İsrail ordusunun yeni başhahamı ve İsrail'de sistematik tecavüz

31 Temmuz 2024

Tecavüz tehditlerinin İsrail işgal güçleri tarafından Filistinlilere karşı bir baskı aracı olarak kullanılmasını, belgelenmiş cinsel saldırı ve tehdit vakaları ile vurgulayan makale, İsrail askeri ve polis kurumları içindeki yaygın tecavüz kültürüne ışık tutuyor.

YDH- Filistin kapsamlı Electronic Intifada yayın platformundaki makalenin yazarı, bağımsız gazeteci David Sheen, Yahudi olmayan kadınlara karşı tecavüze göz yummak da dahil olmak üzere çeşitli ırkçı ve kadın düşmanı açıklamalar yapan Eyal Krim gibilerinin yetiştiği İsrail rejimindeki şiddet, ayrımcılık ve tecavüz kültürünü ve potansiyel tecavüzcüleri hesap verebilirlikten koruyan İsrail siyasi dinamiklerini ele aldı.

İsrail ordusunun en üst düzey dini görevine yeni atanan hahamın, aralarında Yahudi askerlerin savaş sırasında Yahudi olmayan kadınlara tecavüz etmesine izin vermenin de bulunduğu uzun bir ırkçı ve kadın düşmanı fetvalar listesi bulunuyor.

Albay Eyal Krim'in tuğgeneral rütbesine ve hahambaşı pozisyonuna yükseltilmesi, geçmişteki tartışmalı açıklamalarının İsrail medyası tarafından haberleştirilmesinin ardından sorgulanmaya başlandı.

Ancak Krim ile özel bir görüşme gerçekleştiren İsrail Genelkurmay Başkanı Gadi Eizenkot, atamayı destekleyeceğini kamuoyuna açıkladı. Krim, askeri hahambaşı olduktan sonra silahlı kuvvetlerdeki dini konularla ilgili kararların alınmasından sorumlu olacak.

Krim şu anda İsrail ordusundaki en yüksek rütbeli ikinci dini yetkili olarak görev yapıyor. Krim'in bu göreve aday gösterilmesi İsrail Devleti'nin iki baş hahamı ve Savunma Bakanı Avigdor Liberman'ın desteğini aldı.

Krim'in 2003 yılında sivilken yaptığı yorumlar atanmasının ardından yeniden gündeme geldi. Dindar Yahudilere hitap eden popüler bir İbranice web sitesi olan Kipa.co.il'de “Hahama Sorun” adlı bir köşede Krim, savaş zamanlarında tecavüzle ilgili bir soru da dahil olmak üzere Yahudi dini hukukunun özelliklerini soran bir dizi isimsiz mektuba yanıt verdi.

“Günümüzde örneğin bir İsrail ordusu askerinin savaş sırasında kızlara tecavüz etmesine izin veriliyor mu, yoksa böyle bir şey yasak mı?” diye bir soru Krim'e soruldu.

Krim şöyle yanıtladı: “Yahudi olmayan bir kadınla arkadaşlık etmek çok ciddi bir mesele olsa da, savaş zamanında buna izin verilirdi... Tevrat bireyin şeytani dürtüsünü tatmin etmesine izin verirdi.”

Krim'in yorumları ilk olarak 2012 yılında muhalif İsrailli gazeteci Yossi Gurvitz tarafından +972 çevrimiçi dergisinde İngilizce olarak yayınlandığında dikkat çekmişti.

Gurvitz, ordudan Krim'in açıklamaları hakkında yorum yapmasını istediğinde, bir ordu sözcüsü tarafından azarlandığını ve sorusunun “İsrail ordusuna, İsrail Devleti'ne ve Yahudi dinine saygısızlık” olduğunun söylendiğini belirtiyor.

