YDH - Financial Times'ın uzmanlara, ABD'li ve Tayvanlı yetkililere dayandırdığı haberine göre, Donald Trump'ın İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırı emri vermesi, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in dış politika danışmanlarını, Pekin'in hayati ulusal çıkar olarak gördüğü konularda Trump'ın nasıl hareket edebileceğine dair değerlendirmelerini gözden geçirmeye zorlayacak.
Şimdiye kadar kendisini ABD'yi yurt dışındaki askeri çatışmalara sokma niyetinde olmayan bir izolasyonist olarak konumlandıran Trump'ın bu adımı, Pekin'in Tayvan'a yönelik yayılmacı politikalarına karşı Washington'un tepkisiz kalacağı yönündeki beklentileri değiştirdi.
Exeter Üniversitesi'nden Çin'in Orta Doğu politikası uzmanı Andrea Giselli, "Onlar, Trump 2.0'ın anlaşmalara daha açık, belki daha pragmatik ve dolayısıyla daha istikrarlı olacağını düşünüyorlardı. Ancak durumun hiç de böyle olmadığı ortaya çıktı," ifadelerini kullandı.
Konu hakkında bilgi sahibi bir kaynak Financial Times'a, Tayvan Devlet Başkanı Lai Çing-te yönetiminin, ABD'nin İran'a karşı eylemlerinin stratejik sonuçlarını analiz ettiğini belirtti.
Kaynağa göre, Taipei'nin ilk tepkisi, Trump'ın Washington'da izolasyonistlerin hakim olduğu "izlenimini yıktığı" yönünde oldu.
Kaynak, "Bu durum muhtemelen Çin'in caydırılmasına yardımcı olacaktır. Ancak Çin'in politikalarını somut olarak nasıl ayarlayacağını görmek için zamana ihtiyaç var," ifadesini kullandı.
Trump, kendi başkanlığı döneminde dünyada hiçbir savaşın başlamadığını defalarca dile getirmiş ve ABD'nin "başkalarının" askeri çatışmalarına karışmaması gerektiğini savunmuştu.
Fakat İsrail ile İran arasında 12 gün süren savaş, onu taraflardan birinin yanında yer almaya ve diğerinin tesislerine füze ve bomba saldırıları düzenlenmesi emrini vermeye zorladı. Bu saldırılarda, İran'ın nükleer programının yürütüldüğü yeraltı tesislerini vurmak için ilk kez sığınak delici bombalar kullanıldı.
ABD'nin bu çatışmaya dahil olmasına, Trump'ın ve "Önce Amerika'yı Yeniden Yücelt" (MAGA) hareketinin bazı izolasyonist destekçileri yüksek sesle karşı çıktı.
Trump'ın en ateşli destekçilerinden Kongre üyesi Marjorie Taylor Greene, "Ağzının suyu akarak ABD'nin İsrail-İran savaşına tamamen dahil olmasını isteyen hiç kimse 'Önce Amerika'/MAGA takipçisi değildir. Yabancı savaşlardan bıktık," diye yazdı.
Televizyon sunucusu Tucker Carlson ise Cumhuriyetçi Senatör Ted Cruz ile yaptığı sert bir röportajda, İran'da kaç kişinin yaşadığını sordu. "Bilmiyorum" yanıtını alınca senatöre yüklenen Carlson, "Rejimini devirmek istediğiniz ülkenin nüfusunu bilmiyor musunuz?" dedi.
Carlson ayrıca, Trump'a Orta Doğu'daki gerilimi tırmandırmaktan kaçınması için kamuoyu önünde çağrıda bulunarak, bunun başkanlığının "sonu" olabileceği uyarısında bulundu ve Trump'ı savaşan taraflar arasında "barışı sağlayabilecek tek kişi" olarak nitelendirdi.
Trump ise bu çağrılara, "Biri lütfen çatlak Tucker Carlson'a İRAN'IN NÜKLEER SİLAHLARA SAHİP OLAMAYACAĞINI açıklasın!" yanıtını verdi.
Financial Times'a göre Pekin, Çin'in Tayvan üzerinde kontrol sağlamak için güç kullanması durumunda Trump'ın daha izolasyonist bir yaklaşım mı izleyeceği yoksa askeri müdahaleye mi gideceği olasılığını yeniden düşünmek zorunda kalacak.
Gazeteye konuşan bir Amerikalı yetkili, Trump'ın hava saldırıları emrinin, Pekin'in "başkanın tehditlerinin ciddiye alınamayacağı" yönündeki algısıyla çeliştiğini belirtti.
Yetkili, "Artık onun bir kriz anında tereddüt edeceği görüşü çürütüldü; bu, Çin'e yönelik caydırıcılık faktörünü bir dereceye kadar güçlendirdi," değerlendirmesini yaptı.
Washington'daki Stimson Merkezi'nden kıdemli araştırmacı Yun Sun, Trump'ın bu kararının, Pekin'in başkanın itidalli bir dış politika izleyeceği ve Tayvan ya da Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki toprak iddialarıyla ilgili krizlere müdahale etmeyeceği yönündeki görüşünü "çok büyük bir soru işareti" altına soktuğunu ifade etti.
Sun'a göre Pekin, savaş uçaklarının ve gemilerinin Tayvan sınırlarına çok yakın geçişleri de dahil olmak üzere provokatif eylemlerinin Trump'tan bir misillemeyi tetikleyip tetiklemeyeceği konusundaki görüşünü de yeniden gözden geçirmek zorunda kalacak ve "İran savaşından sonra Çinliler durumu çok daha ayık bir şekilde değerlendirecekler," dedi.