Lapid: Gazze, Mısır’ın himayesine verilsin

27 Şubat 2025

İsrailli muhalefet lideri JNS'ye yaptığı açıklamada, dış borçların hafifletilmesi karşılığında Gazze'nin sekiz yıllık vesayetini Mısır'a devretme planını ABD'li yetkililerle görüştüğünü belirtti.

YDH- Yahudi Haberleri Sendikası'nın (JNS) bildirdiğine göre, İsrailli muhalefet lideri Yair Lapid, “Demokrasileri Savunma Vakfı”nın (FDD) düzenlediği bir etkinlikte savaş sonrası Gazze için planını açıkladı.

Lapid, Kahire'nin devasa dış borcunun affedilmesi karşılığında Gazze Şeridi'nin uzun vadeli “Mısır himayesine” alınması çağrısında bulundu.

JNS, İsrail'in eski başbakanı ve eski dışişleri bakanı Lapid’in “Mısır Çözüm Planı”ndaki kusurları kabul ettiğini ancak bunu tipik bir “kötü ile kötü arasında seçim yapma” ikilemi olarak tanımladığını bildirdi.

Plana göre, Kahire Gazze'deki askeri ve sivil işleri sekiz yıl boyunca yönetecek, yedi yıl daha uzatma seçeneği olacak ve Filistin Yönetimi, “silahsızlanma ve radikalizmden arınma” döneminden sonra kontrolü devralacak.

Lapid'in planına göre, Körfez ülkeleri de güç sağlamayı taahhüt edecek.

JNS’ye göre, Gazze'de Mısır'ın vesayeti altında “Filistin Yönetimi yolsuzluk ve eğitim alanında önemli reformlar gerçekleştirecek!”

Kahire'nin on yıllardır bölgeyi yönetmesini ve hükümetini riske atan ekonomik sıkıntılarını ve bölgenin sorunlarını gerekçe gösteren Lapid, İsrail'e “düşman” olan Müslüman Kardeşler ve diğer grupların Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el-Sisi'yi devirip iktidara gelebileceğini iddia etti.

Lapid, “Bu hepimiz için kötü bir haber,” dedi.

“Mısır kilit, stratejik bir ortak ve neredeyse 50 yıldır güvenilir bir müttefik” diye ekleyen Lapid şöyle devam etti: “Güçlü, ılımlı, pragmatik bir Sünni devlet ve bölgede çok önemli bir oyuncu. Cumhurbaşkanı el-Sisi Orta Doğu ve Afrika'da istikrar sağlayıcı bir güç. Dini fanatizme karşı uzun süredir savaşıyor.”

JNS, Lapid'in planına göre, “Mısır'ın, Hamas'ın silahsızlandırılması konusunda nasıl hesap vereceğinin belirsizliğini koruduğunu” belirtti.

Lapid'in planına göre İsrail, Gazze'nin çevresinde askeri varlığını sürdürecek ve İsrail-Mısır-ABD ortak mekanizması İsrail’e yönelik “acil tehditlerle” ilgilenecek.

Vizyonda Suudi Arabistan ve diğer Arap ortakların, İsrail'in bir Filistin devletine yol açacak siyasi bir çözümü ilerletmeden Gazze'nin yeniden inşasında nasıl bir rol oynayacağı tam olarak belirtilmedi.

Haberde, İsrail'in Filistin devletine yol açacak siyasi bir çözüme ulaşmaması durumunda, Suudi Arabistan ve diğer Arap ortaklarının Gazze'nin yeniden inşasında tam olarak hangi rolleri oynayacaklarının belirtilmediği vurgulandı.

JNS’ye göre ayrıca, “Gazze nüfusunun görece kısa bir zaman dilimi içerisinde nasıl radikalizmden arındırılacağı da detaylandırılmış görünmüyor.”

Lapid'e göre, plan Mısır ve Ürdün'ü ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'nin boşaltılması ve sakinlerinin tehcir edilmesi talebinin yükünden kurtarıyor.

“İsrail Hamas'ın iktidarda kalmasını kabul edemez” diyen Lapid sözlerini şöyle sürdürdü: “Filistin Yönetimi yakın gelecekte Gazze'yi yönetmeye ne istekli ne de muktedir. İsrail işgali ne arzu edilir ne de mümkündür. Sürekli bir kaos hali, hem bir güvenlik tehdidi hem de insani bir felakettir.”