Kamuoyu önünde geri çekilme

Gurvitz'in makalesinin +972'de yayınlanmasından bir gün sonra Krim, Kipa'da Gurvitz tarafından bildirilen ve 2003 yılında tecavüzü onaylayan dini kararını geri almaya çalışan bir mektup yayınladı: “Zamanımızda ... bu kararın kesinlikle uygulanmaması gerektiği açıktır.”

Ordu, Krim'in önceki fetvasını reddetmesinden memnun olmuş görünüyordu; sonraki dört yıl boyunca ordunun en yüksek ikinci dini yetkilisi olarak görev yapmaya devam etti. Ancak ordu hahambaşılığına terfi ettirileceğinin açıklanması, daha önce yayınladığı görüşlerinin daha kapsamlı bir şekilde incelenmesinin yanı sıra yeni bir öfke dalgasına yol açtı.

Krim, Kipa'daki köşesinde İncillerin [diğer dinlerin kutsal kitaplarının] yakılmasını, yaralı “teröristlerin” öldürülmesini ve esirlere işkence yapılmasını desteklemiş ve şöyle demişti “Teröristlere insan muamelesi yapılmamalıdır, çünkü onlar hayvandır.”

Krim verdiği yanıtlardan birinde devletin bir Yahudi monarşisine dönüştürülmesi ve “Amalek” halkına karşı bir soykırım yapılması çağrısında bulunmuştur. Tevrat'ta adı geçen Amalek halkının günümüzde torunları olduğu bilinmiyor, ancak bazı hahamlar onların soyunu İsrail'in şu anki düşmanlarına dayandırarak onları ilahi bir ölüm cezasına mahkum ediyor.

Krim ayrıca, sözde “duygusal” doğaları nedeniyle kadınların mahkeme tanıklığına güvenilemeyeceğine karar verdi. Ayrıca İsrail ordusundaki Yahudi erkeklerin bir kadının komutası altında görev yapamayacağına, çünkü bunun kadına bakmalarını gerektireceğine hükmetti.

Krim'in ordudaki ikinci en yüksek rütbeli dini yetkili olarak görev süresi tartışmalı geçti.

Krim 2013 yılında İsrailli askerler için Yahudi üstünlüğünün ilahi bir emir olduğunu ve bunun her zaman demokrasi kanunlarının üzerinde olacağını savunan bir kitapçık hazırladı.

Kitapçıkta şu ifadeler yer almaktadır: “İsrail'de Yahudi olmayanların Yahudilerle eşit haklara sahip olduğu fikri Tevrat'ın görüşüne aykırıdır ve devletin temsilcilerinin Tevrat'ın iradesine aykırı hareket etme yetkisi yoktur.”

Ordu daha sonra kitabın içeriği için özür diledi. Krim'in yaklaşan ataması bu ay kamuoyuna duyurulduğunda ve haham geçmişteki yorumları nedeniyle yeniden eleştiri almaya başladığında, muhalifleri ülkenin en yüksek tirajlı gazetesi Israel Hayom'da köşe yazarı Dror Eydar tarafından kaleme alınan bir yazıda yeniden “anti-Semitizm” ve hatta bir “kan iftirası” uydurmakla suçlandı.

Baskı aracı olarak tecavüz tehdidi

Krim'in savunucuları, tecavüz konusundaki yorumlarının yanlış anlaşıldığı ve Filistinli kadınlara yönelik cinsel saldırılara izin vermesinin mümkün olmadığı konusunda ısrar ediyor. Ancak tecavüz tehditleri İsrail işgal güçleri tarafından Filistinlilere karşı kullanıldı.

Haziran 2014'te Bar-Ilan Üniversitesi profesörü Mordekay Kedar, İsrail güçlerinin Filistinlileri kadın akrabalarına tecavüzle tehdit ederek silahlanmaktan caydırmasını önerdi.

Ordu Kedar'ın doktrinini hızla benimsemiş görünüyor; aynı yaz İsrail'in Gazze'ye saldırısı sırasında esir alınan Filistinliler eşlerine tecavüz edilmekle tehdit edildiklerini söylüyorlar.

