine, belirlenecek mallar hariç olmak üzere, Türkiye'den ithal edilen her ürün, ürün fiyatının yüzde 100'ü oranında vergilendirilecek.
Karar taslağında ayrıca hükümetin ekonomi, dışişleri ve maliye bakanlarına ‘İsrail'in ithalat kaynaklarını, yani şu anda Türkiye'den ithal edilen malları çeşitlendirmeye yardımcı olmak amacıyla alternatifler bulmak ve pazarın Türkiye'den ithalata olan bağımlılığını azaltmak için yerel sanayiyi teşvik etmek üzere gerekli adımları atmaları’ talimatını vermesi öneriliyor.
Bu esasen bir beyan hükmüdür ve şu anda bu adımların uygulanması için belirli bir bütçe tahsisi ile birlikte değildir.
Elektrikli ev aletleri ve gıda maddeleri ithalatçıları Türkiye ile ticaret yapmanın alternatifleri olduğunu ancak bunların nispeten yüksek fiyatlara tabi olduğunu söylüyor. Türkiye'den ithalat ve uluslararası projeler de dahil olmak üzere ticaret konusunda uzmanlaşmış GAF Proje Yönetimi Şirketi'nin sahibi Şimon Dadon, ‘Bu, Türkiye'den ithalat yapmadan idare edemeyeceğimiz anlamına gelmiyor, alternatifler var ama daha pahalılar’ dedi.
Ona göre, ‘Türk ihracatçılar alternatifler buluyor. Çoğunlukla İsrail'e mal göndermeye devam ediyorlar. Bu arada önde gelen çözüm, Yunanistan üzerinden sevkiyat yapmak ve Mısır'dan gönderenler de var. Yunan limanlarında evrakları ve konteynerleri değiştiriyorlar. Ya da konteynerin üzerine, içindeki malların Yunanistan'daki bir şirketten satın alındığını yazıyorlar, ancak nihai varış yeri belirtilmiyor.
Kısacası, Türkiye'den yapılan ticaret İsrail'e üç ya da dört günlük bir gecikmeyle ulaşıyor, ancak doğrudan Türkiye'den gelen 1.800-2.000 avroluk nakliye fiyatı yerine, konteyner başına 4.600 avroluk nakliye fiyatları ile.”
Yunanistan'a olan yeni bağımlılığın yüklere ve gecikmelere yol açacağından korkan Dadon, ‘Yunan limanlarındaki darboğazlar an meselesi. Lojistik şirketlerinin Yunanistan'da bir limanda merkez açmaları, beklenen darboğazları önceden önleyecektir” dedi.