Eylemleri hakkında bilgi sahibi olan bir JNS kaynağına göre Lapid, planını Trump yönetimine sundu, ancak muhalefet liderinin ofisi, Lapid Washington'dayken böyle bir görüşme yapıldığını doğrulamadı.

JNS, Lapid'e açıklamasını yapmak için ABD başkentini Amerikalı yetkililerin dikkatini çekmek için mi seçtiğini sordu. Lapid JNS'ye “Amerikalıların dikkatini zaten çektim, çünkü bu konuyu görüştük” dedi.

Lapid durumun “karmaşık” olduğunu kabul etti ve JNS'ye planını “bir düşünce kuruluşunda sunmak istediğini, çünkü mümkün olduğunca çok düşünürü etrafına toplamak istediğini” söyledi.

JNS'ye verdiği demeçte “Devam eden bir sürece ortak akıl getirmek için doğru yerin burası olduğunu düşündük” dedi.

Lapid, FDD'deki katılımcılara, planının Trump'ın Şerit'e yönelik planıyla çelişmediğini, ancak onun bazı kısımlarını içerdiğini iddia etti.

JNS, bunlar arasında, ABD'nin Gazze Şeridi'ndeki potansiyel iş fırsatlarının ve Gazze'den ayrılmak isteyen ve gidecek bir yeri olan Gazzelilere engelsiz göç imkânı sunulmasının da olduğunu bildirdi.

Trump'ın, ABD'nin Gazze'yi “Riviera” tarzı bir destinasyona dönüştürme ve nüfusunu tehcir etme niyetini sürpriz bir şekilde açıklaması, Gazze Şeridi'nin geleceği hakkında küresel bir tartışma başlattı.

Lapid JNS'e yaptığı açıklamada, planının İsrail içinde de aynı etkiyi yaratacağını düşündüğünü ileri sürdü.

Sosyal medyadaki yorumlar için “Bakabildiğim kadarıyla zaten öyle” diyen Lapid, “Bence çözüm için yeni fikirlere karşı bir açlık var. Gazze şu anda bir çıkmaz sokak gibi görünüyor.” dedi.

Haberde, İsrail rejiminin, savaş sonrası Gazze'yi kimin yöneteceğine dair bir plan sunmadığına dikkat çekildi.

Lapid JNS'ye “muhalefet lideri olarak işimin bir parçası da masaya başka olasılıklar ve fikirler getirmek” dedi.

“Bunun doğru bir fikir olduğunu düşünüyorum. Yapılabilir olduğunu düşünüyorum. İsrail için pek çok fırsat yaratacağını düşünüyorum,” diyen muhalefet lideri “Her şeyden daha önemlisi, İsrail'in güvenliğine katkıda bulunacağını düşünüyorum.” diye ekledi.

Lapid'in sunumundan kısa bir süre sonra Suudi devletine ait el-Arabiya, Mısırlı yetkililerin “Mısır'ın Gazze'yi yönetme girişiminde bulunmayacağını” söylediğini bildirdi.

Mısır Gazze'yi 1948'den 1956'ya ve 1957'den 1967'ye kadar Arap Birliği'nin desteğiyle yönetti.

Kahire 4 Mart'ta acil bir Arap Birliği zirvesine ev sahipliği yapacak. Zirveye katılacak ülkelerin Trump'ın planına karşı Gazze için bir plan üzerinde anlaşmaları bekleniyor.

Haberde, İsrail hükümetinden Lapid'in planına hemen bir tepki gelmediği bildirildi.

Muhalefet liderine devletten destek alacağını düşünüp düşünmediğini sorulduğunda JNS'ye “Hükümet hakkında bilgim yok” diyen Lapid şöyle devam etti: “Size şunu söyleyebilirim ki Gazze'de alternatif bir hükümete ihtiyacımız olduğunu anlamayan hiçbir İsrail vatandaşı yoktur.”

Lapid'e göre, Mısır'ın Hamas'ın iktidara gelmesinden bu yana Gazze'yle olan iş ilişkisi, Gazze'de nasıl çalışılacağını bildiği anlamına geliyor.