YDH- Avrupa Troykası, Pazar sabahı erken saatlerde Birleşmiş Milletler’in İran’a yönelik yaptırımlarını yeniden yürürlüğe koyacağını açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, kararı memnuniyetle karşıladı.
Rubio, “Başkan Trump, diplomasinin hâlâ bir seçenek olduğunu ve bir anlaşmanın hem İran halkı hem de dünya için en iyi sonuç olmaya devam ettiğini açıkça belirtti” dedi.
Bakan, İran’ın iyi niyetle yapılan doğrudan görüşmeleri geciktirmeden veya örtbas etmeden kabul etmesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa ülkeleri, İran’a yaptırımlar uygulanmadan önce 30 günlük bir süre tanıyan “tetik mekanizması”nı 28 Ağustos’ta başlatmıştı.
İran ise Kahire’de Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile imzaladığı ve sonradan “Kahire Anlaşması” olarak anılacak mutabakatla, Avrupa Troikası ile görüşmelere başlamaya ve ABD ile dolaylı görüşmeleri yeniden başlatmaya hazır olduğunu duyurdu.
BM Güvenlik Konseyi, 26 Eylül 2025’te Rusya ve Çin’in yaptırımların yeniden uygulanmasının ertelenmesi yönündeki önerisini reddetti. Öneri yalnızca 4 evet, 9 hayır ve 2 çekimser oy aldı.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Troyka’nın “snapback” mekanizmasını harekete geçirme girişimlerini yıkıcı ve bozucu olarak nitelendirdi. Arakçi, bu adımın Avrupa’nın uluslararası itibarına zarar vereceğini söyledi.
Cumartesi günü açıklama yapan İran Cumhurbaşkanı Mesud Pizişkiyan, ABD’nin zayıf ve aşağılanmış bir İran istediğini belirtti.
Pizişkiyan, “Bugün nükleer meseleye odaklanıyorlar, yarın başka bahaneler uyduracaklar. Tüm çabaları İran’ı zayıflatmak amacı taşıyor” dedi.
Arakçi, BM Güvenlik Konseyi’ndeki konuşmasında ABD’yi ve Avrupa üçlüsünü diplomasiyi baltalamakla suçladı.
İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Laricani ise, Tahran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile vardığı anlaşmanın ardından Avrupa Troykası’nın tutumunun değiştiğini kaydetti.
Laricani, Washington’un füze meselesini yeni görüşmelere dahil etme ısrarını eleştirerek, İran’ın ABD’nin talep ettiği gibi füze menzilini düşürmeyeceğini vurguladı.
İslam Devrimi LideriAyetullah Hamenei, ülkesinin nükleer bombaya sahip olmayı hedeflemediğini açıkladı.
Ayetullah Hamanei, ABD ile görüşmelerin şu aşamada yarardan çok zarar getireceğini belirterek, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinden vazgeçmeyeceğini dile getirdi.
BM, İran’a 10 yıl aradan sonra yeniden yaptırım uygulamaya başladı.
2015 nükleer anlaşmasından önce uygulanan yaptırımlar, İran’ın yurt dışındaki varlıklarının dondurulmasını, silah ve askeri teknoloji satışının yasaklanmasını ve balistik füze programlarına kısıtlamalar getirilmesini kapsıyordu.
Ayrıca yaptırımlar, İranlı yetkililerin uluslararası hareketini sınırlandırıyor ve ülke bankalarının uluslararası finans sistemiyle etkileşimini engelliyordu.