Çin'de Mao'dan bu yana en büyük general tasfiyesi

27 Ağustos 2025

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Mao döneminden bu yana orduda görülen en kapsamlı general tasfiyesini başlattı. Şi'nin doğrudan atadığı generallerin yaklaşık beşte biri görevden alındı; Merkez Askeri Komisyonu'nun üye sayısı yedi’den dörde düştü.

YDH - Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ülkede Mao Zedong sonrası dönemin en kapsamlı general tasfiyesini yürütüyor.

Bloomberg haber kuruluşu, son yıllarda Şi'nin bizzat atadığı generallerin yaklaşık beşte birinin görevden alındığını yazdı.

Füze Kuvvetleri Komutanı Li Yuçao'nun görevden alınması dalga başlattı

2023 yılında Çin Füze Kuvvetleri Komutanı Li Yuçao’nun ani istifası, görevden almalar zincirinin başlangıcı oldu. South China Morning Post gazetesi, Li Yuçao’nun yolsuzluk soruşturmasının odağında bulunduğunu yazdı. Bu gelişme, Şi Cinping’in üçüncü döneminin başında ordu yönetiminde alışılmadık bir temizlik sürecine işaret etti.

Yolsuzluk iddiaları ve gözaltılar öne çıktı

Nisan ayında Financial Times, Şi Cinping’in Çin Halk Kurtuluş Ordusunda ikinci en üst rütbeli komutan olan He Veidong’u yolsuzluk nedeniyle görevden aldığını ve gözaltına alındığını aktardı.

He Veidong’un, Merkez Askeri Komisyonu Başkan Yardımcısı olduğu ve en son Mart ayında kamuoyunda görüldüğü belirtildi. Çin Savunma Bakanlığı ise söz konusu gözaltı iddiasını doğrulamadı.

Merkez Askeri Komisyonu'nda üye sayısı azaldı

Bloomberg analizine göre, Şi Cinping, Merkez Askeri Komisyonu’nda kendi atadığı generallerin yaklaşık beşte birini görevden aldı. Komisyonun üye sayısı yediden dörde düştü.

Bu sayı, Mao Zedong sonrası dönemde görülen en düşük düzey olarak dikkat çekti.

Tasfiye edilen isimler arasında eski Savunma Bakanı Vei Fenghe ile Komisyonun Ortak Kurmay Başkanı General Liu Çenli de yer aldı. Vei Fenghe, 2012’den beri Komisyon’da bulunuyordu. Liu Çenli ise 2021’de atanmıştı.

Şi Cinping’in ilk döneminde kendi atadığı komutanlara soruşturma açılmamıştı

Şi Cinping’in ilk başkanlık döneminde kendi atadığı askeri yetkililere yönelik herhangi bir soruşturma yapılmadı. O dönemde, bir önceki lider Jiang Zemin’in atadığı üç üst düzey isim görevden alındı. Bunlar arasında eski gizli servis şefi Çu Yongkang ve iki general yer aldı.

Çu Yongkang, yolsuzluk, görevini kötüye kullanma ve devlet sırrı ifşası suçlarından müebbet hapis cezası aldı.

İkinci dönem göreli sakin geçti, üçüncü dönemde radikal değişim yaşandı

Şi Cinping’in ikinci dönemi, ordu yönetimi açısından göreli bir istikrar dönemi olarak kaydedildi. Üçüncü döneminde ise üst düzey makamlara kendi yakınlarını getirdikten sonra, görevden alma dalgası başlattı.

Şi, 2023 yılında Anayasa’daki değişiklik sayesinde Çin tarihinde üçüncü kez devlet başkanlığına seçilen ilk lider oldu.