İsrail Lobisi İngiliz muhafazakârları fonluyor

26 Mayıs 2024

Ocak ayında, altı Milletvekili, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un ev sahipliği yaptığı bir "dayanışma ziyareti"ne katılmıştı. Daha sonra muhafazakâr milletvekillerinin İsrail yanlısı lobi grupları tarafından 187 kez İsrail'i ziyaret etmeleri için desteklendiği ve bazı gezilerin İşgal Altındaki Filistin Topraklarına ziyaretleri içerdiği ortaya çıktı.

YDH- İngiliz araştırmacı gazetecilik portalı Declassified UK'den bağımsız gazeteci John McEvoy, İsrail yanlısı lobi gruplarının Muhafazakâr Parti üzerindeki etkisini ortaya çıkaran ''ISRAEL LOBBY FUNDED A THIRD OF CONSERVATIVE MPS'' başlıklı bir araştırma yayınladı. Söz konusu araştırma, Siyonist varlığın fonladığı milletvekilleri tarafından bile eleştirilmesinin ironik yanını vurguluyor. 

***

Muhafazakâr politikacılar İsrail lobi gruplarından 430 bin sterlinden fazla para kabul etti ve ülkeye 187 gezi yaptı. Bu ifşaat, Rishi Sunak'ın İsrail'i açık bir şekilde desteklemesinin partiye oy kaybettirebileceği bir genel seçim çağrısı yaptığı sırada geldi. Bağışların ya da ağırlamaların değerinin 430 bin sterlinin üzerinde olduğu ortaya çıktı. Muhafazakar Partili milletvekillerinin 187 kez İsrail'i ziyaret etmeleri için bu kuruluşlar ödeme yapıyordu. 

 

Muhafazakâr Partili on üç siyasetçi 7 Ekim'den bu yana “dayanışma” misyonları da dâhil olmak üzere İsrail'e seyahat etmek için toplamda 50 bin Sterlinden fazla para kabul etti.

 

Bu gezilerin bazıları İşgal Altındaki Filistin Topraklarına yapılan ziyaretleri de içeriyordu ve küçük bir kısmı İsrail lobisinin bir parçasını oluşturmayan gruplar tarafından ortaklaşa desteklendi.

Ana fon sağlayıcının, kendi fon kaynaklarını açıklamayan bir parlamento grubu olan İsrail'in Muhafazakar Dostları olduğu biliniyor. Diğer önemli bağışçılar arasında Amerikan İsrail Halkla İlişkiler Komitesi (AIPAC), Avustralya-İsrail Kültürel Değişim ve Avrupa Liderlik Ağı bulunuyor. Muhafazakâr Partili on üç siyasetçi 7 Ekim'den bu yana “dayanışma” misyonları da dâhil olmak üzere İsrail'e seyahat etmek için toplamda 50 bin Sterlinden fazla para kabul etti.

 

Declassified tarafından incelenen kamuya açık veriler, CFI'nın 118 Muhafazakar Milletvekilinin İsrail'e 160 seyahatini finanse ettiğini ve ziyaretler için 330 bin Sterlinden fazla para sağladığını ortaya koymaktadır.


İsrail'in Dostları

“Enoch Powell'ın felsefesini andıran” siyasi görüşlere sahip olarak tanımlanan Muhafazakâr politikacı Michael Fidler tarafından 1974 yılında kurulan bir İsrail lobi grubu olan İsrail'in Muhafazakâr Dostları (CFI), İsrail devleti ile uzun süreli bağlara sahiptir. Deneyimli gazeteci Peter Oborne'a göre kuruluş, Benjamin Netanyahu'nun Westminster'daki sağcı Likud koalisyonunun ileri bir karakoluna benzemeye başladı.

