YDH- Reuters’in konuya yakın iki kaynağa dayandırdığı habere göre, ABD Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’e, “Rusya ile savaşı sona erdirmek için ABD tarafından hazırlanmış bir çerçeveyi kabul etmesi gerektiği sinyalini” verdi. Bu çerçevede, Kiev’in bazı topraklardan ve silahlardan vazgeçmesi öngörülüyor.
Kaynaklar, konunun hassasiyeti nedeniyle isimlerinin açıklanmamasını isterken, önerilerin arasında “Ukrayna silahlı kuvvetlerinin küçültülmesinin” de yer aldığını belirtti.
ABD’nin amacının, Kiev’in bu temel maddeleri kabul etmesini sağlamak olduğu kaydedildi. Kaynaklar, bu planın Ukrayna için “doğu bölgelerinde Rusya’nın yeni toprak kazanımları ve Zelenskiy’nin karşı karşıya olduğu yolsuzluk skandalları nedeniyle büyük bir geri adım” anlamına geleceğini söyledi.
Zelenskiy: ABD liderliği olmalı
Reuters’in aktardığına göre, üst düzey bir Ukraynalı yetkili, Kiev’in ABD’nin savaşı sona erdirmek için hazırladığı öneriler hakkında “sinyaller” aldığını, ancak Ukrayna’nın bu önerilerin hazırlanmasında hiçbir rol oynamadığını söyledi.
Zelenskiy, çarşamba günü Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmelerde bulundu ve perşembe günü ABD ordu yetkilileriyle Kiev’de bir araya gelecek.
Telegram üzerinden açıklama yapan Zelenskiy, Washington’un çerçevesine değinmese de “Kan dökülmesini durdurmak ve kalıcı barışı sağlamak için tüm ortaklarla koordinasyon içinde çalışmalı ve Amerikan liderliği etkili ve güçlü kalmalı.” dedi.
Zelenskiy, yalnızca ABD ve ABD Başkanı Donald Trump’ın “savaşın nihayet sona ermesi için yeterli güce sahip olduğunu” belirtti. Ayrıca Erdoğan’ın çeşitli görüşme formatları önerdiğini ve “Türkiye’nin gerekli platformu sağlamaya hazır olmasının önemli olduğunu” kaydetti.
ABD planı ve tepkiler
Axios’un ABD’li bir yetkiliye dayandırdığı habere göre, ABD’nin yeni planı, Ukrayna’nın Moskova’ya hâlâ kontrolünde olmayan doğu Ukrayna’nın bir kısmını vermesi karşılığında ABD’nin Kiev ve Avrupa’yı olası Rus saldırılarına karşı güvence altına almasını öngörüyor.
Avrupa diplomatik kaynakları, önerilerin Trump yönetiminin “Kiev’i köşeye sıkıştırma girişimi” olabileceğini, ancak Ukrayna ve Avrupa müttefiklerinin pozisyonunun dikkate alınmadan bir çözüm olamayacağını belirtti. Başka bir diplomata göre, Ukrayna ordusunun küçültülmesi önerisi, ciddi bir plan değil, Rusya’nın talebi gibi görünüyor.
Savaş ve müzakere süreci
Reuters’in bildirdiğine göre, Kiev ile Moskova arasında Temmuz’daki İstanbul toplantısından bu yana yüz yüze görüşme yapılmadı. Rus güçleri, yaklaşık dört yıldır süren savaşta ilerlemeye devam ederken, gece saldırılarında 25 kişi öldü.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, uzun süredir Kiev’in NATO’ya katılma planlarından vazgeçmesini ve Moskova’nın dört il iddiasını kabul etmesini talep ediyor. Ukrayna ise bunu reddediyor. Rusya, Ukrayna topraklarının yaklaşık %19’unu kontrol ediyor ve kış yaklaşırken enerji altyapısına sık saldırılar düzenliyor.
Türkiye, NATO üyesi olarak hem Kiev hem Moskova ile yakın ilişkilerini sürdürerek, 2022’de savaşın ilk haftalarında barış görüşmelerine ev sahipliği yapmıştı. Kremlin, çarşamba günü Ankara’daki görüşmelere Rus temsilcilerin katılmayacağını, ancak Putin’in ABD ve Türkiye ile sonuçları konuşmaya açık olduğunu söyledi.
ABD delegasyonu Kiev’de
ABD Büyükelçiliği’nin aktardığına göre, Ordu Bakanı Dan Driscoll liderliğindeki bir ABD heyeti Kiev’de “durum tespit görevi” yürütüyor.
Ordu Genelkurmay Başkanı General Randy George da heyette yer alıyor ve her ikisi perşembe günü Zelenskiy ile görüşecek. Reuters’e bilgi veren kaynak, bu görüşmelerin planlandığını bildirdi.