Bu yılın başlarında Filistinli gazeteci Muhammad el-Kik'i temsil eden bir avukat, İsrail'in el-Kik'i suçsuz yere aylarca gözaltında tuttuğunu, kendisini esir alanların suçlarını itiraf etmediği takdirde kendisine, eşine ve çocuklarına tecavüz etmekle tehdit ettiklerini söyledi.

El-Kik ancak 94 gün boyunca yemek yemeyi reddettikten sonra serbest bırakıldı.

Filistinli erkek, kadın ve çocukların İsrail askerleri tarafından fiili cinsel saldırıya uğraması duyulmamış bir şey değil.

Devletin ilk yıllarında, askerlerin Filistinlilere yönelik cinsel saldırıları İsrail'in ilk başbakanı David Ben-Gurion için bir şok olacak kadar yaygındı.

Ben-Gurion 1951'deki bir hükümet toplantısında ordunun Filistinlilere yönelik saldırılarından bahsederken şöyle demişti: “Bazı suçları biliyorum ve durumun iki alanda korkutucu olduğunu söylemeliyim: cinayet ve tecavüz eylemleri.”

Son yıllarda Tel Aviv'de yayımlanan Haaretz gazetesi muhabiri Amira Hass ve Eishton takma adını kullanan İsrailli araştırmacı gazeteci, İsrail askerlerinin Filistinli kadınlara tecavüz ettiği ve cinsel saldırıda bulunduğu iddia edilen olayları haberleştirdi.

İsrail'de İşkenceye Karşı Halk Komitesi tarafından elde edilen ifadeler, İsrail'de gözaltında tutulan Filistinli erkek ve erkek çocukların da cinsel tehditlere ve cinsel istismara maruz kaldığını gösteriyor.

Yaygın cinsel şiddet 

Yakın zamanda yaşanan yüksek profilli vakalar İsrail'deki tecavüz kültürünün yaygınlığını gözler önüne sermektedir. Nisan ayında İsrailli bir araştırmacı haber programı, İsrail kabinesinin merhum bakanı Rehavam Ze'evi'nin general rütbesine kadar yükseldiği ordu görevi sırasında seri tecavüzcü ve cinsel tacizci olduğunu ortaya çıkardı.

Geçtiğimiz hafta, terfi etmesi beklenen ve halen görevde olan bir tuğgeneral hakkında birden fazla kadın askere tecavüz ve cinsel saldırı suçlamasıyla dava açıldı. Ertesi gün, eski komutanı İsrail ordu radyosuna verdiği demeçte, tecavüzle suçlanan kişinin bir “kahraman” olduğunu söyledi ve iddia edilen eylemlerini savunmak için Tevrat'tan alıntı yaptı.

Kuşkusuz, İsrail ordusu cinsel saldırı oranını ya da en azından kendi saflarında meydana gelenleri durdurmak için adımlar atıyor. Daha dört ay öncesine kadar, orduda cinsel saldırıya uğrayan mağdurlar kendi yasal masraflarını karşılamak zorundayken, saldırgan olduğu iddia edilen kişilerin tüm yasal masrafları karşılanıyordu.

Yeni bir politika uyarınca, ordu hem suçlanan hem de suçlayanın yasal ücretlerini ödeyecek.

Şubat ayında ordu komutanının kadın işlerinden sorumlu danışmanı tüm İsrail askerlerine bir mektup göndererek, kadınları nesneleştiren ve tecavüzü hafife alan resim ve mesajlar içeren kıyafetlerin basımına son vermeleri çağrısında bulundu.

Ordu ayrıca, askere alınan herkese cinsel saldırı konusunda bir eğitim atölyesi düzenlenmesini zorunlu kılıyor. Ancak ultra-Ortodoks askerlerin atölye çalışmasının cinsel içeriğine öfkeyle itiraz etmeleri üzerine ordu boyun eğdi ve dindar askerlere muafiyet tanıdı.