Muhafazakâr milletvekilleri CFI üyelerinin yaklaşık %80'ini oluşturmaktadır. Son on yılda, Birleşik Krallık'taki diğer tüm siyasi bağışçılardan daha fazla milletvekilini yurtdışı gezilerine götürmüşlerdir. Declassified tarafından incelenen kamuya açık veriler, CFI'nın 118 Muhafazakar Milletvekilinin İsrail'e 160 seyahatini finanse ettiğini ve ziyaretler için 330 bin Sterlinden fazla para sağladığını ortaya koymaktadır. Bu milletvekilleri arasında Başbakan Yardımcısı Oliver Dowden, İçişleri Bakanı James Cleverly ve eski Adalet Bakanı Alex Chalk da bulunmaktadır.

CFI öncülüğündeki bu ziyaretlerin 22'si İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından toplamda 8 bin Sterlin'in üzerinde bir meblağla finanse edildi. İsrail devleti ayrıca İngiltere'nin iki eski başbakanı Nadhim Zahawi ve Kwasi Kwarteng'in yanı sıra o dönemde gölge çevre bakanı olan milletvekili John Whittingdale'in gezilerini de bağımsız olarak finanse etmiştir.

Geçmiş CFI delegasyonları İsrail'in en büyük silah firması Elbit Systems tarafından işletilen fabrikalara turlar düzenlemişti. Gazeteci David Cronin'in 2011 yılında lobi grubunun Elbit Systems tarafından finanse edilip edilmediğini sorması üzerine CFI sözcüsü ''Size bu ayrıntıları vermek zorunda değilim.'' dedi.

 

Dayanışma misyonları

CFI'nın lobi faaliyetleri 7 Ekim'den bu yana yoğunlaştı. Grup, Gazze soykırımı sırasında Stephen Crabb, Theresa Villiers, Robert Jenrick, Michael Ellis, Nicola Richards ve Greg Smith olmak üzere altı parlamento üyesinin katılımıyla İsrail'e iki “özel dayanışma” heyeti gönderdi.

Milletvekilleri İsrail'de Cumhurbaşkanı Isaac Herzog tarafından ağırlanmış ve Herzog, Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) Ekim 2023'te Hamas tarafından İsrail'e yapılan saldırı için Gazze'nin “kolektif sorumluluğunu” tanımasının soykırıma teşvikin makul bir kanıtı olduğunu vurgulamıştır. Ayrıca CFI, parlamento adaylarının seçimlerden önce İsrail'i ziyaret etmeleri için fon sağlamaktadır.

Halen milletvekili olarak görev yapan Siobhan Baillie, Miriam Cates, Dehenna Davison, Peter Gibson, Tom Hunt, Robert Largan ve Matthew Vickers'ın da aralarında bulunduğu milletvekili adaylarından oluşan bir heyet, 2019 genel seçimleri öncesinde CFI tarafından İsrail'e götürüldü. Şubat 2024'te, İsrail'in soykırım iddiaları nedeniyle UCM tarafından soruşturmaya tabi tutulmasından bir ay sonra CFI, dört müstakbel milletvekili Alexander Clarkson, Katie Lam, Ben Obese-Jecty ve Bradley Thomas için İsrail'e bir gezi daha düzenledi.

CFI'nın lobi çalışmaları İsrail'e düzenlenen gezileri finanse etmenin ötesine geçiyor. Kuruluş ayrıca milletvekilleri için brifing materyalleri hazırlıyor, “Downing Street, Westminster ve Whitehall'a mükemmel erişimin” tadını çıkarıyor ve İsrail'e desteğin halka açık bir göstergesi olarak hizmet veren yıllık bir ziyafete ev sahipliği yapıyor. Başbakan Rishi Sunak, Ocak ayında düzenlenen en son ziyafette yaptığı konuşmada CFI'dan “partimizin ayrılmaz bir parçası” olarak bahsetti.

 

AIPAC

Muhafazakar milletvekillerini finanse eden İsrail yanlısı önemli lobi grupları arasında Amerikan İsrail Halkla İlişkiler Komitesi (AIPAC), Yahudi Ulusal Fonu (JNF) ve Ulusal Yahudi Meclisi (NJA) bulunmaktadır.

