YDH - Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump'ın ev sahipliğinde Washington'da düzenlenen üçlü zirvede, Azerbaycan ve Ermenistan arasında barış ve ilişkilerin tesisi için bir ön anlaşma imzalandı.
Anlaşmanın en dikkat çekici maddesi, Zengezur koridorunun "Trump Uluslararası Barış ve Refah Yolu" adıyla 99 yıllığına münhasır olarak Amerikan şirketleri tarafından işletilmesini öngörüyor.
El-Ahbar gazetesinde yazan Muhammed Nureddin'in analizine göre, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın katıldığı zirve, Kafkasya'daki jeopolitik dengeleri temelden değiştirdi.
Zirvede yaptığı konuşmada Trump, anlaşmanın Kafkasya'da barış için önemli bir fırsat olduğunu belirtti. Trump ayrıca, Azerbaycan'a yönelik savunma sanayii alanındaki yaptırımları kaldırdıklarını ve Bakü'nün Nahçıvan'a "tam erişim" hakkı elde edeceğini duyurdu.
Başbakan Paşinyan, Trump'ın çabalarını överek anlaşmayı "bir dönüm noktası" olarak nitelendirdi. Cumhurbaşkanı Aliyev ise barış anlaşmasının ön imzalarını attıklarını belirterek, Trump'ın Nobel Barış Ödülü'nü hak ettiğini ve kendisini aday göstereceklerini söyledi.
Nureddin, anlaşmanın Ermenistan'da ciddi tartışmalara yol açtığını vurguladı. Eski Dışişleri Bakanı Vartan Oskanyan'ın görüşlerine yer veren Nureddin, Oskanyan'ın, "Zengezur/Syunik koridoru gün yüzü görmemeli. Bu, Ermenistan'ın egemenliğinden taviz vermektir," dediğini aktardı.
Oskanyan, Trump'ın teklifinin koridor üzerindeki ihlali meşrulaştırma girişimi olduğunu savundu.
Nureddin ayrıca, Ermeni diasporasının çatı örgütlerinden Taşnak Partisi'nin de anlaşmaya karşı çıktığını belirtti.
Partiden yapılan açıklamada, "Ermenistan yönetiminin gizlice aldığı kararlar, Ermeni halkının hayati çıkarlarını ihlal etmekte ve devletin varlığını tehlikeye atmaktadır," ifadeleri kullanıldı.
Muhammed Nureddin'e göre anlaşma, Rusya ve İran için büyük bir stratejik kayıp anlamına geliyor. Nureddin, 2020'deki anlaşmaya göre koridorun kontrolünün Rus barış gücünde olması gerekirken, şimdi ABD'nin kontrolüne geçmesinin Moskova'nın bölgedeki nüfuzuna ağır bir darbe vurduğunu ifade etti.
İran'ın da en büyük kaybedenlerden biri olduğunu belirten Nureddin, Tahran'ın barış sürecindeki ilerlemeyi memnuniyetle karşılasa da "dış müdahalelerin ciddi bir endişe kaynağı olduğu" yönündeki açıklamasına dikkat çekti.
Analizde, Zengezur koridorunun açılmasının Türkiye için ise büyük bir zafer olduğu ve Ankara'nın Türk dünyasıyla doğrudan bağlantı kurarak "Turan koridoru" hedefine ulaşmasını sağlayacağı kaydedildi.