Bu arada İsrail polis teşkilatı son yıllarda üst düzey polislere yönelik cinsel suç iddialarında büyük bir salgına tanık oldu.

Mayıs ayında Times of Israel'in haberine göre: “Son birkaç yıldır üst düzey polis memurlarının karıştığı bir dizi cinsel suiistimal vakası yaşandı ve bunların çoğu haklarındaki iddialar nedeniyle emekli olmak zorunda kaldı. Toplamda, İsrail Polisi'nin tümgenerallerinin yaklaşık yarısı - polis komiserinin altındaki en yüksek rütbe - bu tür tacizlerle suçlandı ve birçoğu istifa etti.”

2013 yılında Kudüs Emniyet Müdürü Nisso Shaham, çoğu astı olan çok sayıda kadına cinsel tacizde bulunmakla suçlandıktan sonra, bu suçlardan yargılanmasının adil olmadığını söyleyerek itiraz etti.

Davranışlarının “polis tarafından kabul edilen geleneksel normlara uygun” olduğunu ve “rutin ve yaygın” olduğunu savundu.

Polis teşkilatındaki cinsiyetçilikle mücadele etmek yerine, üst düzey yetkililer kadın düşmanlığı sorununu halının altına süpürmeye çalışıyor gibi görünüyor.

Ulusal polis komiseri ve İsrail'in iç casusluk teşkilatı Şin Bet'in eski başkan yardımcısı Roni Alsheikh, geçtiğimiz günlerde cinsel tacizle suçlanan üst düzey bir polis komutanını görevine iade etti ve tacizden suçlu bulunan başka bir komutanı terfi ettirmeyi planladı.

Alsheikh'in duyurusu tepkilere neden olduktan sonra bu memur atamayı reddetti. Alsheikh ayrıca -hem de Dünya Kadınlar Günü'nde- suçlayanlar kimliklerini açıklamak istemedikleri sürece teşkilatın cinsel suç iddialarını artık soruşturmayacağını duyurdu.

Tecavüz kültürü

Tecavüz kültürü ülkenin siyasi sınıfı tarafından sürdürülmektedir. Geçtiğimiz günlerde Tel Aviv'de toplanan onlarca gösterici, iki kez tecavüz ve diğer suçlardan hüküm giydikten sonra yedi yıl hapis cezasına çarptırılan eski İsrail Cumhurbaşkanı Moshe Katsav'ın erken tahliye edilmesi planlarını protesto etti.

Katsav basında sık sık kurbanlarını karaladı ve henüz suçunu kabul etmedi ya da yaptıklarından pişmanlık duyduğunu ifade etmedi.

Katsav'ın memleketi Kiryat Malachi'den bir başka siyasetçinin davası, İsrail toplumunda tecavüzcülerin neredeyse tamamının serbest bırakıldığına dair çarpıcı bir kanıt sunuyor.

Belediye Başkanı Motti Malka, oğlu, belediye başkan yardımcısı ve diğer dört kişiyle birlikte birden fazla tecavüzle suçlandıktan sonra, polisle hiçbir hapis cezası almayacağı bir anlaşmaya vardı.

Sonunda Malka para cezası bile ödemek zorunda kalmadı çünkü Kiryat Malachi belediye meclisi daha önce bir “cinsel taciz sigortası” poliçesi satın almıştı. Sadece birkaç hafta sonra belediye meclisi Malka'yı kentin Dünya Kadınlar Günü resmi kutlamalarına katılmaya davet etti.

İsrail toplumunda cinsel saldırıların yaşandığı tek sektör ordu değil. Ancak ordudaki tecavüz kültürü, askerlerin ölümcül silahlara erişimi ve bunları kullanma ehliyeti olduğu için özellikle endişe vericidir. Ve şimdi ordunun baş hahamı, bir zamanlar Yahudi askerlere Filistinli kadınlara tecavüz etmeleri için onay veren ve utancından bunu geri çeken bir adam.

Çeviri: YDH