YDH - New York Times gazetesinde yer alan habere göre ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, savaşın vurduğu Gazze Şeridi'nin İsrail kontrolündeki bölgelerinde Filistinliler için yeni yerleşim birimleri inşa etme planını hızlandırmak için girişimlerde bulunuyor.
Amerikalı yetkililerin "Alternatif Güvenli Topluluklar" olarak adlandırdığı projenin, ateşkesin ardından İsrail'in kontrolüne geçen Gazze'nin doğu yarısında yoğunlaşması hedefleniyor.
Gazze'nin 2 milyonluk nüfusunun büyük bölümü, ABD ve İsrail'in henüz yeniden inşasına izin vermediği Hamas kontrolündeki bölgede yaşıyor.
ABD'li yetkililer, daha fazla güvenlik, Hamas'tan uzaklaşma, iş imkanları ve hayatlarını yeniden kurma beklentisiyle Filistinlilerin bu yeni yerleşim birimlerine taşınmaya teşvik edileceğini iddia ediyor.
Plana göre, her biri 20 bin ila 25 bin kişiye barınma sağlayacak, içinde sağlık klinikleri ve okulların da bulunacağı geçici yapılar kurulacak.
Projeyi yöneten üst düzey Trump yönetimi yetkilisi Aryeh Lightstone, "Pratikte bir sorun var: İnsanları mümkün olan en kısa sürede nasıl güvenli konutlara yerleştirebiliriz? Bunu yapmanın en kolay yolu bu" şeklinde konuştu.
Poroje uzun vadede, Gazze'nin fiili olarak İsrail ve Filistin direnişinin kontrolündeki bölgeler olarak kalıcı bir şekilde bölünmesine yol açabileceği yönünde soruları gündeme getiriyor.
Haber, savaş sonrası Gazze planları üzerinde çalışan veya bu konuda bilgilendirilen ABD, Avrupa ve İsrail'den 20 yetkiliyle yapılan görüşmelere dayandırıldı.
Planla ilgili bir dizi belirsizlik bulunuyor. Yetkililer, Filistinlilerin bu yerleşim birimlerinden ayrılıp ayrılamayacağı ve İsrail'in güvenlik incelemesi sonucunda çok sayıda Gazzelinin taşınmasının engellenip engellenmeyeceği gibi konularda endişelerini dile getiriyor.
Ayrıca projenin nasıl finanse edileceği ve Gazzelilerin bu bölgelere taşınmak isteyip istemeyeceği de bilinmiyor.
Yetkililer, ilk yerleşim biriminin hazır olmasının birkaç ay sürebileceğini belirtiyor. İsrail askerlerinin bu hafta, Gazze'nin Mısır ve İsrail sınırları yakınındaki Refah'ta ilk alanın enkaz temizliğine başlaması bekleniyor.
Planlamada yer alan iki kişiye göre, sadece bu ilk yerleşimin maliyeti on milyonlarca doları bulabilir.
Enkaz temizleme çalışmalarının, tünellerin, patlamamış mühimmatın veya insan kalıntılarının bulunması durumunda aylarca sürebileceği ifade ediliyor. Bu sürecin ardından prefabrik evlerin kurulmasının altı ila dokuz hafta daha alacağı tahmin ediliyor.
Değerlendirilen seçenekler arasında, daha önce Suriye'deki mülteciler ve 2023'te Türkiye'deki depremzedeler için kullanılan konteyner evler de bulunuyor.
Projeyi yürüten Aryeh Lightstone, Başkan Trump'ın Kudüs'e atadığı ilk büyükelçi olan David M. Friedman'ın üst düzey yardımcılarından biriydi.
Ekipte Amerikalı diplomatlar, İsrailli iş insanları ve daha önce Elon Musk tarafından denetlenen Hükümet Verimliliği Dairesi'nden (DOGE) yetkililer yer alıyor.
Lightstone'un, Başkan'ın damadı Jared Kushner'a rapor verdiği, aynı zamanda Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Başkan Yardımcısı JD Vance ile de yakın temas halinde olduğu belirtiliyor.
Ekibin, yerleşim birimleri dışında Gazze için yeni bir kripto para birimi ve trafiğin olmadığı bir şehir modeli gibi farklı fikirler üzerinde de çalıştığı ifade ediliyor.
Ancak İsrail ordusunun ne zaman ve nasıl yeniden konumlanacağına dair henüz bir plan oluşturulmadı.
Bazı yetkililer yerleşimlerin güvenliğinin Filistinliler tarafından sağlanmasını desteklerken, diğerleri Trump'ın barış planında öngörülen Uluslararası İstikrar Gücü'nün devriye gezmesini öneriyor.
ABD'li yetkililer, arazileri kullanılacak Filistinli mülk sahiplerine nasıl tazminat ödeneceği konusundaki yasal engelleri de çözmeye çalıştıklarını ifade ediyor.