YDH - NATO’nun eski genel sekreteri Jens Stoltenberg, Donald Trump’ın başkanlığında Kuzey Atlantik İttifakı’nın dağılmasından endişe duyduğunu söyledi.
Stoltenberg, The Sunday Times gazetesine verdiği mülakatta ve yeni yayımlanan On My Watch: Leading NATO in a Time of War (Nöbetimde: Savaş Zamanında NATO’ya Nasıl Liderlik Ettim) başlıklı anı kitabında bu konuya değindi.
Stoltenberg, Trump’ın 2018’deki NATO Zirvesi’nde ABD’nin ittifaktan ayrılmayı düşündüğünü fiilen söylediğini aktardı.
Bu tehdit üzerine Stoltenberg, NATO’nun varlığını yitirdiği dönemin genel sekreteri olarak tarihe geçmekten kaygı duyduğunu ifade etti.
İki taraf arasındaki anlaşmazlığın temelinde savunma harcamaları yatıyordu.
Trump, müttefiklerin düşük katkı paylarından duyduğu memnuniyetsizliği dile getirerek ABD’nin savunmaya gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 4’ünü harcadığını ve ittifak giderlerinin yüzde 80 ila 90’ını karşıladığını söyledi.
Stoltenberg’in aktardığına göre Trump, kapalı toplantıda müttefiklere, “Biz gidersek, gideriz. NATO’ya sizin ihtiyacınız var, bizim değil” dedi.
Aynı zamanda ittifakın yeni ofisinin maliyetini de eleştiren Trump, “Bir tanktan atılan tek mermiyle bina çöker!” dedikten sonra “artık kalmak için bir neden olmadığını” söyleyerek zirveden ayrıldı.
Stoltenberg, bu görüşmelerin ardından Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını GSYİH’nin yüzde 2’sine çıkarmayı kabul ettiğini belirtti.
Eski genel sekreter, daha sonraki süreçte çoğu müttefikin gerçekten daha fazla harcama yaptığını ve NATO’nun savunma bütçelerini artırmak için yeni planlar geliştirdiğini ekledi.
Bununla birlikte NATO ülkeleri bu yaz, 2035 yılına kadar savunma harcamalarını GSYİH’nin yüzde 5’ine yükseltme konusunda yeni bir anlaşmaya vardı.
Yayımlanan bildiride, yıllık GSYİH’nin en az yüzde 3,5’inin temel savunma ihtiyaçlarına ve ittifak hedeflerine, yüzde 1,5’inin ise kritik altyapıların korunması ile savunma sanayii kapasitesinin geliştirilmesine ayrılacağı kaydedildi.