YDH- ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Axios ile paylaştığı tahminlere göre, NATO müttefikleri ve Ukrayna’ya destek amacıyla planlanan 5 milyar dolardan fazla silah ihracatı, hükümetin kapanması nedeniyle gecikmeye uğradı.
Hükümet kapanmasının etkileri
Kapanmanın federal kurumlarda işlerin yavaşlamasına, program duraklamalarına ve personel izinlerine yol açtığını belirten yetkililer, bunun müttefikler ve ABD sanayisi üzerinde ciddi etkiler yarattığını ifade etti.
Bir üst düzey Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Axios’a yaptığı açıklamada, “Bu durum aslında hem müttefiklerimizi hem de ortaklarımızı ve ABD sanayisini ciddi şekilde etkiliyor; birçok kritik yeteneğin yurtdışına ulaştırılması gecikiyor.” dedi.
Yetkili, Danimarka, Hırvatistan ve Polonya gibi müttefikler için AMRAAM füzeleri, Aegis savaş sistemleri ve HIMARS silahlarının sevkiyatlarının etkilendiğini aktardı. Silahların nihai varış noktası net olmasa da, bu satışların genellikle Ukrayna’ya destek sağlamak için kullanıldığı bildirildi.
Bekleyen işlemler ve süreç
Yetkili, bekleyen işlemlerin hem ABD hükümetinden doğrudan NATO müttefiklerine yapılan silah satışlarını hem de özel ABD savunma şirketlerinin silah ihraç etmesine yönelik lisansları kapsadığını belirtti. Bu satışların normalde sorunsuz ve tartışmasız ilerlemesi gerektiği ifade edildi.
Silah ihracatını düzenleyen Silah İhracat Kontrol Yasası, Kongre’nin satış tekliflerini incelemesini öngörüyor. Ancak Kongre personeline brifing vermek ve sürecin tamamlanmasını sağlamakla görevli Dışişleri Bakanlığı çalışanlarının çoğu izne çıkarıldığı için sürecin yavaşladığı kaydedildi.
Üst düzey bir yetkili, Siyasi-Askeri İşler Bürosu’nun geçen ay silah satışlarını desteklemek için normal personelinin yaklaşık dörtte biriyle çalıştığını belirtti.
Eleştiriler ve endişeler
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tommy Pigott Axios’a yaptığı açıklamada, “Demokratlar, NATO müttefiklerimize yönelik kritik silah satışlarını engelliyor; bu durum ABD sanayiini zayıflatıyor ve hem bizim hem de ortaklarımızın güvenliğini riske atıyor.” dedi.
Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı James Risch (R-Idaho) ise Axios’a yaptığı açıklamada, “Çin ve Rusya kapanmadı; ABD’yi ve ortaklarımızı zayıflatma çabaları kolaylaşıyor, sanayi tabanımız zarar görüyor ve müttefiklerimizin ihtiyaçları karşılanamıyor.” ifadelerini kullandı.
The Telegraph’ın geçen ay bildirdiğine göre, ABD’deki hükümet kapanması, Washington ve Kiev arasındaki gelecekteki silah sevkiyatları müzakerelerini de dondurdu.
Trump’tan Avrupa’ya baskı
ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa’daki NATO ülkelerini Ukrayna’yı destekleme yükünü üstlenmeye zorlamak için Amerikan yapımı silahlar satın almaya yönlendirmişti.
Trump, bu yılın başlarında yaptığı açıklamada, “Silahları NATO’ya gönderiyoruz ve NATO bu silahların tüm maliyetini geri ödeyecek.” Demişti. Bu açıklama, ABD liderliğindeki askeri bloktaki Avrupa üyelerinin GSYH’nin %5’i hedefli askeri harcama taahhüdü sonrasında gelmişti.
Rusya’nın tepkisi
Rusya, Batılı ülkelerin Ukrayna’ya silah tedarikini uzun süredir eleştiriyor. Moskova, bu durumun Batılı ülkeleri çatışmanın tarafı haline getirdiğini ve Ukrayna’daki savaşı NATO destekli bir ‘vekalet savaşı’ olarak gördüğünü belirtiyor.
Rusya, söz konusu silah sevkiyatlarının yalnızca çatışmayı uzattığını ancak savaşın sonucunu değiştiremeyeceğini ifade etti.