YDH- Wall Street Journal (WSJ), İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaş iki yılı geride bırakırken, bu süreçte ABD’den İsrail’e eşi benzeri görülmemiş bir silah hattı kurulduğu ve akışın hâlâ devam ettiği ifade edildi. Bu sürecin Boeing, Northrop Grumman ve Caterpillar gibi büyük Amerikan şirketlerine “önemli ölçüde ticari kazanç sağladığı” bildirildi.
Gazete, Ekim 2023’ten bu yana ABD’nin İsrail’e silah satışlarının hızla arttığını ve Washington’ın bu dönemde “32 milyar doları aşan silah, mühimmat ve diğer askeri teçhizat transferine onay verdiğini” aktardı.
7 Ekim sonrası savaş bilançosu
İsrail, 7 Ekim 2023’teki Aksa Tufanı Operasyonu’nun ardından, Gazze’ye yönelik soykırım savaşı başlattı.
Gazze sağlık makamlarının verilerine göre, savaşta 68 binden fazla kişi hayatını kaybetti ve bunların 18 binden fazlasının çocuk olduğu ifade edildi.
WSJ, bölgedeki savaş ortamının, ABD’deki savunma şirketleri için “yeni bir fırsat doğurduğunu” yazdı.
ABD vergi mükellefleri ağır yük altında
Haberde, faturanın büyük bölümünü ABD vergi mükelleflerinin karşıladığı belirtildi. İsrail’in normal şartlarda her yıl 3.3 milyar dolar dış askeri finansman aldığı, ancak bu miktarın geçen yıl “6.8 milyar dolara yükseldiği” bildirildi. Bu rakama nakit dışı yardımların dahil olmadığı vurgulandı.
ABD’den onaylanan savunma sözleşmelerinin yıllar öncesinden planlandığı ifade edildi.
İsrail Başbakanı Netanyahu’nun sözcüsünün soruları Savunma Bakanlığı’na yönlendirdiği, ancak bakanlığın yorum yapmayı reddettiği; İsrail ordusunun da yorum yapmadığı belirtildi.
En büyük kazanan: Boeing
Haberde, Gazze savaşının başlangıcından bu yana İsrail’den en fazla iş alan şirketin Boeing olduğu kaydedildi.
ABD’nin geçen yıl 18.8 milyar dolarlık F-15 savaş uçağı satışına onay verdiği, teslimatların 2029’da başlayacağı bildirildi. Bu yıl ise Boeing’in liderlik ettiği ortaklıkların “7.9 milyar dolarlık güdümlü bomba ve kit satışına” onay aldığı belirtildi.
Bu miktarın, İsrail’in 2018’de Boeing’den “önümüzdeki on yıl için taahhüt ettiği 10 milyar dolarlık alımı fazlasıyla aştığı” ifade edildi.
Northrop Grumman’ın jet yedek parçaları; Lockheed Martin’in yüksek hassasiyetli füzeler; General Dynamics’in 120 mm tank mühimmatı için onaylanan satışlar aldığı kaydedildi.
ABD’nin onayladığı en büyük savunma satışlarının “savaş uçakları ve havadan bırakılan güdümlü bombalar” olduğu, kara unsurlarıyla ilgili sözleşmelerin çok daha düşük hacimli kaldığı aktarıldı.
ABD üretimi tanklar ve buldozerler Gazze’de yaygın
İsrail’in Gazze’de yoğun şekilde kullandığı Eitan zırhlı araçlarının gövdesinin Wisconsin merkezli Oshkosh tarafından üretildiği, motorun ise Michigan’daki Rolls-Royce birimi tarafından sağlandığı bildirildi.
Caterpillar’ın D9 zırhlı buldozerlerinin ise yıkım ve temizleme operasyonlarında “yaygın şekilde kullanıldığı” belirtildi.
Boeing, Northrop Grumman ve General Dynamics’in soruları ABD hükümetine yönlendirdiği, bir Dışişleri Bakanlığı sözcüsünün ise “Trump yönetiminin İsrail’in kendini savunma hakkını tutarlı şekilde desteklediğini ve savaşın sona erdirilmesi için bölgesel bir çabaya liderlik ettiğini” söylediği aktarıldı.
