Irak, ABD yaptırımlarına karşı komite kuruyor, Hizbullah Tugayları hükümeti hedef aldı

13 Ekim 2025

ABD'nin Haşd Şabi bağlantılı kişi ve kurumlara yönelik yaptırım kararı, Bağdat'ta siyasi krize neden oldu. Irak hükümeti yaptırımları incelemek üzere ulusal bir komite kurarken, Hizbullah Tugayları hükümete "sırları ifşa etme" uyarısı yaptı.

YDH - Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD), Haşd Şabi ile bağlantılı kurum ve şahıslara yönelik yaptırım kararı, Irak'ta yeni bir siyasi gerilime yol açtı.

Bağdat yönetimi, kararı incelemek üzere üst düzey bir komite kurma kararı alırken, Hizbullah Tugayları ise hükümeti "gizli kalanları ifşa etmekle" tehdit etti.

Karar, Irak'ı 11 Kasım'daki parlamento seçimleri öncesinde yeni bir baskı sarmalına soktu.

Hükümetten resmi itiraz ve komite kararı

Irak hükümeti, yaptırımlara resmi olarak itiraz ederek kararı "iki ülke arasındaki dostluk ruhuyla bağdaşmayan tek taraflı bir adım" olarak nitelendirdi.

Hükümet Sözcüsü Basim el-Avadi, "Irak'ın hukuk devletine inandığını ve tüm işlemlerinde uluslararası anlaşmalara bağlı kaldığını" vurguladı.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’nin talimatıyla, Maliye Bakanlığı, Federal Denetleme Dairesi, Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu ve Merkez Bankasından temsilcilerin yer alacağı ulusal bir komite oluşturulacak.

Komitenin, yaptırımların etkilerini otuz gün içinde raporlaması bekleniyor.

ABD'nin kararı, aralarında Ali Muhammed Gulam Hüseyin el-Ensari ve kardeşlerinin de bulunduğu bazı Iraklı banka yöneticilerini "kara para aklama ve Haşd Şabi’ye yakın grupları finanse etme" suçlamasıyla hedef alıyor.

Hizbullah Tugaylarından 'sırları ifşa etme' tehdidi

İktidardaki Şii partilerin oluşturduğu Koordinasyon Çerçevesi içindeki bazı siyasi bloklar, kararı "Irak’ın egemenliğini zedelediği" gerekçesiyle kınadı. En sert tepki ise doğrudan yaptırımların hedefindeki Hizbullah Tugaylarından geldi.

Direniş örgütünün sözcüsü Ebu Ali el-Askeri, "Hükümetin Washington’la ilişkileri direnişin ilkelerinden taviz izlenimi veriyor" diyerek tehdit etti.

Askeri, "Irak’ı savaşlardan uzak tutma bahanesiyle siyaset yapanlar, artık bu söylemi bırakmalı" ifadelerini kullandı.

Öte yandan Lübnan merkezli el-Ahbar gazetesine konuşan Haşd Şabi kaynakları, yaptırımların zamanlamasının beklenmedik olduğunu belirtti.

Kaynaklar, "Bağdat ile Washington arasındaki temaslarda, resmi kurum statüsündeki şirketlerin korunacağına dair bir anlayış oluştuğunu" söyledi.

"Bağdat'ın iki ayağı bir pabuca sokuldu"

Bu gerilim, seçim sürecine giren Şii siyasi ittifaklar arasındaki iç ayrışmayı da derinleştiriyor. Bir taraf Washington’la gerilimi düşürmeyi savunurken, diğer taraf yaptırımlara karşı yumuşak tutumu "direnişe ihanet" olarak görüyor.

El-Ahbar'a konuşan hükümete yakın bir kaynak, "Komite kurulması, krizi patlak vermeden yatıştırmak için bir ara formül" değerlendirmesinde bulundu ancak bu önlemin "medya ve dış baskılar sürdükçe yetersiz kalabileceğini" ekledi.

Siyaset bilimci Emir el-Hüseyni, "ABD’nin bu yaptırımlarla Bağdat’ın iki ayağını bir pabuca soktuğunu" belirterek, "Irak hem uluslararası işbirliğini sürdürmek istiyor hem de halk nezdinde bağımsızlık imajını korumak zorunda" dedi.

Hüseyni'ye göre, hükümetin adımı "gerilimi azaltmak açısından akıllıca" ancak "şeffaflık sağlanmazsa, sonuçta yalnızca bir mazeret mekanizmasına dönüşebilir."

Irak Çalışmaları Merkezi üyesi Ahmed el-Ensari ise bu adımı, "Washington’ın, Haşd Şabi dosyasını yeniden baskı kartı olarak masaya koyma hamlesi" olarak yorumladı.

Ensari, "ABD, Irak’ı seçimler öncesi tercihe zorluyor: ya direniş hattından uzaklaş ya da baskıya hazır ol" diye konuştu.