Huzur kaçıran gerçek: İran ile Rusya

YDH- Savunma stratejilerine odaklanan War on the Rocks platformunda yer bulan makalede, Çin, Rusya, İran ve Kuzey Kore arasındaki askeri-teknik işbirliğinin temelinin büyük ölçüde İran ve Rusya arasındaki savunma ortaklığına bağlı olduğu vurgulanıyor; ortaklığın emperyal tekere çomak sokan alameti farikalarının Amerika'ya yönelik ortak düşmanlıktan beslendiğini hatta bu dörtlü ittifak için sözü edilen ABD nefretinin önemli bir katalizör işlevi gördüğünü açıklıyor. 

Ukrayna ordusu 2 Nisan 2024 tarihinde Rusya'nın Tataristan bölgesindeki Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi'nde bulunan birkaç binayı vurmaya çalıştı. Bu saldırı Ukrayna'nın Rusya'nın derinliklerindeki yerleri hedef alma kabiliyetinin arttığını gösterdi. Bununla birlikte, 2022'den bu yana İran-Rusya savunma işbirliğinde kaydedilen önemli ilerlemeyi de çarpıcı bir şekilde hatırlattı.

Özellikle Rusya'nın Alabuga'da İran tasarımı Şahid insansız hava araçlarının yerli üretimini üstlenmesi, Tahran ile sadece birkaç yıl önce hayal bile edilemeyecek bir işbirliği düzeyine ulaşıldığını gösteriyor. Rusya'nın Şahid ve diğer İran insansız hava araçlarını konuşlandırması Ukrayna için ciddi baş ağrıları yarattı ve askeri planlamacılarını Nisan saldırısını başlatmaya yöneltti.

Rusya, 1990'lardan 2022'ye kadar İran'a kara, havacılık ve deniz alanlarında, teknoloji transferi yerine büyük ölçüde donanıma odaklanan önemli askeri yardımlar sağladı. Rusya'nın İran'ın nükleer programına verdiği desteğin yanı sıra bu yardımlar arasında tanklar, zırhlı araçlar, tanksavar füzeleri, savaş uçakları, helikopterler ve karadan havaya füzeler de yer alıyordu.

1990'lardaki yardım İran'ın balistik füze ve şüpheli kimyasal ve biyolojik silah programlarına düşük seviyeli Rus kuruluşları tarafından yapılan gayri resmi transferleri de içeriyordu.

2022'den bu yana Rusya'nın İran ile savunma ilişkileri büyük bir sıçrama kaydetti. İran, Rusya'nın Ukrayna'daki hava ve kara harekâtının kilit destekçisi olarak ortaya çıkarken, işbirliği önceki patron-müşteri dinamiğini aştı.

Askeri-teknik işbirliği mevcut alanlarda yoğunlaşırken, aynı zamanda yeni mürettebatsız hava araçlarının ortak geliştirilmesi gibi yeni sınırlara doğru ilerledi. İşbirliğinin önündeki geçmiş kısıtlamaların genel olarak zayıfladığı bir ortamda, İran ve Rusya savunma ilişkilerini daha da kurumsallaştırmak için adımlar attılar.

Batılı başkentler rahatsız edici şu gerçeği kabul etmelidir: Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı sona erse bile, İran-Rusya savunma ilişkilerinin 2022 öncesi statükoya döneceğine dair çok az umut var.

Her iki ülke de, İran Rusya'nın ileri teknolojisine daha fazla bağımlı olmaya devam edecek olsa bile, gelecekteki askeri olasılıklara karşı birbirlerine yardımcı olabilecekleri ihtiyaçları belirlediler. Hem İran hem de Rusya, Washington ve müttefiklerini başlıca düşmanları olarak gördükleri sürece diplomatik baskı veya yaptırımlar gibi geleneksel araçların bu işbirliğini kontrol etmede etkili olması pek olası değildir.

Sonuç olarak, ABD ve ortaklarının yapabileceği en iyi şey, bu işbirliğini sınırlarda bozmak ve en hassas alanlarda zayıflatmaya odaklanmaktır.

Özellikle Washington, İran ve Rusya'nın üst düzey savunma malları için elektronik tedarikini zorlaştırmaya odaklanmalı ve stratejik ifşaatlar yoluyla yaklaşan anlaşmaları veya teslimatları raydan çıkarmaya veya caydırmaya çalışmalıdır.

Silah arkadaşları

Şubat 2022'den bu yana İran-Rusya savunma ilişkileri hem derece hem de tür olarak genişledi. Elektronik harp, uzay veya siber gibi önceden var olan işbirliği alanlarında faaliyetler arttı.

