YDH- El-Meşhed'in haberine göre, İsrail, 12 günlük savaşın etkilerinden hâlâ kurtulamamışken, Tahran’a karşı elinde kritik bir koz olarak, İslami rejimi devirmeyi hedefleyen öfkeli azınlıkları barındırıyor.
Analistler ve eski İsrailli yetkililer, Ortadoğu’daki gerilimin artmaya devam etmesiyle birlikte, bu tür faaliyetlere destek verme görüşmelerinin hız kazandığını Newsweek’e aktarıyor.
Bunlar arasında, eski İsrail askeri istihbarat analisti ve İsrail Savunma ve Güvenlik Forumu kıdemli araştırmacısı Eran Lahav da yer alıyor.
Lahav, yakın zamanda İsrail’in İran üzerindeki baskısını artırmanın yollarını özetleyen bir rapor hazırladı; bu rapor, İranlı sözde muhalif gruplarla ortaklıkların güçlendirilmesini de kapsıyor.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun ve İranlı muhalefet liderlerinin halk ayaklanması çağrıları büyük ölçüde gerçekleşmese de, raporda “umudun tek başına yeterli olmadığı” ve “muhalefetin kararlı hareket etmesini sağlayacak tek unsurun silah ve lojistik destek gibi maddi yardımlar olduğu” vurgulanıyor.
Lahav, Newsweek’e verdiği demeçte, “Henüz işimiz bitmedi. Hâlâ yapılacak çok şey var. Daha fazla çaba gösterip bu rejimi daha fazla tehdit edebileceğimizi düşünüyorum.” dedi.
“Bu aynı zamanda İran içindeki gruplara da destek olacaktır ve İsrail’in önümüzdeki birkaç ay içinde stratejik olarak nasıl hareket edeceğini dikkatle değerlendirmesi gerekiyor.” diye ekledi.
İran, 90 milyonu aşan nüfusuyla çeşitli etnik gruplara ev sahipliği yapıyor; bunların yaklaşık %61’i Fars.
Geri kalan nüfus içinde en büyük azınlıklar Azeriler, Kürtler, Beluciler ve Araplar (yerel isimleriyle Ahvaziler) olarak sıralanır. Bu azınlıkların tamamı, farklı ideolojiler ve faaliyetlerle olsa da, ayrılıkçı hareketler geçmişine sahip.
El-Meşhed, İran’daki azınlıkların genel olarak barış içinde yaşadığını ve son çatışmalar sırasında ve sonrasında birçok vatandaşın İslami rejimin yanında durmaya devam ettiğini vuguladı.
Ancak bu topluluklardaki bazı aktivistler hükümeti baskıcı olmakla suçluyor ve bazıları daha fazla özerklik ya da bağımsızlık talepleri doğrultusunda silahlı mücadeleye yöneliyor.
Lahav, bu grupların savaş sırasında bazı “küçük işler” yaptığını kabul etmekle birlikte, “Bu yeterli değil.” dedi. “Rejimin savunmasız olduğunu gördükçe, onun içinde büyük bir panik yaşandığını daha iyi anlayacaklar. İsrail-ABD de buraya baskı yapabilir. İsrail, belirli kanallar aracılığıyla biraz yardım ve destekle bu baskıyı artırabilir.” diye konuştu.
“Bu, sistemdeki bir sonraki domino etkisi olabilir.” ifadesini kullandı.
İsrail’deki Moşe Dayan Merkezi’nin kıdemli araştırmacılarından Ofra Bengio, Newsweek’e, “Herhangi bir etnik gruba destek verilmesi halinde, bu desteğin o grubun güvenliği ve İsrail’in çıkarları açısından gizli tutulacağı”nı söyledi.
Bengio, “Böyle bir işbirliğinin başlıca adayının Kürt azınlık olacağına inanıyorum, çünkü onlar en örgütlü azınlık ve İran rejimine karşı uzun bir mücadele yürüttüler.” dedi.
İran’daki silahlı etnik hareketler arasında, ülke nüfusunun yaklaşık %10’unu oluşturan Kürtler, uzun süredir en örgütlü grubu temsil ediyor.
Mayıs ayında, İran ile İsrail arasında 12 günlük savaş öncesi gerilim artarken Newsweek, Komala Partisi Genel Sekreteri Abdullah Mohtadi ile görüşme gerçekleştirdi.
Mohtadi, grubunun silahlı mücadeleyi bıraktığını ancak İran hükümetini devirmek ve sivil direnişle Kürt özerkliğini artırmak için çalışmalarına devam ettiğini doğruladı.
İsrail ile Kürt gruplar arasında henüz açık bir bağ kurulamadı; ancak İsrail’in hem son saldırılarında hem de önceki operasyonlarında İran’a başarılı bir şekilde sızması, bu saldırıların çoğunlukla gizli kaldığını gösteriyor.
Daha fazlasını okuyun: PJAK, İran'ın batısında yeniden faaliyete geçti