Bu kuruluşlara yapılan bağışların toplam değeri 42 bin poundu aşmaktadır. Merkezi Washington'da bulunan AIPAC, İsrail yanlısı bir örgüt ve ABD siyasetindeki en güçlü lobi güçlerinden biri. İngiliz kamu kurumlarının İsrail'i boykot etmesinin yasaklanmasına öncülük eden Michael Gove, 2017 yılında Washington'daki konferanslarına katılmak ve konuşma yapmak için AIPAC'ten 3.086 pound kabul etmiştir. Milletvekili James Morris 2011 yılında AIPAC'in kardeş kuruluşu Amerikan İsrail Eğitim Vakfı tarafından finanse edilen bir konferansa katılmış, milletvekili Henry Smith ise bir sonraki yıl konferansa katılması için doğrudan AIPAC tarafından finanse edilmiştir.

AIPAC etkinliklerine katılmaları için finanse edilen diğer katılımcılar arasında Jonathan Djanogly MP ve eski Birleşik Krallık İçişleri Bakanı Priti Patel de bulunmaktadır. Bu kişilerin seyahat masrafları, İsrail ile yakın bağları olan Londra merkezli bir düşünce kuruluşu olan Henry Jackson Society tarafından karşılanmıştır. JNF, Filistin'deki yasadışı İsrail yerleşimlerini destekleyen bir yarı hükümet kuruluşudur. Tarihçi Ilan Pappé bu kuruluşu “sömürgeci bir etnik temizlik ajansı” olarak tanımlamıştır.

Milletvekili Matthew Offord, İsrail'e iki kez seyahat etmek için JNF UK'den 2,799 Sterlin kabul etmiştir. Bu arada, Facebook'taki İslamofobik paylaşımları beğendikten sonra İngiliz Yahudileri Temsilciler Kurulu'ndan istifası istenen Gary Mond, NJA'yı yönetmektedir.

NJA'nın ana hedeflerinden biri “İsrail'i desteklemek”. NJA, 7 Ekim'den bu yana İsrail'e iki “dayanışma heyeti” göndermiş ve eski Birleşik Krallık İçişleri Bakanı Suella Braverman'ın Tel Aviv'e yaptığı son geziye 27 bin Sterlin katkıda bulunmuştur. 

İsrail'in Gazze'deki eylemlerine rağmen İngiltere'nin bu ülkeye verdiği destekte tereddüt etmemesi gerektiğini vurgulayan Braverman, ayrıca, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Başbakan Benjamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gollant için tutuklama taleplerini açıklamasından birkaç hafta önce, İsrail'in uluslararası hukuku ihlal etmediğinden emin olduğunu ifade etti.

 

ELNET ve AICE

Muhafazakâr milletvekillerinin İsrail gezilerini finanse eden iki önemli kuruluş arasında Avrupa Liderlik Ağı (ELNET) ve Avustralya-İsrail Kültürel Değişim (AICE) yer alıyor. ELNET, Avrupa'da İsrail'e yönelik yaygın eleştirilere karşı koymak amacıyla 2007 yılında kurulmuştur. Örgütün İngiltere şubesi eski İşçi Partisi milletvekili ve İsrail'in İşçi Dostları Başkanı Joan Ryan tarafından yönetilirken, faaliyetlerinin önemli bir kısmı Emmanuel Navon'un başkanlığını yaptığı Tel Aviv'deki ofisten yürütülmektedir.

Navon Şubat ayında İsrail'in Refah'a yapmayı planladığı saldırıyı “gerekli” olarak değerlendirmiş ve AB dış politika şefi Josep Borrell'in Gazze'deki siviller konusunda endişelenmesine gerek olmadığını savunmuştu. ELNET 7 Ekim'den bu yana aralarında Shaun Bailey, Lisa Cameron, Antony Higginbotham, Tom Hunt, Matthew Offord ve Andrew Percy'nin de bulunduğu altı Muhafazakâr milletvekilinin İsrail ziyaretlerini finanse etmiştir. Örgüt ayrıca eski Savunma Bakanı Liam Fox'un 2022 yılında Washington'da düzenlenecek olan ABD-Avrupa-İsrail Stratejik Diyaloğu'na katılması için de ödeme yapmıştır.

