İsrail'in güvenlik tehditlerine karşı Arap ülkelerine yol haritası

07 Kasım 2025

Zeytune Araştırma ve Danışmanlık Merkezi'nin yayımladığı politika metninde, İsrail'in değişen güvenlik doktrinine karşı Arap ve İslam ülkeleri için bir vizyon ortaya kondu. Metinde, tam bir uzlaşı sağlanamasa bile bazı ülkelerin ortak bir savunma anlaşmasıyla Siyonist varlığı caydırmasının en gerçekçi seçenek olduğuna dikkat çekildi.

YDH - Zeytune Araştırma ve Danışmanlık Merkezi, siyasi ve stratejik meseleler uzmanı Atıf el-Colani tarafından hazırlanan bir politika metni yayımladı.

“İsrail’in Bölgeye Yönelik Değişen Güvenlik Davranışının Zorlukları Karşısında Arap Dünyasının Seçenekleri” başlıklı metin, İsrail’in güvenlik doktrinindeki son dönüşümlerden kaynaklanan tehditlere karşı bir vizyon ortaya koyuyor.

Filistin Enformasyon Merkezinin (Palinfo) aktardığına göre metinde sunulan vizyon, bazı Arap ve İslam ülkelerinin, bir fikir birliği mevcut olmasa bile, Siyonist varlığı caydırma hedefini benimsemesine odaklanıyor.

Bunun yanı sıra vizyon, savunma stratejilerinin yalnızca ABD ile yapılan anlaşmalara bağlanmaması ve mevcut anlaşmaların devamlılığının işgalin sona erdirilip bir Filistin devletinin kurulmasına endekslenmesi gerektiğini vurguluyor.

Politika metninde ayrıca Siyonist varlığın, Arap ve İslam ülkelerinin çıkarlarını ve istikrarını tehdit eden ortak bir tehlike olarak tanımlanması gerektiği belirtildi.

Bu çerçevede, ortak bir anlayış zemininde buluşan Arap ve İslam ülkeleri arasında stratejik bir savunma anlaşması oluşturulması çağrısı yapıldı.

Metinde, Kudüs ve Filistin davasının merkezi bir Arap ve İslam davası olarak benimsenmesinin ve ilhak ile tehcir projelerinin tehlikelerine karşı uyarılarda bulunulmasının önemi de vurgulandı.

İsrail'in değişen güvenlik davranışının özellikleri

Metinde, İsrail'in yeni güvenlik davranışının öne çıkan özellikleri de ele alındı. Bu özellikler arasında önleyici taarruzi caydırıcılığa geçiş, siyasi ve askeri hegemonyanın genişletilmesi, suikastların ve önleyici saldırıların yoğunlaştırılması, direnişin silahsızlandırılması çabaları ve boyun eğen bir bölgesel düzen dayatmak için Arap toplumlarına sızma girişimleri sıralandı.

Arap dünyasının önündeki üç seçenek

Politika metni, bu tehditlerle mücadele için Arap dünyasının önündeki üç seçeneği değerlendirdi.

İlk seçenek, ABD'nin vaatlerine ve yatıştırma anlaşmalarına güvenmek olarak tanımlandı. Metinde, bu seçeneğin tehditleri durdurmaya yönelik ciddi bir güvence sunmadığı ve kaybedilecek bir bahis olduğu değerlendirmesi yapıldı.

İkinci seçenek ise Arap ve İslam dünyasının, ortak eylem kurumları aracılığıyla İsrail'in tehditlerine karşı kolektif bir vizyon üzerinde anlaşması olarak sunuldu. Metne göre bu seçenek, teorik olarak en iyisi olsa da kurumsal bir eylem için gerekli olan fikir birliğini sağlamanın zorluğu nedeniyle halihazırda uygulanabilir değil.

Son olarak üçüncü seçenek, bazı Arap ve İslam ülkelerinin İsrail'in tehditlerine karşı ortak bir vizyon üzerinde uzlaşması olarak belirlendi. Politika metni, bu seçeneği en gerçekçi ve esnek yol olarak nitelendirdi.

Metinde, bu seçeneğin başarılı olması durumunda sürdürülebilir bir bölgesel ittifaka dönüşme potansiyeli taşıyan bir bölgesel durumun inşasına katkı sağlayacağı ifade edildi.