YDH- İbranice yayın yapan Maariv’in haberine göre, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, çarşamba günü bir pilotaj kursunun mezuniyet töreninde yaptığı konuşmada, İsrail’in önümüzdeki on yıl içinde “bağımsız silah geliştirme” amacıyla 350 milyar şekel harcamayı planladığını söyledi.
Netanyahu, bu adımın “başta silah olmak üzere, diğer ülkelere olan bağımlılığı azaltmayı” hedeflediğini belirtti.
ABD’ye yönelik “dolaylı mesaj” vurgusu
Netanyahu, Savunma Bakanı, Maliye Bakanı ve törende bulunan diğer yetkililerle birlikte söz konusu bütçenin onaylandığını ifade ederek, “önümüzdeki on yıl için toplam 350 milyar şekelin, İsrail’de bağımsız bir silah sanayisi kurulması amacıyla ayrıldığını” kaydetti.
Netanyahu, “herhangi bir faktöre olan bağımlılığı azaltmak istediklerini, bunun dost ülkeleri de kapsadığını” söyledi. Bu ifadelerin, ABD’ye yönelik “dolaylı bir mesaj” olarak değerlendirildiği aktarıldı.
Maariv’in aktardığına göre Netanyahu, “havacılık ve savunma sanayilerinde görev yapan ekiplerin, gelecekteki çatışmalarda kullanılmak üzere silah sistemleri üzerinde çalıştığını” da dile getirdi.
Silah üretimi ve tedarik politikalarına dair ifadeler
Netanyahu, konuşmasının başında Almanya’nın daha fazla savunma sistemi satın almak istediğini, “dünyadaki başka ülkelerin de benzer taleplerle sırada olduğunu” ifade ederek, “yaşanan sürecin tarihsel bir dönüşüm olarak görülmesi gerektiğini” söyledi.
İsrail Başbakanı, bir yandan “zorunlu ve hayati dış alımların sürdürüleceğini”, diğer yandan silah üretiminin mümkün olduğunca ülke içine kaydırılmasının hedeflendiğini belirtti. Netanyahu, “tam anlamıyla tamamen bağımsız bir ülke olmanın mümkün olup olmadığını bilmediğini”, ancak “mühimmatın ve bazı hava platformlarının mümkün olan en geniş ölçüde İsrail’de üretilmesini amaçladıklarını” dile getirdi.
Bölgesel ilişkiler konusundaki kısa değerlendirme
Netanyahu, konuşmasının ilerleyen bölümünde “barış çemberinin genişletilmesinin de gündemde olduğunu” söyledi. Ancak bu başlık altında ayrıntıya girmeyeceğini belirterek, “bu konuda ne kadar az konuşulursa o kadar sonuç alınacağını” ifade etti.
Önceki açıklamalar ve kamuoyundaki tepkiler
Maariv’in hatırlattığına göre, Netanyahu’nun bağımsız silahlanmaya ilişkin bu açıklamaları, birkaç ay önce yaptığı ve İsrail’in “süper Sparta”ya dönüşeceğini söylediği konuşmanın ardından geldi.
Netanyahu, eylül ayında Maliye Bakanlığı’na bağlı Baş Ekonomist Birimi’nin düzenlediği bir konferansta, “ulusal güvenlik için gerekli olanın, özellikle de silah sanayisinin, ülke içinde üretilebilmesi gerektiğini” söylemişti. Bu konuşmada İsrail’i “Atina ve Sparta”ya benzeterek, “belki de bir süper Sparta” ifadesini kullanmıştı.
Bu sözler kamuoyunda tartışmalara yol açmış, bunun ardından Netanyahu bir açıklama yaparak, “İsrail’in küresel olarak izole olmadığını” ve “ABD ile birlikte başka ülkelerin de İsrail’le ilişkilerini sürdürdüğünü” belirtmişti. Netanyahu, “Batı Avrupa’daki bazı ülkelerden silah temininde yaşanan sınırlamalara odaklanıldığını ve bu durumun aşılması için çalışmalar yürütüldüğünü” ifade etmişti.
Silah ambargoları ve siyasi sınırlamalar
Netanyahu, daha sonra düzenlenen bir ekonomik basın toplantısında, savunma sanayisinin bazı alanlarda kısıtlamalarla karşılaştığını söyledi. “Ekonomik olmayan, temelde siyasi nitelikli sınırlamaların özellikle savunma sanayisi alanında ortaya çıktığını” belirten Netanyahu, bu durumun savaş sürecinde yaşandığını kaydetti.
Silah ambargosuna ilişkin değerlendirmesinde ise Netanyahu, “bu savaştan çıkarılan derslerden birinin, İsrail’in kendisini dış sınırlamalara tabi olmadan savunabilecek bir kapasiteye sahip olma hedefi olduğunu” söyledi. Netanyahu, “İsrail’in kendi gücüyle ve kendi silahlarıyla kendisini savunmasını hedeflediklerini” ve bu nedenle “güvenlik alanında bağımsızlığa ulaşmayı amaçladıklarını” dile getirdi.