Bu heyetlerin toplam maliyeti 22 bin 776 pound olmuştur. AICE 2003 yılında dönemin İsrail Dışişleri Bakanı Netanyahu ve Avustralyalı mevkidaşı tarafından kurulmuştur.

John Howell, Jack Lopresti, Andrew Percy ve Will Quince adlı dört Muhafazakâr milletvekili, on kez İsrail'e seyahat etmek için AICE'den 18 bin poundun üzerinde para aldı. Lopresti ayrıca İsrail'in en büyük silah şirketi olan Elbit Systems'den bağış kabul eden tek İngiliz siyasetçidir. Dahası, 2023 yılında İsrail'in İngiltere Büyükelçisi Tzipi Hotovely ile birlikte Elbit'in Bristol'deki “araştırma, geliştirme ve üretim merkezinin” açılışına yardımcı olmuştur. Lopresti son zamanlarda politikacılara Filistin Eylemi adlı kampanya grubuyla aralarına mesafe koymaları çağrısında bulunuyor. Ancak medyada Lopresti'nin Nisan ayında üç İngiliz yardım görevlisini öldüren insansız hava araçlarını kullanan ve Palestine Action'ın ana hedefi olan Elbit Systems ile olan bağlantısına çok az dikkat çekildi.

Diğer Muhafazakâr milletvekilleri de İsrail'in Avrupalı Dostları ve İsrail Müttefikleri Vakfı'ndan fon kabul etmişlerdir.

 

Bireysel bağışçılar

Yukarıdaki verilere İsrail yanlısı lobi kuruluşlarıyla bağlantılı bireylerden gelen bağışlar dahil değildir.

Ayrıca Muhafazakar Parti'nin kendisine İsrail yanlısı lobi kuruluşlarından veya bireylerden gelen bağışlar da dahil değildir. Ancak bu alan da dikkat çekmeyi hak etmektedir. 2009 yılında Peter Oborne, Channel 4 Dispatches belgeselinde CFI ile bağlantılı kişilerin Muhafazakar Parti'ye 10 milyon sterlin tutarında fon sağladığını bildirmiştir.

Trevor Pears, Michael Lewis, David Meller ve Lord Kalms gibi bu kişilerden bazıları Muhafazakar Parti'nin üst düzey isimlerine de bağışta bulunmuştur. Bunlar arasında, 2005 yılında Muhafazakâr Parti lideri olmak için Pears'tan 20 bin Sterlin kabul eden, seçilmemiş Dışişleri Bakanı David Cameron da bulunmaktadır. Cameron üç yıl sonra da İsrail Dışişleri Bakanlığı'ndan ağırlama kabul etti. Şu anki savunma bakanı Grant Shapps, Temmuz 2023'te Meller'den 4 bin 990 Sterlin ve 2005'te Lewis'ten açıklanmayan bir miktar kabul etti.

Meller, Kalms veya Lewis'ten fon alan diğer kişiler arasında eski başbakan Liz Truss, eski gölge içişleri bakanı David Davis, eski savunma bakanı Liam Fox ve Michael Gove yer almaktadır. 

 

Bazı İngiliz politikacılar sadık Siyonistlerdir ve İsrail lobisinden fon alsalar da almasalar da İsrail'i destekleyeceklerdir.

 

İsrail lobisinin etkisi

Birleşik Krallık'ta İsrail'e verilen destek sadece lobicilik faaliyetlerinden kaynaklanmıyor. İsrail'i güçlü bir şekilde destekleyen ABD hükümeti, İngiliz dış politikası üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bazı İngiliz politikacılar sadık Siyonistlerdir ve İsrail lobisinden fon alsalar da almasalar da İsrail'i destekleyeceklerdir.

İsrail lobisinden fon alan birkaç Muhafazakâr milletvekili İsrail hükümetinin bazı politikalarına karşı çıkmaya devam etmiştir. Bunlar arasında, İsrail'in 2006 yılında Lübnan'a yaptığı saldırıyı “orantısız” olarak zararsızca eleştiren eski İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague de bulunmaktadır.

***

Çeviri: YDH