YDH - Uluslararası Para Fonu (IMF), İsrail'in 2024 yılı büyüme tahminini, nisan ayındaki yüzde 1,6'dan yüzde 0,7'ye çekti.
IMF’nin Dünya Ekonomi Görünümü raporundaki bu yeni tahmin, geçen yılın ekim ayında yapılan yüzde 3'lük öngörünün de oldukça altında.
Rapora göre, İsrail'in 2025 büyüme tahmini de yüzde 5,4'ten yüzde 2,7'ye düşürüldü.
IMF ayrıca, İsrail’in 2024 yılı enflasyon tahminini yüzde 2,4'ten yüzde 3,1'e yükselterek, İsrail hükümetinin yüzde 1 ila 3 hedef aralığını aştığını belirtti. 2025 yılı enflasyon tahmini de yüzde 2,5'ten yüzde 3'e çıkarıldı.
Raporda, İsrail için yapılan tahminlerin belirsizliklerle dolu olduğuna dikkat çekilirken, bu belirsizliğin büyük ölçüde devam eden bölgesel gerilimlerin öngörülemeyen sonuçlarından kaynaklandığı vurgulandı.
Geçen hafta yayımlanan bir rapor, Gazze ve Lübnan'daki savaşın İsrail ekonomisi üzerinde beklenenden daha büyük bir yük oluşturduğunu, bunun da ülkenin ikinci çeyrek büyümesini düşürdüğünü ortaya koymuştu.
İsrail Merkezi İstatistik Bürosu'nun 15 Ekim'de yayınlanan üçüncü ve son değerlendirmesine göre, gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) hazirana kadar olan üç aylık dönemde mevsimsel etkilerden arındırılmış olarak yıllık yüzde 0,3 arttı.
Ağustos ve eylül aylarında yapılan önceki tahminler sırasıyla yüzde 1,2 ve yüzde 0,7'lik büyüme oranlarını işaret ediyordu.
Bu düşüş, bir önceki yüzde 8,2'lik tahmine kıyasla, büyük ölçüde ikinci çeyrekte yüzde 5,3 artan kamu tüketimindeki değişime bağlandı.
Maliye Bakanlığı ve Merkez Bankası, İsrail'in 2024 yılı için tahmin edilen yıllık GSYİH büyüme oranını sırasıyla yüzde 1,1 ve yüzde 0,5'e düşürdü.
S&P Global Ratings ise yakın zamanda yaptığı bir açıklamada büyüme oranını yüzde 0 olarak öngörmüş ve İsrail’in kredi notunu bir kademe düşürerek A'ya indirmişti.
Elmas ve yeni girişimler hariç ihracat, üst üste üçüncü çeyrekte de düşerek ekonomik gerilemeye önemli katkıda bulundu. Sabit varlık yatırımları durdu ve başlangıçtaki öngörülere göre daha düşük seviyelerde gerçekleşmesi bekleniyor.
İnşaat sektöründeki gerileme, sabit yatırımlardaki düşüşe önemli ölçüde katkı sağladı.
Savaşın başlamasından bu yana, Batı Şeria'dan gelen ve işgal altındaki topraklarda çalışmaları engellenen Filistinli işçilere olan bağımlılık, sektörü olumsuz etkiledi.
Bu ayın başlarında, İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, devam eden savaşın “İsrail tarihindeki en uzun ve en pahalı savaş” olduğunu ve doğrudan maliyetinin şu ana kadar yaklaşık 250 milyar şekel (66,6 milyar dolar) olduğunu itiraf etti.
Bu rakamın artmasının muhtemel olduğunu belirten Smotrich, "Hepimiz bu savaşı finanse etme ihtiyacı hissedeceğiz ve bu bizim için kolay olmayacak," dedi.
Yedioth Ahronoth gazetesi muhabiri Gad Lior, 9 Ekim’de Ynet Studio'ya verdiği mülakatta Smotrich'in ekonomik durumla ilgili sunumunu sert bir dille eleştirdi.
Lior, Smotrich'in analizinin ekonomik ilkeler konusunda yetersiz olduğunu ve İsrail ekonomisini etkileyen mevcut gerçekleri göz ardı ettiğini savundu.
Lior, Smotrich'in Moody’s raporunu "zayıf ve saçma" olarak nitelendirdiğine dikkat çekerek, "Londra’daki ekonomistler bize ders vermeyecek," ifadelerini kullandı.
Bu tür açıklamaların kredi derecelendirme kuruluşlarını İsrail’in notunu düşürmeye teşvik edebileceği uyarısında bulunan Lior, Smotrich'in Moody's ile ilgili verdiği bilgilerin de yanlış olduğunu söyledi.
Bu bağlamda hem İsrail'deki hem de uluslararası ekonomistler arasında, İsrail ekonomisinin geçen yıl boyunca sorumlu bir şekilde yönetilmediği konusunda geniş bir fikir birliği bulunduğu belirtildi.