ABD'den BM insan hakları incelemesine soğuk duş

07 Kasım 2025

ABD, Birleşmiş Milletler’in insan hakları sicilini değerlendirdiği Evrensel Periyodik İnceleme oturumuna katılmayacağını açıkladı. Böylece Washington, 2008’de başlayan bu sürece katılmayan ikinci ülke oldu; ilk olarak 2013’te İsrail denetimi reddederek oturuma katılmamıştı.

YDH- ABD, Cuma günü Birleşmiş Milletler’de yapılması planlanan insan hakları performansına ilişkin Evrensel Periyodik İnceleme (EPU) oturumuna katılmayacağını doğruladı.

Cenevre’deki ABD Misyonu, bu hafta yaptığı açıklamada, Cuma öğleden sonra gerçekleştirilecek oturumda ABD koltuğunun boş kalacağını teyit etti.

Böylece Washington, 2008 yılında İnsan Hakları Konseyi tarafından başlatılan periyodik inceleme sistemine katılmayan ikinci ülke oldu.

İlk olarak 2013’te İsrail, işgale ilişkin denetimi reddederek sürece katılmamıştı.

İnsan Hakları Önceliği Direktörü Ezra Zeya, kararı “hayal kırıklığı yaratan ve ABD dahil dünya genelinde insan hakları alanındaki ilerlemeyi baltalayan olumsuz bir sinyal” olarak değerlendirdi.

Uluslararası İnsan Hakları Servisi Direktörü Phil Lynch ise, “ABD’nin çekilmesi yalnızca sürecin evrensel karakterini zedelemekle kalmıyor; aynı zamanda uluslararası insan hakları hukukunun devredilemez ve herkese eşit şekilde uygulanması gerektiği ilkesine de zarar veriyor,” ifadelerini kullandı.

Washington’ın bu adımı, Trump yönetiminin Şubat ayında yayımladığı ve ABD’nin Birleşmiş Milletler’in birçok organından, özellikle de İnsan Hakları Konseyi’nden çekilmesini öngören kararname sonrasında geldi.

Trump, ilk başkanlık döneminde ülkesini konseyden çekmiş; ancak yönetim 2020 yılında yeniden periyodik inceleme sürecine katılmıştı.

ABD, Ağustos ayında aldığı kararı, “Birleşmiş Milletler sistemi içinde insan haklarının siyasallaştırılmasına karşı çıkma” gerekçesiyle savunmuştu.