YDH- Reuters’in aktardığına göre, ABD, İsrail’in olası savaş suçlarına ilişkin soruşturmalar nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni (UCM) hedef alan yeni yaptırımları bu hafta içinde uygulamayı “değerlendirdiğini” bildirdi. Kararın, mahkemenin günlük işleyişini tehlikeye atabileceği kaydedildi.
Washington, daha önce mahkeme yetkilileri ve yargıçlara yönelik hedefli yaptırımlar uygulamıştı. Ancak mahkemenin tamamını yaptırım listesine almak, diplomatik kaynaklara göre önemli bir tırmanış anlamına geliyor.
Konuya dair bilgi sahibi altı kaynak, Reuters’e verdikleri demeçte, bu “kurumsal yaptırımlar” konusunda yakın zamanda bir karar beklediklerini ifade etti.
Mahkeme yetkililerinin olası kapsamlı yaptırımların etkilerini tartışmak üzere acil iç toplantılar gerçekleştirdiği, ayrıca mahkeme üyesi ülkelerin diplomatlarının da toplantılar düzenlediği belirtildi.
Konuya dair bir ABD yetkilisi, Reuters’e yaptığı açıklamada, kurumsal düzeyde yaptırımların değerlendirildiğini doğruladı ancak olası uygulamanın zamanlaması hakkında bilgi vermedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, mahkemeyi “ABD ve İsrail personeli üzerindeki sözde yargı yetkisini dayattığı” iddiasıyla suçladı ve Washington’un “ek adımlar” atacağını bildirdi.
Sözcü, alınacak önlemler hakkında ayrıntı vermedi ancak “UCM, kritik ve uygun yapısal değişiklikler yaparak yönünü değiştirme fırsatına sahiptir. Mahkeme ulusal çıkarlarımıza tehdit oluşturmaya devam ettiği sürece ABD, cesur askerlerimizi ve diğer kişileri korumak için ek adımlar atacaktır” ifadelerini kullandı.
Kurumsal yaptırımların uygulanması halinde mahkemenin temel işleyişinin, personel maaşlarının ödenmesi, banka hesaplarına erişim ve bilgisayar yazılımlarının kullanımı dahil olmak üzere etkilenebileceği belirtildi.
Reuters’e konuşan üç kaynak, ICC personelinin, potansiyel zararları azaltmak amacıyla bu ay için 2025 yılı kalan maaşlarını önceden aldığını ifade etti. Kaynaklar, mahkemenin banka hizmetleri ve yazılım tedarikçilerini alternatiflerle değiştirmeye çalıştığını da bildirdi.
UCM, Lahey merkezli mahkeme, Gazze savaşında işlenen iddia edilen suçlar nedeniyle İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın yanı sıra Hamas savaşçılarından bazı isimleri de mahkeme önüne çıkardı.
Washington, daha önce bu davalar ve Afganistan’daki olası suçlara ilişkin ayrı soruşturmalarda mahkeme yetkililerini hedef alan yaptırımlar uygulamıştı.
Reuters’e konuşan üç diplomatik kaynak, UCM’nin 125 üye ülkesinden bazılarının New York’taki BM Genel Kurulu sırasında ABD’nin ek yaptırımlarına karşı çıkmayı planladığını bildirdi. Ancak Lahey ve New York’taki dört diplomatik kaynak, Washington’un mahkemeye yönelik baskıyı artıracağını kaydetti. Bir kıdemli diplomat, “Bireysel yaptırımlar yolu artık tükendi. Şimdi konu, ne zaman adım atacakları, ‘atacaklar mı’ değil” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, mahkemeyi “ABD ve müttefiki İsrail’e karşı hukuki bir araç olarak kullanılan ulusal güvenlik tehdidi” olarak nitelendirdi.
Mahkeme, 2002’de kuruldu ve soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarını soruşturma yetkisine sahip. Üye devlet vatandaşı tarafından işlenen veya üye devlet topraklarında gerçekleşen suçları soruşturabiliyor.
İsrail ve ABD üye değil. Mahkeme, Filistin devletini üye olarak kabul ediyor ve bunun Filistin topraklarındaki eylemler üzerinde yetki sağladığını hükmetti. İsrail ve ABD ise bu yetkiyi reddediyor.
Şubat ayında Beyaz Saray, mahkemenin Netanyahu ve Gallant hakkında yakalama emirleri talep eden başsavcısı Kerim Han’a yaptırım uygulamıştı.