Şirketlere yönelik yatırımcı tepkileri
Haberde, bazı şirketlerin yatırımcı ve çalışanlardan gelen tepkilerle karşılaştığı belirtildi.
Son bir yılda üç Norveç yatırım fonunun Oshkosh, Palantir, Caterpillar ve Thyssenkrupp hisselerini “ürünlerinin Gazze’deki kullanımına dair endişeler nedeniyle” sattığı kaydedildi.
1 Ekim’de Hollanda’nın en büyük emeklilik fonu ABP’nin, Caterpillar’daki 387 milyon avroluk hissesini aynı gerekçeyle elden çıkardığı belirtildi.
Ağustos ayında Almanya, İsrail’e yönelik silah ihracatını, Gazze Şeridi’nde kullanılmasını önlemek amacıyla süresiz olarak durdurduğunu açıkladı.
Eylül ayında ise Microsoft’un, çalışanların protestoları üzerine İsrail Savunma Bakanlığı’nın bazı bulut hizmetlerine erişimini “devre dışı bıraktığı” ifade edildi.
Google ve Amazon’un yorum taleplerine yanıt vermediği; Microsoft’un da yorum yapmadığı belirtildi.
Palantir: “Öldürülenler çoğunlukla teröristti”
Haberde, Palantir’in Ocak 2024’te İsrail Savunma Bakanlığı ile ortaklığa girdiği kaydedildi.
Mayıs 2025’teki bir konferansta şirket CEO’su Alex Karp’ın, bir protestocunun İsrail’in Palantir teknolojisini sivilleri öldürmekte kullandığı iddialarına karşı “öldürülenlerin ‘çoğunlukla teröristler’ olduğunu” söylediği aktarıldı.
Şirketin 2024 yıllık raporunda, İsrail ile ilgili operasyonların “finansal sonuçlar açısından önemli olmadığı” belirtildi.
Palantir sözcüsünün ise şirketin “İsrail savunma ve ulusal güvenlik misyonlarını desteklemekten gurur duyduğunu” ifade ettiği kaydedildi.
İnsani yardım sektöründe de iş fırsatları
Haberde, savaşın yol açtığı insani krizin de Amerikan şirketleri için yeni ticari alanlar açtığı bildirildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın haziran ayında Gazze İnsani Vakfı’na “30 milyon dolar tahsis ettiği” belirtildi.
Vakfın, yardım dağıtımında güvenliği sağlamak için Safe Reach Solutions ve UG Solutions adlı iki Amerikan şirketini görevlendirdiği kaydedildi.
Lockheed Martin, son yıllık raporunda, İsrail ve Ukrayna’nın artırdığı ABD savunma harcamalarının şirketi özellikle mühimmat alımları açısından “olumlu etkilediğini” ifade etti.
Oshkosh ise İsrail’in taktik araç siparişinin, kapanması planlanan bir üretim hattının ömrünü uzattığını belirtti.
İtalyan yüklenici Leonardo’nun, İsrail’e tanker treyler sattığı ve “Ukrayna ile İsrail’deki çatışmaların uluslararası satışları istikrarlı tuttuğunu” bildirdiği aktarıldı.
ABD’den yeni 6 milyar dolarlık satış talebi
Haberde, Boeing için uluslararası silah satışlarının son iki yıldaki üretim sorunları ve grevler nedeniyle “nadir bir parlama noktası” olduğu ifade edildi.
Şirketin 2024 kazanç raporunda savunma biriminin, “tehditlerin evrildiği bir dönemde ülkelerin güvenlik ve savunma teknolojisine öncelik vermesi nedeniyle güçlü talep gördüğünü” bildirdiği aktarıldı.
Son olarak Trump yönetiminin, İsrail’e “neredeyse 6 milyar dolarlık yeni silah satışına onay verilmesi için Kongre’ye başvurduğu”; bunun içinde Boeing üretimi Apache helikopterleri için 3.8 milyar dolarlık bir anlaşmanın bulunduğu kaydedildi.
Bu satışın İsrail’in mevcut Apache filosunu “neredeyse iki katına çıkaracağı” belirtildi.