İsrail'den İran uçaklarına tehdit: Lübnan'ın kararı ne olacak?

17 Şubat 2025

İsrail'in İran uçaklarını hedef alma tehditleri üzerine Lübnan'ın İran uçaklarına iniş yasağı uygulaması, ülkede krize neden oldu. Hükümetin bu kararı, Hizbullah'ın tepkisini çekerken, çözüm arayışları devam ediyor.

YDH - İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile Tel Aviv'de yaptığı görüşmenin ardından Lübnan'a ilişkin açıklamaları dikkat çekti.

Netanyahu, "Hizbullah'a karşı koyabilecek ve silahsızlandırabilecek güçlü bir Lübnan devleti etrafında İsrail-Amerikan işbirliğini" vurguladı.

Tel Aviv ve Washington'un vizyonuna göre, "güçlü bir Lübnan devleti, ülkeyi işgal girişimlerine karşı koyma yeteneğinden yoksun ve ordusunun sınırlarını savunma hakkı olmayan bir iç güvenlik gücüne dönüştüğü bir yapıya sahip olmalı."

Lübnan hükümetinin, ülkenin egemenliğini ve istikrarını koruma amacıyla Batılı ve Arap başkentlerinden aldığı destek mesajlarının, havaalanıyla sınırlı kalması şaşırtıcı değil.

Zira ülkenin güneyi ve kuzeyi sürekli ihlal edilirken yeni hükümet, Amerikan ablukası ve vesayetinin dayattığı şartları protesto edenlere karşı sergilenen sert tutumu, bu ihlallere karşı göstermiyor.

ABD-İsrail görüşmeleri, İran ile ilişkilerin gerildiği bir döneme denk geldi.

Bu gerginlik, İsrail'in Hizbullah'a para ve silah taşıdığı iddiasıyla Lübnan'a gelen İran uçaklarını hedef alma tehditlerine karşı, Lübnan yönetiminin bir Mahan Air uçağının Beyrut Uluslararası Havalimanı'na inişini engellemesiyle daha da arttı.

Başbakan Nevaf Selam, ABD'nin emirlerine uyma gerekçesini örtbas etmek amacıyla, İran uçaklarının dünyadaki birçok havaalanına indiğini bilmesine rağmen, yaptırımlara maruz kalma korkusunu bahane göstermek zorunda kaldı.

Hizbullah, hükümetin bu kararından geri dönmesini ve Lübnan egemenliğinin ihlalini reddetmesini talep ederek siyasi direnişini sürdürüyor.

Öte yandan, hükümetin tutumuna karşı halk protestoları başlatılırken, direniş cephesine karşı bir iç komplonun varlığına dair soru işaretleri de yükseliyor.

İran'ın resmi onayının Lübnan'a bildirilmesi beklenirken, Bakanlar Kurulu'nun bugünkü toplantısında havacılık krizini ele alması ve olası seçenekleri değerlendirmesi bekleniyor.

İki gündür resmi düzeyde devam eden görüşmelerde öne sürülen çözümler arasında, "İran uçaklarının Bağdat havaalanına inmesi, burada denetimleri yapan ABD'li bir güvenlik şirketinin kontrolünde kapsamlı bir denetimden geçirilmesi ve ardından Lübnan'a gitmelerine izin verilmesi" seçeneği de bulunuyor.

El-Ahbar gazetesine konuşan konuya vakıf kaynaklar, "Cumhurbaşkanı ve hükümet, Beyrut havaalanında sıkı denetim sözü verseler bile, ABD-İsrail dayatmalarına karşı çıkmaya niyetli değiller," diyerek, eğilimin "Tahran-Beyrut arasında doğrudan uçuşları engelleme kararı" yönünde olduğunu belirtti.

Kaynaklar ayrıca, Lübnanlı yetkililerin, Mahan Air ve İran Air şirketlerinin Rusya'ya silah transferi suçlamalarıyla bağlantılı olarak Avrupa Birliği'nin (AB) yaptırım listelerinde yer almasına şaşırdıklarını ve mevcut krizin bu durumu gözler önüne serdiğini iddia ettiklerini de sözlerine ekledi.

Son üç gündür Cumhurbaşkanı Aun ve Selam ile Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Fayiz Rasmani ve Dışişleri Bakanı Yusuf Recci dosya üzerinde çalışıyor.

Recci, İran Dışişleri Bakanı ile temasa geçerek öncelikli olarak Lübnanlıların dönüşünün kolaylaştırılmasını talep ederken, Lübnan da bir yandan İranlılarla, diğer yandan da uluslararası taraflarla havacılık krizine çözüm arayışlarını sürdürüyor.