YDH- İngiliz araştırmacı gazetecilik portalı Declassified UK, yaptığı haberde, İngiltere merkezli ondan fazla şirketin Gazze’deki soykırım savaşı sırasında İsrail’in en büyük silah firması Elbit Systems’e malzeme sağladığını bildirdi.
Habere göre, Elbit’in CEO’su üçüncü çeyrek kâr artışını Gazze’de kullanılmak üzere İsrail ordusuna yapılan satışlar ve yeni Avrupa sözleşmelerine bağladı. Elbit’in İsrail ordusu ile yakından çalıştığı belirtilirken şirket, kendisini İsrail ordusunun insansız hava araçları filosunun “omurgası” olarak tanımlıyor.
BM özel raportörü Francesca Albanese, Elbit tarafından geliştirilen insansız hava araçlarının “savaş uçaklarıyla birlikte uçtuğunu, Filistinlileri gözetlediğini ve hedef istihbaratı sağladığını” ifade etti.
Şirket, geçtiğimiz yıl İsrail Savunma Ödülü’nü kazandı; hem İsrail ordusu için teknoloji üretmiş hem de “gizli bir projeye” katkı sağlamıştı.
İhracat belgeleri ve tedarik zinciri
Declassified ve The Ditch’in elde ettiği nakliye belgeleri, İngiltere merkezli birçok şirketin Ekim 2023’ten itibaren Elbit’in İsrail’deki tesislerine malzeme gönderdiğini ortaya koydu.
Gönderilen ürünler arasında askeri uçak ve insansız hava aracı bileşenleri, mühimmat kutuları ve havacılık sektöründe kullanılan kompozit malzemeler bulunuyor. Belgeler, bazı ihracatların İşçi Partisi hükümetinin Eylül 2024’te uyguladığı silah ihracatı kısıtlamalarından sonra gerçekleştiğini de gösteriyor. Bazı şirketler sevkiyatların yeniden ihracat için yapıldığını iddia etse de “yine de İsrail’in silah endüstrisini desteklediği” belirtiliyor.
Öne çıkan şirketler ve gönderilen malzemeler
Verilere göre, Moog (Wolverhampton), Martin-Baker (Uxbridge), Incora (Leeds), Industrial Gas Springs (Surrey) ve UAV Tactical Systems (Leicestershire) Ekim 2023’ten itibaren Elbit’e uçak bileşenleri sağladı.
Moog ve Martin-Baker, M-346 Lavi ve T-6 eğitim uçakları için parça gönderdi. Moog’un sevkiyatlarının çoğu Hatzerim Hava Üssü’ndeki Elbit tesisine yapılırken, bazıları doğrudan Tel Aviv’deki savunma bakanlığına gönderildi. Martin-Baker ise F-35 uçaklarının fırlatma koltukları yanında eğitim uçakları için parçaları Karmiel’deki Elbit tesisine iletti.
Industrial Gas Springs, UAV Tactical Systems ve Incora da son aylarda Elbit’e uçak parçaları gönderdi.
Mühimmat ve askeri donanım sevkiyatları
Permoid firması, Ekim 2023-Nisan 2025 arasında Ramat Haşaron’daki Elbit Systems Land tesisine yüzlerce mühimmat kutusu gönderdi. Bu fabrikada İsrail ordusu için 155 mm ve 122 mm’lik havan mermileri üretiliyor; bu durum, mühimmat kutularının Gazze’de olası savaş suçlarını kolaylaştırdığı ihtimalini gündeme getiriyor.
Instro Precision, Holon’daki Elbit tesisine askeri tripodlar ve radar kitleri göndermiş; 3 Kasım 2025’te ayrıca bir “ReDrone Portable” teslim etti. Elbit’e göre bu cihaz, “gelişmiş insansız hava aracı tehditlerini tespit edip etkisiz hâle getiriyor ve bir kilometre çapında güvenli bölge oluşturuyor.”
Thales firması da Hayfa’daki Elbit tesisine radar bileşenleri gönderdi; 6 Kasım 2025’te “I-Master hava gözetim radarı” da teslim edildi. Thales sözcüsü, sevkiyatların “Avrupa’daki nihai kullanıcıya yeniden ihracat amaçlı” olduğunu ve “İngiltere ve uluslararası mevzuata tamamen uyulduğunu” belirtti.
Ancak İngiltere hükümetinin, İsrail’e gönderilen askeri malzemelerin İsrail ordusu tarafından kullanılıp kullanılmadığını izleyen bir sisteminin bulunmadığı vurgulandı.
Kompozit malzemeler ve İHA üretimi
İngiltere merkezli firmalar Elbit’e kompozit ve ham madde ihracatında da bulundu. Wrexham merkezli Syensqo, Karmiel’deki Elbit Cyclone Aviation’a en az 10 sevkiyat yaptı. Syensqo’nun Hermes 450 insansız hava aracına sağladığı kompozitler, geçen yıl Gazze’de yedi uluslararası yardım çalışanının ölümünde kullanıldı.
Toray Advanced Composites (Nottingham) ve Ami-Con (Towcester) da İsrail’e kompozit ve reçine sevkiyatı yaptı.
Diğer tedarikçiler ve sonuç
Diğer tedarikçiler arasında PEI-Genesis (Southampton) ve Elbit’in Horizon tesisi (Bristol) yer alıyor.
İngiltere merkezli şirketler, bazı malzemelerin havacılık sektöründe kullanılma ihtimali olan kompozit ve hammaddeleri Elbit tesislerine göndermeye devam etti.
Declassified UK, tüm firmalarla iletişime geçerek görüş aldı ancak açıklamaları, sevkiyatların yasal çerçevede ve yeniden ihracat amaçlı olduğu yönünde oldu.