YDH - Islamic World News portalı, ABD Donanması'nın Nimitz sınıfı uçak gemilerinden sekizincisi olan USS Harry S. Truman'ı (CVN-75) detaylı bir şekilde inceliyor ve geminin yapım süreci, fiziksel özellikleri, nükleer tahrik sistemi, savaş ve savunma sistemleri ile havacılık kabiliyetlerini ele alıyor. Uçak gemisi, 20 Mayıs itibariyle Orta Doğu'dan ayrılarak ABD'ye geri dönmüştü. USS Truman, görev süresince üç savaş uçağını kaybetti, bir ticari gemiyle çarpıştı ve 33 kez Ensarullah'ın saldırılarının hedefi olmuştu.
USS Harry S. Truman uçak gemisi, Amerika Birleşik Devletleri Donanması'ndaki Nimitz sınıfının sekizinci üyesidir. On Nimitz sınıfı geminin sekizincisi olarak, Amerika'nın uçak gemisi filosunda kilit bir konuma sahiptir ve bu kuvvetin küresel operasyonel kapasitesinin temel direklerinden biri olarak kabul edilir. Ayrıca, bu gemi, USS Enterprise'dan (CVN-65) sonra hizmete giren, Amerikan Donanma tarihindeki dokuzuncu nükleer tahrikli uçak gemisidir.
Bu gemi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 33. Başkanı olan Harry S. Truman'ın onuruna isimlendirilmiştir. Truman, İkinci Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş'ın ilk yılları gibi hassas dönemlerde Amerika'ya liderlik etmiş ve dünya siyasi denklemlerinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.
Bu devasa geminin inşasına 29 Kasım 1993'te Virginia eyaletindeki Newport News Gemi İnşa Şirketi'nde başlandı. İsim verme töreni 7 Eylül 1996'da yapıldı; sadece birkaç gün sonra, aynı yılın 13 Eylül'ünde gemi resmen denize indirildi. İnşaatın son aşaması 25 Temmuz 1998'de tamamlandı ve Virginia'daki Norfolk Deniz Üssü'nde düzenlenen resmi törende, dönemin ABD Başkanı Bill Clinton'ın konuşmasıyla resmen ABD Donanması'nın aktif hizmetine girdi.
Amerikan askeri doktrini çerçevesinde, Harry S. Truman gemisi, denizde güç gösterisinde merkezi rol oynamaktadır. Dünyanın herhangi bir noktasına hızla büyük bir uçuş grubu konuşlandırma kabiliyeti, onu krizlere hızlı müdahale ve Amerika Birleşik Devletleri'nin çıkarlarını desteklemek için hayati araç hâline getirmiştir. Bu gemide konuşlu hava grubu, hava üstünlük savaş uçakları, taarruz uçakları, elektronik harp sistemleri ve denizaltı savunma harbi platformlarının çeşitli birleşiminden oluşur ki bu da gemiyi bağımsız ve güçlü bir muharebe birimi yapar.
Geminin nükleer tahrik sistemi, yakıt ikmaline gerek kalmadan uzun süreler denizde kalmasına olanak tanır; bu özellik, stratejik değerini ve operasyonel menzilini artırır. Ayrıca, bu sınıftaki gemilerin tasarımındaki yeni eğilim olan denizaltı savunma harbi kabiliyetlerini geliştirme yönelimi, Amerikan deniz doktrininin ortaya çıkan jeopolitik tehditlere karşı esnekliğini göstermektedir. İlerleyen bölümlerde bu geminin kabiliyetlerini daha ayrıntılı olarak tanıyacağız.
USS Harry S. Truman'ın fiziksel özellikleri:
Bu gemi 332,85 metre uzunluğundadır ve bazı kaynaklarda bu rakam yaklaşık 333 metre olarak belirtilmiştir; bu uzunluk, geniş kapsamlı uçuş operasyonlarının yapılmasını sağlar. Uçuş güvertesinin en geniş kısmındaki eni 76,8 metreye ulaşır. Gövdenin su hattındaki genişliği ise 40,84 metredir. Farklı bölümlerdeki bu genişlik farkı, hem geminin dengesinin korunmasında rol oynar hem de hava operasyonları için geniş alan sağlar.
