22 Ocak 2025

Gazze’de 15 ay süren savaşın ardından ateşkes ilan edilse de halk büyük bir yıkımla karşı karşıya. BM’ye göre, Gazze’deki yapıların yüzde 92’si zarar gördü ve 1,9 milyon kişi evsiz kaldı. Yeniden inşa çalışmaları için net bir plan bulunmazken, savaşın kalıcı olarak sona ermesi belirsizliğini koruyor.

YDH - Financial Times gazetesi, Gazze’deki savaşı ele aldığı bir haberinde, “Aylar süren savaş boyunca yaklaşık 2 milyon Filistinli yerinden edilmiş bir hâlde evlerine dönmenin özlemini çekiyordu. Yakıt yetersizliği nedeniyle bölgedeki temel ulaşım aracı olan eşek arabalarının sürücüleri, son aylarda herkesin erişiminin mümkün olmadığını bildiği yerlerin isimlerini —örneğin kuzeyde Beyt Hanun— bağırarak, eve dönüş arzusunu dile getiriyordu,” ifadelerine yer verdi.

Gazete, geçtiğimiz pazar günü yürürlüğe giren ateşkesle bazı kişilerin nihayet evlerine dönebildiğini belirtti. Ancak, Refah’tan (güney) Cibaliya'ya (kuzey) kadar uzanan bölgelerde, yıkımın boyutu nedeniyle bu dönüş acıyla gölgelenmiş durumda. Bir zamanlar yolların, dükkanların ve parkların olduğu yerlerde, halk artık yalnızca kum, bükülmüş metal ve parçalanmış betonla karşılaşıyor.

Gazete, “Günler ve geceler süren bombardımandan kurtulurken, insanlar bildikleri yerlerin bu kadar tanınmaz hâle gelebileceğini fark etmemişlerdi,” yorumunda bulunarak, 15 ay süren savaşın Gazze’ye daha önceki hiçbir İsrail saldırısından daha fazla zarar verdiğini belirtti.

Habere göre, Gazze’nin 2,3 milyonluk nüfusunun 1,9 milyonu yerinden edilmiş durumda. BM’ye göre, evlerin yüzde 92’si yıkılmış ya da zarar görmüş durumda.

Ayrıca, bölgedeki enkazın miktarı 50 milyon tonu aşıyor ve bu enkazın temizlenmesinin 21 yıl sürebileceği, bunun da yaklaşık 1 milyar dolara mal olacağı tahmin ediliyor.

Gazete, bazı Gazzeliler için eve dönüşün başka bir hesaplaşma anlamına geldiğini vurguladı: “Evlerine dönen Filistinliler, yıkılan evlerinin enkazı altında ezilmiş sevdiklerinin cesetlerini buldu.”

Gazze’deki Sivil Savunma Kurumu ise “Hâlâ enkaz altında 10 binden fazla ceset var,” açıklamasında bulundu.

Haberde ayrıca, savaş sonrası yeniden inşa için net bir plan bulunmadığı ifade edildi.

Enkaz temizliği gibi büyük çaplı projelerin, halen ilk aşamasında olan ve 6 hafta sürecek ateşkesin devamına bağlı olduğu belirtilen haberde, “Savaşın kalıcı olarak sonlandırılması için gereken ikinci ve üçüncü aşamaların müzakeresi hâlâ yapılmayı bekliyor ve bu garanti altına alınmış değil,” denildi.

Financial Times, bu durumun yeniden inşa için gerekli olan yüksek miktardaki fonun nereden sağlanacağına dair belirsizlik yarattığını ve Filistinlilerin bu yıkıntılar üzerinde kurdukları çadırlarda ne kadar süre yaşamaya devam etmek zorunda kalacaklarını sorgulamasına neden olduğunu belirtti.