Gazze’de ateşkesin ikinci aşaması neden kilitlendi?

26 Kasım 2025

Uzmanlar, ABD ve İsrail’in Gazze Şeridi’nde direnişi silahsızlandırma talebinin Filistin tarafından kabul görmemesi nedeniyle ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin tıkandığını; bunun ise bölgede diplomasinin kilitlenmesine ve insani yardımın ciddi kısıtlamalara uğramasına yol açtığını vurguluyor.

YDH- Aksa Tufanı'nın 2025 yılı sonbaharında Gazze Şeridi’nde yaşanan soykırımın ardından varılan ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçilemiyor.

Anlaşmanın yürürlüğe girmesinin üzerinden altı hafta geçmesine rağmen, İsrail işgal güçleri hâlâ Gazze’nin çeşitli bölgelerinde günlük askeri operasyonlar düzenliyor.

Ayrıca ABD ve İsrail’in direnişi silahsızlandırma talebi, Filistin tarafınca kabul görmüyor ve bu durum bölgede diplomasinin tıkanmasına yol açıyor.

Öte yandan tüm kara sınır kapıları kapalı tutulurken, insani yardımın girişine de son derece ciddi kısıtlamalar uygulanıyor.

İkinci aşamaya geçişin artık gündemde olmadığını bildiren ana akım medya, İsrail'in, bu aşamanın temel şartı olarak Hamas’ın silahsızlandırılmasında ısrar ettiğini kaydetti.

Ancak Doha Enstitüsü’nden uluslararası çatışmalar uzmanı İbrahim Ferihat’a göre bu, direnişin resmen kabul etmediği bir koşul.

Ferihat’ın yaptığı analizde belirttiğine göre, direniş yalnızca savaşın durmasını ve İsrailli tutukluların teslim edilmesini içeren ilk aşamayı kabul etti.

Silahsızlanmayı öngören ikinci aşama ise resmen onaylanmış değil; zira bunun nasıl uygulanacağı, silahların kime teslim edileceği ve bu adımın sonuçlarının ne olacağı gibi başlıkların müzakere edilmesi gerekiyor.

Farihat'a göre, ABD ve İsrail'in bu konuyu müzakere etmek istemediği ve Filistin tarafının onayı olmadan silahsızlanma üzerinde çalışmaya başladığı artık açık.

Hamas'ın silahsızlandırılması, işgal varlığının en önemli hedeflerinden biriydi ve olmaya devam ediyor.

İsrail politikaları üzerine uzman Dr. Muhanned Mustafa’ya göre işgal başbakanı Benyamin Netanyahu, özellikle seçim dönemine girmişken, ABD Başkanı Donald Trump’ın planı üzerinden bu hedefi başarmış olduğu mesajını yerleşimci kamuoyuna vermek istiyor.

Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından aranan Netanyahu, silahsızlanmayı ikinci aşamanın merkezine koymak için askeri ve insani baskıyı sürdürürken, bu hedef gerçekleşmeden aşamaya geçmeyi reddediyor.

Anlaşmayı sürdürme niyetinde olsa da, güçlerini çekmeyip direniş kontrolündeki bölgelerde operasyonları yoğunlaştırmayı ve İsrail kontrolündeki Gazze'nin bir kısmının yeniden inşasına izin vermeyi planlıyor.

Ferihat'a göre mevcut sorun, ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'ne, Hamas'a karşı güç kullanımı da dahil olmak üzere Gazze Şeridi'nde planlanan uluslararası barış gücünün yetki alanını genişletmesi için baskı yapmasından kaynaklanıyor. Bu durum, birçok ülkenin bu güce katılımdan kaçınmasına yol açtı.

Ferihat, “mevcut koşullar altında direnişin Gazze’nin bölünmesini kabul etme ya da reddetme gibi bir imkânı yok; çünkü direniş de Filistin yönetimi de Filistinli taraflar arasındaki ayrılığın sürmesine ilişkin karmaşık sorulara yanıt vermiyor” diyor.

Ferihat, Trump'ın planının güvenlik hedeflerine ulaşmak için insani yardımı kullanması nedeniyle birçok risk taşıdığını belirterek, Filistin tarafının Filistinlilerin haklarını garanti altına almak ve sömürge projesine karşı koymak için ABD ile müzakere etmekten başka seçeneği olmayacağını söylüyor.