Geminin su çekimi, yani su hattı ile gövdenin en alt noktası arasındaki dikey mesafe yaklaşık 11,3 metredir ve geminin maksimum seyir su çekimi 12,5 metredir. Bu geminin tam yüklü durumdaki ağırlığı yaklaşık 104 bin 600 ton olarak açıklanmıştır ki bu da uçak, mühimmat, yakıt ve binlerce mürettebat taşıma konusundaki devasa kapasitesini gösterir.
Geminin uçuş güvertesi, yaklaşık 18 bin 215 metrekarelik alanı kaplar. Bu büyük yüzey, uçakların sürekli kalkış ve iniş yapması için tamamen uygundur. Bu güvertenin geminin boylamasına eksenine göre 9 derecelik açılı tasarımı, aynı anda kalkış ve iniş imkânı sağlamıştır.
Güvertenin sağ tarafında bulunan komuta kulesi (ada), uçuşların kontrol merkezidir ve çok sayıda iletişim ve radar sistemiyle donatılmıştır. Geminin içinde, uçakların bakım ve onarımı için üç büyük hangar bulunmaktadır; bu hangarlar, yangın veya patlamanın yayılmasını önlemek için kalın çelik kapılarla birbirinden ayrılmıştır. Uçaklar, hangar ile güverte arasında dört büyük asansör kullanılarak taşınır; her asansör yaklaşık 360 metrekare alana sahiptir.
Bakım bölümünde de gemi, uçakların özel onarımları için Havacılık Orta Kademe Bakım Birimi (AIMD) ve elektrik sistemlerinin bakımı için motor yeniden sarım atölyesi gibi geminin operasyonel kabiliyetinin devamlılığında kilit rol oynayan gelişmiş olanaklarla donatılmıştır.
Truman uçak gemisi, etkileyici operasyonel kabiliyetini gelişmiş nükleer tahrik sistemine borçludur. Bu sistemin kalbinde, Westinghouse şirketi yapımı iki adet A4W modeli basınçlı su reaktörü bulunur. Bu reaktörler, yüzde 93,5 saflıkta yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyum (HEU) kullanarak kontrollü nükleer fisyon süreciyle gerekli ısıyı üretir. Her reaktör, yaklaşık 550 megawatt termal güç üretir ve bu da dört buhar türbinini çalıştırmak için yüksek basınçlı buhar sağlar. Bu türbinler, her biri 7,62 metre çapında beş kanatlı pervanelere bağlı dört pervane şaftı için gerekli tahrik gücünü sağlar. Bu güçlü sistem, geminin saatte 56 kilometreden (30 knot) fazla hıza ulaşmasını sağlar. Toplam şaft gücünün yaklaşık 194 megawatt (260 bin beygir gücüne eşdeğer) olduğu tahmin edilmektedir.
Bu nükleer sistemin stratejik avantajlarından biri, uzun süreli operasyonel sürdürülebilirliğidir; öyle ki gemi, yakıt ikmaline ihtiyaç duymadan 20 ila 25 yıl boyunca muharebe görevlerine devam edebilir. Bu avantaj, dünyanın uzak bölgelerinde sürekli varlığın korunmasında hayati öneme sahiptir.
Tahrik sistemine ek olarak, gemide binlerce dahili sistem için gerekli elektriği sağlayan karmaşık bir güç dağıtım sistemi de bulunmaktadır. Bu sistemin yapısı ve muharebe hasarlarına karşı dayanıklılık tedbirleri hakkında kaynaklarda kesin ayrıntılar verilmese de, elektrik arızalarına dair bilgiler, bu bölüm için dayanıklı ve çok katmanlı tasarımın büyük önem taşıdığını göstermektedir.
