ABD’den Suud’a 750 milyon dolar değerinde bomba desteği

14 Ağustos 2024

ABD’nin Riyad’a olan silah yasağını kaldırdığını bildiren Wall Street Journal bunun, Suudi Arabistan'ın Biden'ın Orta Doğu politikasındaki “merkezi rolünü” yansıttığını ileri sürdü.

YDH- ABD'nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal'da yer alan bir habere göre, Biden yönetimi önümüzdeki aylarda Suudi Arabistan'a 750 milyon dolardan fazla değerde bomba göndererek Washington ile Riyad arasındaki büyük bir anlaşmazlığı ortadan kaldıracak.

Aralarında 3 bin Küçük Çaplı Bomba ve 7.500 Paveway IV bombasının da bulunduğu sevkiyatlar, Yemen'de Suudi Arabistan öncülüğündeki operasyonlardan kaynaklanan yüksek düzeydeki sivil kayıplar nedeniyle 2021 yılında Başkan Biden tarafından durdurulmuştu.

WSJ’ye göre, sevkiyatlar, Beyaz Saray'ın petrol zengini krallıkla daha yakın ilişkilerin, yönetimin son aylarında meyvelerini vereceğini umarak Riyad'a “kur yapma” girişimlerini yansıtıyor.

Haberde ayrıca, Biden yönetiminin Suudi Arabistan ile bir “savunma anlaşması taslağı” hazırladığı ve krallığın “sivil nükleer enerji” elde edebilmesi için yardım sağlama planlarını tartıştığı kaydedildi.

Beyaz Saray’ın Gazze savaşında ateşkes için Riyad'ın yardımına “ihtiyaç” duyduğunu söyleyen gazete, ABD’nin İsrail ile Suudi Arabistan arasında “normalleşme” anlaşmasına aracılık etmeye çalıştığını belirtti.

Aralık ayına kadar Pentagon'da Orta Doğu'dan sorumlu en üst düzey sivil yetkili olan Dana Stroul, "Suudiler bunu ABD ile ilişkilerdeki stratejik bir lekenin giderilmesi olarak görecektir" dedi.

Biden’ın, seçim kampanyası sırasında, savaş ve 2018'de gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi nedeniyle Suudi Arabistan'a "parya" muamelesi yapma sözü vererek göreve başladığını hatırlatan WSJ, ancak 2022'de Suudi Arabistan'a yaptığı ve Veliaht Prens Muhammed bin Salman ile yüksek profilli bir zirve toplantısına katıldığı gezi de dahil olmak üzere o zamandan beri bu duruşundan geri adım attığını kaydetti.

Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde kıdemli başkan yardımcısı olan Jon Alterman, silah yasağının kaldırılmasının ana nedeninin "Suudi Arabistan'ı, İsrail ile uzun vadeli normalleşmeye açık olmaları da dahil olmak üzere bölgesel güvenlik konularında verdiği destek için ödüllendirmek olduğunu" söyledi. Fakat bu aynı zamanda "Husilere Suudiler ile ABD arasında daha az gün ışığı olduğuna dair bir sinyal" diye de ekledi.

ABD'li yetkililer, bu silahların Suudi hava kuvvetlerinin ABD yapımı savaş uçaklarıyla hassas hava saldırıları gerçekleştirme kabiliyetini artıracağını ve önümüzdeki yıllarda bu uçaklardan daha fazlasının krallığa satılabileceğini söyledi.

GBU-39 olarak da bilinen küçük çaplı bombaların 290 milyon dolarlık sevkiyatı, Riyad'a şehir ortamları da dahil olmak üzere hassas saldırılar gerçekleştirmek için uzaktan fırlatılabilen 250 kiloluk bir mühimmat sağlıyor. 468 milyon dolarlık Paveway IV bombaları ise hedefini bulmak için lazer ya da uydu kullanan bir mühimmat sağlıyor.

Bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, "Bu, modern bir hava kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu bir kabiliyettir" dedi.

Yönetim yetkilileri geçen hafta milletvekillerine ve kongre çalışanlarına kararla ilgili bilgi verirken, teslimatların Yemen'deki ateşkesi tehlikeye “atmayacağını” söylediler.

ABD'li yetkililer, Suudi Arabistan'ın başka bir çatışmanın içine çekilmesi halinde sivillere yönelik riski azaltmak için hedefleme prosedürlerini geliştirdiğini ileri sürdüler.

Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, Riyad'ın Ensarullah ile yaptığı ateşkese ve gelecekteki çatışmalarda “sivil kayıpları azaltmaya” yönelik prosedürlere atıfta bulunarak, "Suudiler anlaşmanın kendilerine düşen kısmını yerine getirdiler ve biz de kendi payımıza düşeni yerine getirmeye, uygun kongre bildirimi ve istişare yoluyla bu vakaları olağan düzene döndürmeye hazırız" dedi.

Riyad'daki bir Suudi yetkili kararın krallığa bildirildiğini söyledi.

ABD'li yetkililer teslimatların muhtemelen birkaç ay içinde başlayacağını bildirdi. Yönetim yetkilileri ve Kongre yardımcıları, iki bomba teslimatının dışında ABD tarafından ek silah sevkiyatı yapılmayacağını iddia ettiler.

ABD, 2016 yılında Suudi Arabistan'ın Sanaa'da bir cenaze salonuna düzenlediği ve en az 155 kişinin ölümüne, 500 kişinin de yaralanmasına yol açan ve Yemen savaşının en ölümcül bombardımanı olan saldırının ardından Riyad'a bazı silah sevkiyatlarına “yasak” getirmişti. Daha sonra ise Trump yönetimi bazı kısıtlamaları kaldırıp 110 milyar dolarlık silah satışını onaylamıştı.

Biden'ın 2021'de getirdiği silah yasağı "ilgili silah satışları da dahil olmak üzere Yemen'deki savaşta saldırı operasyonlarına verilen desteği" kesmişti. ABD, Riyad'a “savunma silahları” olarak tanımladığı silahları göndermeye devam etti.