YDH- İsrail Savunma Bakanlığı, Gazze Şeridi'nde planlanan saldırıların genişletilmesi öncesinde on binlerce yedek askeri göreve çağırmaya başladı.
İsrail gazetesi Globes’de yer alan habere göre, bu adım, son 18 ayda süren savaşın yedek askerler ve aileleri üzerindeki “yıpratıcı” etkilerini artırmakla kalmayıp, devlet için de “ciddi maliyetler” doğuruyor ve “ekonomideki belirsizlik seviyesini” yükseltiyor.
İsrail Savunma Bakanlığı’nın henüz Maliye Bakanlığı'ndan Gazze Şeridi'ndeki planlanan saldırıları karşılamak için ek bütçe talebinde bulunmadığını belirten gazete, “Şu an için herkes olayların nasıl gelişeceğini bekliyor. Ancak geçmiş deneyimler, Savunma Bakanlığı'nın bütçe yardımı talebinin sadece bir zaman meselesi olduğunu gösteriyor; özellikle yoğun çatışmaların yeniden başlaması, 2025 bütçesinin temel varsayımlarını sarsmış durumda.” dedi.
Haber şöyle devam etti: “Bu yılki savunma bütçesi toplamda 110 milyar şekel olarak belirlendi. Bunun 15-17 milyar şekeli yedek askerlerin göreve çağrılması için ayrıldı ve tüm yıl boyunca yeterli olması planlandı. Ancak Mart ayında sona eren ateşkesten bu yana yedek asker hizmetine yapılan harcamalar arttı ve orijinal plandan sapmaya başladı. Bu durum, mevcut çağrılarla birlikte Maliye Bakanlığı'nı bütçeyi yeniden gözden geçirmeye zorlayabilir.”
Bir yedek askerin göreve çağrılmasının günlük maliyetinin yaklaşık “1.000 şekel” olduğunu bildiren Globes, “En iyimser senaryoda bile, bu çağrıların maliyeti yüz milyonlarca şekeli bulabilir. Bu miktar, 2025 için onaylanan büyük savunma bütçesi tarafından karşılanabilir, ancak kolay olmayacaktır.” diye ekledi.
Globes’e göre, “Maliye Bakanlığı, geçen yılın tekrarını önlemeye çalışıyor. Geçen yıl, savaşın ve sınır sakinlerinin tahliyesinin planlanandan daha uzun sürmesi nedeniyle, harcama limitini aşmak için birkaç ayda bir Knesset'e başvurmak zorunda kalındı. Bu yılın bütçesinde, olası çatışmalar için 10 milyar şekel ayrıldı. Ancak hükümet, bu fonu bütçedeki açıkları kapatmak için kullandı ve şu anda sadece 3 milyar şekel kaldı.”
İsrail Savunma Bakanlığı’nın, Gazze Şeridi'ndeki saldırıları finanse etmek için bu fondan para talep edebileceği kaydedildi.
Ancak yeniden başlatılan saldırılar aylarca sürerse, 3 milyar şekelin yeterli olmayacağı belirtildi. “Ağır maliyetlerin”, yedek askerlerin göreve çağrılmasından kaynaklanacağı, ancak ordunun, bütçede öngörülenin ötesinde silah ikmali için de ek bütçe talep edebileceği bildirildi.
İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Mart ayında "Globes" ile yaptığı röportajda, bütçede "kutu" dışında ek rezervler bıraktığını söyledi. Ancak bu tampon da Gazze Şeridi'ndeki tam ölçekli bir savaşla tükenirse, bütçeyi yeniden açmaktan kaçınılamayacağı ileri sürüldü.
Globes’e göre, sonuç olarak, şu iki şeyden biri veya her ikisinin biri gerçekleşebilir: “2025 bütçesindeki zaten ağır olan vergi yükünün daha da artırılması. Mali açığın genişletilmesi, bu da İsrail'in borç servis harcamalarını yıllarca artıracak ve güvenlik gerilimi sırasında ülkenin risk primini daha da yükseltecek, kredi notunun daha da düşürülmesi korkusunu artıracaktır.”
Ayrıca, sağlık, eğitim ve refah gibi sivil harcamalarda da genel bir kesintinin gündeme gelebileceği belirtildi.
Globes, yedek kuvvetler üzerindeki sürekli “yük” karşısında, hükümetin, hizmet edenler için yeni “avantajlar” paketini onaylamakta geciktiğine dikkat çekti. İki ay önce, Smotrich ve Savunma Bakanı Israel Katz, yedek askerler için gelir vergisi kredi puanları, işverenlere hibeler ve dijital cüzdanlar içeren 3 milyar şekel değerinde bir avantaj paketi sundular. Ancak politikacıların "yedek askerlerin statüsünde tarihi bir devrim" hakkındaki gösterişli açıklamalarına rağmen, bu önemli karar henüz hükümet onayına sunulmadı. Maliye Bakanlığı, şu anda bütçenin bir çözüm sunduğunu belirtti.