YDH- ABD yönetimi, Pazartesi akşamı Başkan Donald Trump’ın Gazze’deki savaşı durdurmaya yönelik planının ana hatlarını duyurdu.
Trump’ın, “kaçırılan askerlerin serbest bırakılması ve yeniden yapılanmanın önünün açılması” amacıyla sunduğu girişim, 20 maddelik bir yol haritasına dayanıyor.
Plan, Gazze’nin “tehditlerden arındırılmış, silahsızlandırılmış bir bölgeye” dönüştürülmesini içeriyor.
Çatışmaların sona ermesi öngörülürken, İsrail ordusunun belirlenen takvim doğrultusunda kademeli olarak geri çekilmesi planlanıyor.
Beyaz Saray’ın açıklamasına göre, işgal yönetiminin plana onay vermesinden sonraki 72 saat içinde tüm İsrailli tutuklular serbest bırakılacak.
Karşılığında İsrail, müebbet hapis cezası almış 250 rehinenin yanı sıra, Gazze’deki bin 700 rehineyi— aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu — serbest bırakacak.
Esir takasına ek olarak bedenlerin iadesi de gündemde.
Anlaşmaya göre, bir İsrailli askerin bedeni karşılığında 15 Filistinlinin cenazesi teslim edilecek.
Plan, Hamas içinde “birlikte yaşama ve silahsızlanma konusunda kararlı” görülen üyeler için af öngörüyor.
Gazze’den ayrılmak isteyenlere ise, kabul edecek ülkelere güvenli geçiş sağlanacağı belirtiliyor.
İnsani yardım da planın önemli başlıklarından biri.
BM, Kızılay ve uluslararası kuruluşların gözetiminde su, elektrik ve altyapı yardımlarının derhâl başlaması; Refah Sınır Kapısı’nın ise daha önce benimsenen mekanizma üzerinden yeniden açılması öngörülüyor.
Trump’ın girişiminde, uluslararası denetim altında, teknokratlardan oluşacak ve siyasî kimliği bulunmayan bir Filistin yönetim komitesi kurulması da yer alıyor.
Bu komiteye, yatırım ve istihdam yaratmayı hedefleyen “Mucize Şehirler” ekibinin hazırladığı ekonomik plan eşlik edecek.
Bir diğer kritik madde ise direnişin tüm askerî altyapısının tasfiyesi karşılığında “uluslararası denetimli silahsızlanma süreci”nin başlatılması.
Bu çerçevede Gazze’de gümrük muafiyetleri ve tercihli erişim hakkı tanıyan özel bir ekonomik bölge oluşturulması planlanıyor.
Sınır güvenliğinin sağlanması için ABD, Mısır, Ürdün ve Filistin polisinden oluşacak “geçici uluslararası istikrar gücü”nün bölgede konuşlandırılması öngörülüyor.
Washington yönetimi, İsrail’in Gazze’yi ilhak etmeyeceğini ve işgal altında tutmayacağını, geri çekilmenin silahsızlanmadaki ilerlemeye göre kademeli olacağını vurguluyor.
Plana toplumsal unsurlar da dâhil edildi. “Hoşgörü ve birlikte yaşamı” teşvik için dinler arası diyalog başlatılması ve kalıcı bir siyasi mekanizma kurularak, “bir arada yaşamaya ve ortak refaha dayalı bir ufuk” çizilmesi hedefleniyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump ile düzenlediği basın toplantısında plana onay verdiklerini açıkladı ve bunun “İsrail’in savaştaki hedeflerine ulaşmasını sağlayacağını” söyledi.