YDH - ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı ve ilk ayrıntıları paylaşılan yeni “kapsamlı anlaşma” önerisi, mevcut hâliyle uygulanamaz olarak değerlendirildiği için henüz ciddi bir müzakereye konu olmadı.
Önerinin gerçek garantiler içermemesi, temel endişe kaynağı olarak öne çıkıyor.
Bu nedenle Kahire ve Doha’daki arabulucular, teklife karşı bariz bir temkinlilik sergiliyor. Arabulucular, daha ciddi müzakerelere başlanması için Washington üzerindeki baskıyı sürdürürken, Tel Aviv’i de Gazze kentindeki askeri harekâtlarını durdurmaya zorluyor.
Ayrıca, bu ay New York’ta düzenlenecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantılarında siyasi bir atılım sağlanabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.
El-Ahbar’a konuşan Mısırlı bir yetkili, Kahire’nin, Washington’ın İsrail’e Gazze’deki askeri harekâtlarını genişletmesi için “yeşil ışık” yakmasından endişe duyduğunu belirtti.
Yetkili, Amerikalı yetkililerle yapılan temasların ateşkes için ciddi bir baskı oluşturmadığını ifade etti. Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin geçtiğimiz günlerde Trump ile doğrudan görüşme talebinde bulunduğunu ancak bu görüşmenin “Amerikalılarla ilgili nedenlerden dolayı” henüz ayarlanmadığını da sözlerine ekledi.
Kahire’nin, bazı bölgelere insani yardımların havadan atılmasına yeniden izin verilmesi için İsrail’e talepte bulunduğunu aktaran yetkili, Washington’ın da düzenlenmesine katıldığı bu talebe dün akşama kadar yanıt alınamadığını kaydetti.
Mısırlı yetkililer, Gazze kenti sakinlerini evlerini terk etmeye zorlamayı amaçlayan baskı mekanizmalarının bir parçası olarak, gıda ve suya erişimi engelleyen insani ablukanın sonuçlarının ağırlaşacağı konusunda uyarıda bulunuyor.
İsrail’in Kanal 12 televizyonu ise Stratejik Planlama Bakanı Ron Dermer’in dün Miami’de ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD Başkanı’nın damadı Jared Kushner ile bir araya geldiğini duyurdu.
Görüşmede, ABD’nin yeni esir takası teklifi, savaşı sonlandırma planı ve “ertesi gün” senaryolarının ele alındığı belirtildi.
Kanal 13’ün haberine göre, “İsrail’deki değerlendirmeler, Trump’ın planının başarılı olması için gerçek bir şans olmadığına işaret ediyor.”
i24NEWS kanalı ise “perde arkasında temasların eskisinden daha yoğun” olduğunu bildirdi. Habere göre Hamas, arabuluculara “savaş sona ermeden ve Gazze’den tam çekilme olmadan hiçbir anlaşmaya girmeyeceğini” iletti.
Kanal, Hamas’ın, “Trump’tan savaşın yeniden başlamayacağına dair bir başkanlık vaadinin, tüm esirlerin tek seferde serbest bırakılması için yeterli olmadığı” görüşünde olduğunu ekledi.
Hamas Siyasi Büro üyesi Basim Naim, Amerikalılar tarafından sunulanların “sadece başlangıç fikirleri” olduğunu söyledi. Naim, asıl amacın “hareketi bir anlaşmaya varmaya değil, reddetmeye itmek” olduğunu savundu.
Naim, Amerikan fikirlerinin “Şeridi’nin yeniden imarına dair hiçbir taahhüt olmaksızın, ilk gün tüm esirlerin teslim edilmesini ve direnişin silahsızlandırılmasını” içerdiğini belirtti.
İsrail tarafında ise eski Genelkurmay Başkanı Moşe Ya’alon, Kan televizyonuna yaptığı açıklamada, Netanyahu’nun “Trump’ın planını reddetmek için şimdiden bahaneler hazırladığı” uyarısında bulundu.
Ya’alon, başbakanın orduyu “geleceğe hazırlanmak yerine sahada yıpranma durumunda bırakarak” kendi “siyasi ve iktidarda kalma çıkarını devletin çıkarının üzerinde tuttuğunu” ifade etti.
Başbakan Benyamin Netanyahu ise dün Hava Kuvvetleri karargâhından yaptığı açıklamada, “ordunun iki gün içinde Gazze Şeridi’nde 50 kuleyi imha ettiğini” söyledi.
Bunun Gazze kenti içindeki kara harekâtı için “sadece bir başlangıç” olduğunu vurguladı.
Savunma Bakanı Yisrael Katz da Hamas’ı tehdit ederek, “Bu son bir uyarıdır. Esirleri serbest bırakın ve silahlarınızı bırakın, yoksa Gazze’yi yok edeceğiz,” dedi.
Katz, ordunun “Gazze’yi Çözme Harekâtı” olarak adlandırılan operasyonu genişletme hazırlıklarını sürdürdüğünü de sözlerine ekledi.