Jerusalem Post: İsrail'de Netanyahu büyüsü sona erdi

24 Ağustos 2024

Jerusalem Post, Netanyahu'nun yirmi yıldır İsrail siyasetine yaptığı büyünün sona ermiş gibi göründüğünü bildiriyor ve düzgün yönetim, ulusal güvenlik ve ekonomi gibi su alan deliklerin onarılmasını seçimden sonraya bırakıyor.

YDH- Jerusalem Post, anketlerin, İsraillilerin çoğunluğunun erken seçim istediğini gösterdiğini bildiriyor.

Gazze'de ateşkes şansı azalırken ve kuzeyde tansiyon yükselirken, güruh arasında seçim yapılması konusunda görüşler bölünmüş durumda. 

Jerusalem Post, Knesset'in 28 Ekim'de başlayacak kış oturumunda üç temel konunun rejimin istikrarını tehdit edebileceğini yazıyor.

Üç temel meseleden ilki, Haredi ultra-Ortodoksların İsrail ordusuna alınması konusunda devam eden tartışma geliyor.

Mevcut yasa, onları muaf tutacak yeni bir taslak yasa çıkarılmadığı sürece askere alınmalarını zorunlu kılıyor ki bu da kreş sübvansiyonlarının kaybedilmesi gibi önemli ekonomik sonuçlara yol açabilir.

Haredi partileri daha iyi bir koalisyon bulamasalar da, seçmenlerini hizmet etmeye zorlayan bir sistemi destekleyemezlerse hükümetten ayrılabilirler.

İsrail rejimi, Haredileri, çocuklarının kreş ödeneklerinin kesilmesi yaptırımları ile tehdit ediyor.

İkinci meselenin 2025 bütçesi olduğunu bildiren Jerusalem Post'a göre, rejim bütçe programı hazırlama konusunda da sınıfta kaldı. 

İsrail yasaları bütçenin 31 Aralık'a kadar geçmesini gerektiriyor ve 31 Mart 2025'e kadar geçmezse rejim otomatik olarak düşüyor. 

Jerusalem Post, Netanyahu'nun, bütçe nedeniyle halkın tepkisiyle karşılaşma riskine girmektense seçime gitmeye karar verebileceğini öne sürüyor.

Üçüncü temel meseleyse, Başbakan Benyamin Netanyahu'nun Aralık ayı başında başlaması planlanan ceza davasında vereceği ifade.

Savaş zamanında haftada üç kez ifade vermek Netanyahu için önemli zorluklar yaratıyor ve potansiyel olarak bir savunma anlaşması ya da yeni seçimlere yol açabilecek stratejiler düşünmesine yol açıyor.

Dikkatler yaklaşan seçimlere ve eski Başbakan Naftali Bennett, eski bakanlar Ayelet Shaked ve Yossi Cohen (aday olmayacak) ile Yoaz Hendel, Avigdor Liberman ve Gideon Sa'ar gibi isimlerin yer aldığı sağ kanat grupların yeni bir parti kurma ihtimaline çevrilmiş durumda.

Bennett geri döneceğini açıklarken, Shaked ve Hendel hala siyasi gelecekleri hakkında karar vermeyi sürdürüyor.

İsrail'in siyasi sistemi nasıl etkilenecek?

Temmuz ayı sonunda yaklaşık bin katılımcıyla gerçekleştirilen yeni bir anket, Bennett ve Liberman'ı önemli bir soruda kilit isimler olarak tanımladı.

Anketler belirli bir anı yansıtsa ve hata payları olsa da önemli eğilimlere işaret edebilirler.

Maariv'in haberine göre önde gelen bir İsrail firması tarafından Temmuz ayında yapılan ankete göre Bennett'in bağımsız bir partiyle Likud'un 21 ve Benny Gantz'ın Ulusal Birliği'nin 15 sandalyesini geride bırakarak 22 sandalye kazanması bekleniyor.

Liberman'ın 11 sandalye kazanması, Yesh Atid'in ise 10 sandalye ile ilk beşi tamamlaması bekleniyor.

Bennett, potansiyel olarak mevcut ortaklarıyla 68, Yahudi muhalefet partileriyle 65 ya da Arap partileri, haredim, aşırı sağ ve sol hariç ilk beşle 79 sandalyelik güçlü bir koalisyon kurarak bir oyun kurucu olabilir.

Yakın zamanda yapılan bir anket, Naftali Bennett ve Avigdor Liberman arasındaki olası bir ittifakın, ayrı ayrı aday olmaları halinde 33 olan sandalye sayısını 25'e düşürebileceğini gösteriyor. Likud partisinin 23 sandalye kazanacağı tahmin edilirken, Ulusal Birlik'in 16 sandalye alması bekleniyor.

Yesh Atid'in 11, Otzma Yehudit ve Shas'ın ise 10'ar sandalye kazanacağı tahmin ediliyor.

Bu durumda merkez sağ koalisyonun sandalye sayısı 79'dan 72'ye düşecek ve Bennett-Liberman koalisyonu ne mevcut koalisyonla (58 sandalye) ne de muhalefetle (60 sandalye) hükümet kurabilecek.

Siyasi analist Tal Shalev, Bennett ve Liberman'ın desteklerini nereden alacakları konusunda belirsizlik olduğunu, Bennett'in destekçilerinin çoğunun kararsız olduğunu ya da muhalefete yöneldiğini, Liberman'ın ise Likud'dan seçmen çekebileceğini belirtti. Temmuz ayında Liberman Bennett ile bir fotoğraf paylaşmış ancak herhangi bir müzakere görüşmesi olduğunu reddetmişti.

Shalev, iki liderin potansiyel partilerine kimin liderlik edeceğine henüz karar vermediğini de sözlerine ekledi.

Jerusalem Post, İsrail'de iki yıldan uzun bir süre sonra, Ekim 2026'da yapılması planlanan bir sonraki seçimlere kadar pek çok şey değişebileceğini kaydetti. 

Gazeteye göre, şimdiden net görünen şey, 2019'da seçim döngüsüne başladığından beri İsrail siyasetini tanımlayan cenahların -ki bunlar büyük ölçüde Netanyahu yanlısı ve Netanyahu karşıtı eksen etrafında birleşiyordu- değişeceği.