YDH - İran Devrim Muhafızları Eski Komutanı ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyesi Muhsin Rızai, ülkesine karşı alınan yeni kararı ve "snapback" (yaptırımların otomatik geri gelmesi) mekanizmasına tepki gösterdi.
Tesnim ajansının aktardığına göre Rızai, kararın büyük ölçüde uygulanamaz olduğunu savunurken, Avrupa'nın dış politikada bağımsızlığını yitirdiğini ve ABD ile İsrail'in güdümüne girdiğini söyledi.
Rızai, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile varılan mutabakat çerçevesinde Avrupalı tarafların, anlaşmaya uyulması halinde snapback mekanizmasını devreye sokmayacaklarına dair Tahran'a taahhütte bulunduğunu hatırlattı. Ancak Rızai'ye göre bu taahhüt, Washington'dan gelen baskı sonucu çiğnendi.
Fransa, Almanya ve İngiltere'nin, Çin ve Rusya ile istişare edilerek yumuşatılan metinden bile oylamaya 24 saat kala çekildiğini belirtti.
Rızai, "Bu süreç, Avrupa’nın dış politikada bağımsız olmadığını ve tamamen Amerika ile Siyonist rejimin politikalarına tabi olduğunu gösterdi," diye konuştu.
Snapback mekanizmasının hukuki bir meşruiyeti olmadığını vurgulayan Rızai, "İran her zaman UAEA denetimleri altındaydı ve hiçbir sapma göstermedi. Karşı taraf yükümlülüklerine uymadı; snapback’e dayanmak hukuken meşru değil," dedi. Rızai, Çin ve Rusya'nın da bu adımı "yasa dışı" olarak gördüğünü sözlerine ekledi.
Rızai, alınan kararın sahada karşılığı olmadığını ve büyük oranda etkisiz kalacağını savundu. Yaptırım maddelerinin fiilen uygulanamayacağını belirten Rızai, gemi denetimleri gibi adımlara Çin ve Rusya'nın zaten karşı çıktığını ifade etti.
"Sorumlu kurumların incelemelerine göre kararın maddelerinin yüzde üçünden azı uygulanabilir," diyen Rızai, bu küçük kısmın olası etkilerine karşı da ilgili ekonomik kurullarda tedbirlerin alındığını söyledi.
İran'ın yaptırımlar konusunda tecrübeli olduğunu hatırlatan Rızai, en yoğun baskı dönemlerinde bile petrol satışlarını 20 milyar dolardan 60 milyar dolara çıkarmayı başardıklarını belirtti. Yaptırımların etkisinin kalıcı olmaktan çok psikolojik olduğunu ve bu etkinin de üç ila dokuz ay içinde aşıldığını dile getirdi.
Muhsin Rızai, müzakereye karşı olmadıklarını ancak sürecin artık farklı bir çerçevede yürütülmesi gerektiğini vurguladı. "Müzakere sahaya hizmet etmeli," diyen Rızai, görüşmelerin düşmana zaman kazandırma veya İsrail'i güçlendirme aracına dönüşmesine izin vermeyeceklerini söyledi.
"Müzakere için müzakere dönemi bitti; yeni sınırlamalar tanımlanmalı," ifadelerini kullandı.
Rızai'ye göre masaya oturmanın ön koşullarından biri, İran'a karşı askeri seçeneğin hiçbir koşulda kullanılmayacağının açıkça ilan edilmesi. Aksi bir durumda İran'ın misillemesinin sadece İsrail ile sınırlı kalmayacağını, bölgedeki Amerikan hedeflerinin de vurulacağını belirtti.
Rızai, son dönemde yaşanan 12 günlük savaşa işaret ederek uyarıda bulundu. Bu süreçte İran'ın askeri kapasitesinin yüzde 3'ünden fazlasını kullanmadığını söyledi.
Rızai, "İki aylık bir savaşa hazırlanmıştık, bazı füzeleri hiç kullanmadık, tanıtmadığımız füzeleri sahaya sürmedik," dedi.
Savaşın iki ay sürmesi halinde bugün İsrail'in varlığından söz edilemeyeceğini iddia eden Rızai, sözlerini şöyle tamamladı: "Eğer tekrar başlatırlarsa her türlü kapasitemizi kullanırız."