Elektriğe ek olarak, reaktörler tarafından üretilen buhar, ayrıca dört adet C-13 modeli buharlı mancınık (katapult) için enerji sağlamada kullanılır. Bu mancınıklar, kalkış sırasında uçakları hızlandırma görevini üstlenir ve geminin hava operasyonlarındaki kabiliyetinin kilit parçasını oluşturur. Daha yeni Ford sınıfı gemiler ise Elektromanyetik Uçak Fırlatma Sistemi (EMALS) ile donatılmıştır.
Truman, çeşitli tehditlere karşı koymak üzere tasarlanmış kapsamlı savaş sistemleriyle donatılmıştır. Genel olarak uçak gemileri, uzun menzilli savunma için özellikle muhripler olmak üzere diğer refakat gemilerine güvenirler ancak bu durum, geminin savunmasız olduğu anlamına gelmez. Orta ve kısa menzilli hava savunma teçhizatı, gövdenin etrafına adacıklar şeklinde yerleştirilmiştir.
Orta menzilli hava savunması konusunda bu gemi, RIM-162 Evolved Sea Sparrow Missile (ESSM) füzelerini kullanır; bu, Mk 29 sekizli fırlatma sistemlerine veya Mk 57 dikey fırlatma sistemlerine monte edilen orta menzilli ve yarı aktif güdümlü füzedir. Bu füzeler, hızlı ve alçaktan uçan gemisavar seyir füzelerine ve diğer hava tehditlerine karşı koruma sağlar.
Daha yakın menzilli savunma için gemi, her biri 21 füze taşıma kapasitesine sahip RIM-116 Rolling Airframe Missile (RAM) füzelerini taşıyan iki adet Mk 49 güdümlü füze fırlatma sistemiyle donatılmıştır. RAM füzesi, kısa mesafelerde gemisavar füzelerini ve asimetrik tehditleri hedef almak üzere tasarlanmış hafif ve kızılötesi güdümlü bir füzedir.
Son olarak, son savunma katmanı olarak gemi, radar güdümlü otomatik Gatling toplarını içeren üç adet Mk 15 Phalanx CIWS (Yakın Hava Savunma Sistemi) kullanır ve çok yakın mesafelerdeki füzelerle ve gelen uçaklarla başa çıkma kabiliyetine sahiptir.
Geminin elektronik harp kabiliyetleri, düşman radar sistemlerinin pasif tespiti, analizi ve aktif karıştırılması yeteneklerine sahip AN/SLQ-32(V)4 sistemi ile sağlanır. Ayrıca gemi, sahte radar izi oluşturarak gemisavar füzelerini kendine çeken aktif aldatıcı bir füze olan Mk 53 Nulka aldatıcı sistemini kullanır. Buna ek olarak, radar ve kızılötesi füzeleri yanıltmak için chaff (radar kesit alanı oluşturmak amacıyla metal parçacıklar) ve flare (termal arayıcı başlıkları saptırmak amacıyla yüksek sıcaklıkta yanan ateşler) gibi pasif sistemler kullanılır.
Bu geminin, bir Uçak Gemisi Taarruz Grubunun (Carrier Strike Group) parçası olarak, AEGIS sistemiyle donatılmış refakat gemileri (kruvazörler ve muhripler dahil) ile koordinasyon ve sinerjiden yararlandığını belirtmek gerekir. AEGIS sistemi, daha önceki makalelerde bahsedildiği gibi tüm grup için tam hava ve füze savunma kapsamı sağlar.
Geminin ana sensörü, hava ve yüzey hedeflerinin hassas ateş kontrolünü sağlayan X-bandında bir darbe Doppler radarı olan AN/SPQ-9B'dir. Uzun menzilli hava araması için, 475 kilometreye kadar menzile sahip AN/SPS-49(V)5 radarı kullanılır.
Uçakların inişi, pilotlara her türlü hava koşulunda tam rehberlik sağlayan hassas bir iniş sistemi (PALS) olan AN/SPN-46 sistemi kullanılarak gerçekleştirilir. Hava trafik kontrolü ise geminin etrafındaki uçakları izleme ve yönetme görevini üstlenen AN/SPN-43C radarı tarafından yapılır.