Ağustos 2022 ve Şubat 2024'te Rusya İran için görüntüleme uyduları fırlattı ve Aralık 2022'deki bir anlaşma da dâhil olmak üzere İran'ın uzay programına ek şekillerde yardım etmeyi taahhüt etti.

Rusya, Suriye'deki kendi elektronik savaş çabalarından çıkardığı dersleri paylaşarak İran'a GPS engelleme ve karıştırma yetenekleri konusunda yardımcı oldu. Rusya ayrıca İran'a konvansiyonel silahlar sağlamaya devam etti ve geçtiğimiz Eylül ayında Yak-130 eğitim uçağı verdi.

Elbette bu alanlardaki işbirliği yıllardır devam ediyordu ve Ekim 2020'de İran'a yönelik konvansiyonel silah ambargosunun sona ermesiyle ivme kazandı. O dönemde Moskova, ABD'nin ambargoyu uzatma çabalarına olumsuz tepki göstermiş ve Rus uzmanlar Rusya'nın İran ile savunma işbirliğini artırabileceğinin sinyallerini vermişti.

Ancak Şubat 2022'den bu yana, İran ve Rusya'nın tamamen yeni alanlarda işbirliği yapmasıyla işbirliği daha da önemli bir adım attı. İran'ın Rusya'ya drone, drone üretim teknolojisi ve drone eğitimi sağlaması, Ukrayna savaş alanındaki etkisi göz önüne alındığında, uluslararası alanda büyük ilgi gördü.

Mayıs 2024 itibariyle Rus silahlı kuvvetleri Ukrayna'ya karşı en az 4 bin İran tasarımı Şahit insansız hava aracı fırlatmıştır. Ancak İran'ın Rusya'nın kara savaşına topçu mermileri, küçük silah mühimmatı, tanksavar roketleri, havan bombaları ve süzülme bombaları da dahil olmak üzere çok yönlü desteği daha az dikkat çekmektedir.

Bu da Rusya'nın İran'ın yardımlarından nitelik olarak olmasa da nicelik olarak nasıl faydalanabileceğini gösteriyor.

İran ayrıca Rusya'nın savaş çabalarına yaptırımların etkilerinin nasıl aşılacağı veya üstesinden gelineceği konusunda uzmanlık paylaşarak daha dolaylı yollardan da yardımcı oldu.

Tahran ve Moskova Aralık 2023'te bu yönde ortak bir deklarasyon imzaladı. Rusya'nın Ukrayna harekâtının kritik bir destekçisi olarak ortaya çıkan İran, otuz yıldan uzun bir süredir ilişkiyi karakterize eden müşteri-patron dinamiğini sona erdirdi.

Bu süre zarfında İran Rusya'nın desteğine bel bağlamış olsa da ortağına sunacak çok az şeyi vardı. Rusya'nın İran'a verdiği destek yeni alanlara da yayıldı. Rus teknisyenlerin İran'ın uzay fırlatma aracı programı ve füze programlarının diğer yönleri üzerinde çalıştıkları tespit edildi.

Rusya ayrıca İran'a Ukrayna'daki savaş alanında ele geçirilen ve Tahran'ın tersine mühendislik yapmak ya da karşı önlemler geliştirmek için üzerinde çalışabileceği Batı menşeli askeri teknolojiyi de sağladı.

Rusya'nın Ukrayna harekâtı için duyduğu ihtiyaçlar, savunma işbirliğinin genişlemesindeki en önemli faktör oldu. Ancak tek faktör bu değil. İlişkiler üzerindeki önceki kısıtlamalar, İran ve Rusya'nın ABD'ye yönelik ortak düşmanlığı karşısında artık önemini yitirmiş durumda.

Geçmişteki bu kısıtlamalar arasında Rusya'nın İran'la işbirliğini sınırlandırmaya yönelik ABD veya Batı baskısına karşı hassasiyeti, Rusya'nın nükleer silahların yayılmasını önleme normlarına ve ihracat kontrol rejimlerine uyma konusundaki endişeleri, İran'ın Rus teknolojisinin bedelini ödeyememesi, Rusya'nın Körfez Arap ülkeleri ve İsrail'le olan bağları ve iki ülke arasındaki tarihi güvensizlik yer alıyordu.

