YDH- ABD Başkanı Donald Trump'ın bir zamanlar “büyük, güzel bir Okyanus” dediği şeyin ötesinde, Ukrayna'daki savaşın üçüncü yıldönümünde ABD ve Avrupalı müttefiklerini daha derin bölünmeler ayırıyor.
Axios'un haberine göre, Trump yönetimi sadece Kiev'de değil, ABD'ye uzun zamandır en güçlü koruyucusu ve müttefiki olarak güvenen tüm kıtada belirsizlik tohumları ekti.
Trump'ın, Devlet Başkanı Zelenskiy'i “seçimsiz diktatör” olarak nitelendirmesi ABD-Ukrayna ilişkilerini yeni bir dibe vuruşa sürükledi ve ABD-Avrupa ittifakını bir yol ayrımına getirdi.
Habere göre, savaş dördüncü yılına girerken ABD hem Ukrayna davasından hem de NATO müttefiklerinden uzaklaştı ve Avrupalı liderleri ABD ittifakının ötesinde bir geleceğe hazırlanmak zorunda bıraktı.
'ABD'ye bağımlılık dönemi sona erdi'
Almanya'nın yeni şansölyesi olmaya aday merkez sağ lider Friedrich Merz, pazar günkü seçim zaferinin ardından yaptığı açıklamada “önceliğinin... Avrupa'yı olabildiğince hızlı bir şekilde güçlendirmek” ve “ABD'den gerçek anlamda bağımsızlığını elde etmek” olacağını söyleyerek giderek büyüyen transatlantik bölünmenin altını çizdi.
Avrupa Parlamentosu'ndaki Avrupa yanlısı siyasi partilerden oluşan bir koalisyon, salı günü yaptığı ortak açıklamada, Avrupa'nın “ortak değerlerinin ve çıkarlarını savunmak için artık ABD'ye tam olarak güvenemeyeceğini” ve “Avrupa'nın kendi güvenliğini artırmasının tam zamanı olduğunu” ilan etti.
Habere göre, hem muhafazakârların hem de ilericilerin daha önce akla gelmeyen bu açıklamaları, pazartesi günü Washington'a yaptığı ziyaret sırasında Avrupa'nın “stratejik özerkliğini” savunan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un çağrılarını yansıtıyor.
Axios, Trump'ın ilk döneminde pek çok Avrupalı liderin “stratejik özerklik” kavramını reddettiğini ve konunun, Ukrayna'daki savaşın ışığında şimdi ciddi bir ilgi gördüğünü belirtti.
Bununla birlikte Macron ve bu hafta Trump'la da görüşecek olan İngiltere Başbakanı Keir Starmer’in, Trump geri adım attıkça savunma harcamalarını artırmaya hazır olduklarının sinyalini veren birkaç Avrupalı liderin arasında yer aldığı kaydedildi.
Starmer “Ukrayna'nın güvenliğini garanti altına almak” için gerekirse asker konuşlandırma sözü verirken “ABD desteğinin kritik önemini koruyacağını” vurguladı.
Trump, Ukrayna savaşının ortasında Avrupa'nın rolünü eleştiriyor
Axios'tan Barak Ravid'in haberine göre, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth Amerikan askerlerinin önerilen misyona katılmayacağını belirtirken, Trump Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinde Avrupa güvenlik gücü kavramına açık olduğunu ifade etti.
ABD'nin eski Polonya Büyükelçisi ve Avrupa'dan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Daniel Fried'e göre plan “akla yatkın” olsa da Washington'dan gelen net olmayan mesajlar olumlu bir barış anlaşması umutlarını baltalayabilir.
Haberde, Trump’ın sürekli olarak Zelenskiy'i eleştirdiği, Ukrayna'da seçim yapılması çağrısında bulunduğu ve Rusya'yı çatışmada saldırgan olarak niteleyen bir G7 açıklamasına karşı çıktığı bildirildi.
Başkan Yardımcısı Vance liderliğindeki Trump yönetiminin, Avrupa'yı on yıllardır Amerikan gücüne bel bağlamakla eleştirdiğini söyleyen Axios’a göre, her ne kadar Avrupa'nın kendi güvenliğine daha fazla yatırım yapmasını destekleseler de ABD ile Avrupa arasında giderek büyüyen bu ayrışmanın gerginlik yaratması muhtemel.
Axios bununla birlikte, Avrupalı müttefiklerin, tüm kıtanın güvenliğini garanti altına almak bir yana, Ukrayna'nın tedarikindeki boşluğu doldurmakta zorluklarla karşılaşacaklarını kabul ettiklerini belirtti.