Ayrıca gemi, gelişmiş seyrüsefer radarlarıyla donatılmıştır ve muhtemelen AN/SPS-48E üç boyutlu radarını kullanarak, Link 16 ve muhtemelen Müşterek Angajman Kabiliyeti (CEC) gibi veri bağlantıları aracılığıyla taarruz grubundaki diğer gemilerle gerekli bilgileri paylaşır.
Uçak gemileri, adlarından da anlaşılacağı gibi çeşitli hava araçlarını kabul etme yeteneğine sahiptir. Bu topluluk, Amerikan Deniz Kuvvetleri, Deniz Piyadeleri veya Hava Kuvvetleri teçhizatını içerebilir. USS Harry S. Truman uçak gemisinde taşınabilir hava aracı sayısı genellikle yaklaşık 75 adettir, ancak bu sayı görevin gereksinimlerine bağlı olarak değişebilir ve maksimum kapasite 85 ila 90 adede kadar çıkabilir.
Genel olarak, USS Harry S. Truman uçak gemisinde konuşlu sabit kanatlı hava araçları (hava kanadı) açısından şunlar belirtilebilir:
Bu geminin ana taarruz ve avcı savaş uçakları, tek kişilik F/A-18E Super Hornet ve iki kişilik F/A-18F modelleridir. Genellikle Nimitz sınıfı, dört Savaş-Taarruz Filosu (VFA) kullanır. Hafif hayalet savaş uçakları F-35C ve F-35B (Deniz Piyadelerine ait versiyon) gemiden operasyon yapabilir.
Elektronik harp operasyonları için, elektronik karıştırma ve karşı koymada hayati rol oynayan EA-18G Growler uçaklarına sahip Elektronik Taarruz Filosu (VAQ) bulunur.
Havadan erken uyarı ve kontrol görevi, genellikle dört veya beş adet E-2D Advanced Hawkeye uçağını içeren Havadan Erken Uyarı Filosu (VAW) tarafından yürütülür.
Diğer hava araçları arasında ayrıca Filo Lojistik Çoklu Görev Filosu (VRM), Helikopter Deniz Muharebe Filosu (HSC) ve Helikopter Deniz Taarruz Filosu (HSM) bulunur; bunlar sırasıyla MH-60S ve MH-60R Seahawks helikopterleriyle denizaltı savunma harbi, arama kurtarma ve lojistik destek operasyonları gerçekleştirir.
Gemideki uçuş operasyonları, uçakların hızlı bir şekilde fırlatılmasını ve geri alınmasını sağlayan dört adet C-13 buharlı katapult ve dört adet yakalama halatı ile kolaylaştırılır. Fresnel lensli optik iniş sistemi (OLS), pilotlara iniş sırasında yardımcı olur ve iniş için görsel bir görüş hattı gösterir.
Operasyonel baskı koşullarında, bu gemi yüksek bir uçuş oranına ulaşabilir; öyle ki Nimitz sınıfı gemiler için günde 125'e kadar taarruz sortisi yapılabildiği bildirilmiştir. Hava kanadının bakımı, uçak sistemlerinin orta düzey onarımlarını gerçekleştiren gemide konuşlu Havacılık Bakım Departmanı (AIMD) tarafından desteklenir. Gemi ayrıca yedek parça deposuna sahiptir ve bazı parçalar için metal üç boyutlu baskı teknolojisi kullanılmaktadır.
Teçhizat ve mühimmat, özel mühimmat depolarında saklanır ve yönetilir.
Bir uçak gemisinin, her görevlendirmede farklı bir Hava Kanadı (Carrier Air Wing/CVW) ile gönderilebileceği unutulmamalıdır; bu durum, hava filolarının hazırlık durumuna bağlıdır. Son görevlendirmesinde bu uçak gemisi, aşağıdaki filoları içeren 1 numaralı Hava Kanadı ile göreve gönderilmiştir: VFA-11, VFA-143, VFA-81, VFA-136, VAQ-144, VAW-126, HSC-11, HSM-72 ve VRM-40.
USS Harry S. Truman uçak gemisindeki Savaş Bilgi Merkezi (CIC), komuta ve kontrolün atan kalbi olarak bilinir; burada taktik veriler toplanır, işlenir ve operasyonel karar alma amacıyla gemi komutanlığına sunulur. Bu merkez, Deniz Kuvvetleri'nin entegre C4ISR yapısının bir parçasıdır ve güvenli uydu haberleşmesi kullanarak uzun mesafelerde istikrarlı ve güvenilir bir bağlantı sağlar. Truman, iletişim yeteneklerini artırmak için Müşterek Taktik Telsiz Sistemi (JTRS) ve CANES olarak bilinen Konsolide Edilmiş Kıyıdan Bağımsız Ağ ve Kurumsal Hizmetler'den yararlanır. Bu gelişmiş iletişim altyapısı, Link 16 ve Müşterek Angajman Kabiliyeti (CEC) bilgi değişim sistemi aracılığıyla müşterek ve koalisyon ağlarına eş zamanlı bağlantı imkânı sunar ve muharebe operasyonlarında gerçek zamanlı koordinasyon sağlar. Ayrıca, bu gemi büyük olasılıkla, sensörler ve ateşleyici sistemler ağından yararlanarak hava hedefleriyle çok uzak mesafelere kadar angajman yeteneğini genişleten ve taarruz grubunun hava savunma gücünü etkili bir şekilde artıran Deniz Kuvvetleri Entegre Atış Kontrolü-Karşı Hava (NIFC-CA) sistemine bağlıdır.
Nimitz sınıfı genellikle yaklaşık 3 bin 200 gemi personeli ve yaklaşık 2 bin 480 hava mürettebatını barındırır. Mürettebat; operasyon, mühendislik, seyrüsefer, silahlar, tıp ve ikmal gibi çeşitli bölümlerde organize olmuştur. Bu sınıf, yemekhaneler, spor salonları, medya merkezi ve tıp ve diş klinikleri gibi çeşitli olanaklara sahiptir. Lojistik ihtiyaçlar da deniz suyunun tatlılaştırılması yoluyla içme suyu üretimi ve atık yönetimi gibi kurum içi olarak karşılanır.
Truman gemisinin geniş bir geçmişi vardır ve defalarca Orta Doğu'ya gönderilmiştir; bunlar arasında "Irak'ın Özgürlüğü Operasyonu", "Kalıcı Özgürlük Operasyonu" ve "Doğal Kararlılık Operasyonu"nu desteklemek amacıyla Basra Körfezi ve Kızıldeniz'deki varlığı da bulunmaktadır. Bu gemi ayrıca Akdeniz'de NATO tatbikatlarının ve bölgesel gelişmelere yanıtın kilit unsurlarından biri olarak rol oynamıştır. Hint Okyanusu'ndaki görevler de operasyonel geçmişinde kayıtlıdır.
1998'de hizmete girişinden itibaren yaklaşık 50 yıllık öngörülen operasyonel ömrü ve Modernizasyon ve Yakıt İkmali Programının (RCOH) uygulanması göz önüne alındığında, bu geminin 2040'lı yıllara kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin deniz gücünün ana direklerinden biri olarak kalması beklenmektedir. Sonuç olarak, Truman gemisi yerini yeni nesil Gerald R. Ford sınıfı gemilere bırakacaktır.
— Tür: Nimitz sınıfı uçak gemisi
— Üretici Ülke: ABD
— Üretici: Newport News Shipbuilding
— Hizmete Giriş: 1998
— Uzunluk: 332,8 metre
— Genişlik: 76,8 metre
— Su Çekimi: 11,3 metre
— Tahrik: İki A4W nükleer reaktör, 260 bin beygir gücü
— Menzil: Sınırsız
— Hız: 30 knot (saatte 56 km)
— Ağırlık: 105 bin 600 ton
— Silahlar:
2 × Mk 57 RIM-162 füze fırlatma sistemi
2 × Mk 49 RIM-116 füze fırlatma sistemi
3 × Phalanx yakın hava savunma sistemi
— Taşınabilir Hava Aracı: 90 savaş uçağı ve helikopter
Çeviri: YDH