Açık olmak gerekirse, mevcut İran-Rusya savunma işbirliği sınırsız değil. İran'ın Rusya'dan istek listesinde yer alan Su-35 gelişmiş savaş uçakları gibi çok arzulanan ürünler henüz teslim edilmedi ve S-400 gelişmiş hava savunma sistemlerinin teslimatı konusunda bir anlaşmaya varılmadı.

İşbirliğinin önündeki potansiyel engeller ileride de devam edecektir. Bunlar arasında her iki ülkenin tedarik zincirindeki kırılganlıklar, Rusya'nın Körfez'deki Arap ortaklarını karşısına almak istememesi ve Rusya'nın İran'a karşı kilit alanlarda süregelen teknolojik üstünlüğü sayılabilir. Tüm bunlar tam teşekküllü ve eşit bir askeri-stratejik ortaklık kurulmasını engellemelidir.

Yine de savunma ilişkileri açık bir yükseliş eğiliminde. Askeri-teknik işbirliğini kolaylaştıran ve koordine eden resmi mekanizmaları güçlendirerek savunma bağlarını kurumsallaştırmaya yönelik İran-Rusya ortak çabasından da faydalanıyor.

Kurumsallaşma, Rusya ve İran'ın hükümeti destekleme kampanyalarının Rus komutası altında düzensiz silahlı oluşumlardan oluşan bir “entegre grup” geliştirdiği Suriye'de başladı. İran'ın o dönemki Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi sekreteri Ali Şamhani ve General Kasım Süleymani, İran'ın Rus ordusuyla ana temas noktaları olarak görev yaptı.

Bu değerli deneyime dayanarak, Şubat 2022'den sonraki dönemde askeri ve savunma yetkilileri arasındaki üst düzey temaslar daha da arttı - iki ülkenin Genelkurmayları arasındaki işbirliği için özellikle önemli olan ikili Ortak Askeri İşbirliği Komisyonu da dahil olmak üzere.

İki ülke ayrıca 20 yıllık yeni bir stratejik anlaşmayı müzakere etmektedir ve yeni seçilen İran Cumhurbaşkanı Mesud Pizişkiyan ve kabinesinin göreve başlamasının ardından bu anlaşmanın sonuçlandırılması için görüşmelere yeniden başlayacaktır. Buna ek olarak, iki ülke silah sistemlerinin ortak üretimine girişerek yeni yol bağımlılıkları yaratmışlardır.

Savunma ilişkilerinin giderek kurumsallaşmasıyla birlikte, sadece resmi düzeyde - silah sistemleri ve üretim teknolojisi transferleri de dahil olmak üzere - değil, aynı zamanda silah programlarını desteklemek için teknoloji tedarik etmek isteyen alt düzey kuruluşlardan da genişleyen bir işbirliği beklemeliyiz.

Uluslararası Kuzey-Güney Ulaşım Koridoru'na ve ticareti kolaylaştıracak diğer altyapılara yapılacak yatırımlar, orta vadede İran-Rusya savunma işbirliğinin genişletilmesi için muhtemelen daha fazla kurumsal “kanca” sağlayacaktır.

Pizişkiyan'ın kısa süre önce sürpriz bir şekilde seçilmesinin bu eğilim çizgilerini etkilemesi pek olası değildir. Pizişkiyan mütevazı ekonomik reformlar ve sosyal liberalleşme peşinde koşabilir ve hatta Batı ile nükleer dosya konusunda diplomasiyi canlandırmaya çalışabilir.

Yine de İran Rusya ile yakın ilişkiler geliştirmekten ve daha da önemlisi Rusya'nın askeri-teknik desteğinden faydalanacak bir bölgesel strateji izlemekten vazgeçmeyecektir. Bu konularda İran'ın dini lideri, Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi ve üst düzey askeri yetkililer en önemli karar mercileridir.

İkili işbirliğinin çoğu cumhurbaşkanının gözetiminden bağımsız olarak Genelkurmay Başkanlığı, Devrim Muhafızları ve düzenli ordu (Ertiş) ve Savunma Bakanlığı aracılığıyla gerçekleşiyor. Benzer şekilde, Kremlin Rusya'nın İran'la ilişkilerinin genel gidişatını belirlerken, Rusya Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Rus savunma şirketi Rostec savunma ve askeri-teknik işbirliğinin yürütülmesinde önemli işlevler üstlenmekte ve üst yönetimin ötesinde bu işbirliğinin devamında çıkarlar yaratmaktadır.

Gelecekteki işbirliği senaryoları

Zayıflayan kısıtlamalar ve artan kurumsallaşmanın birleşimi, Rusya-İran savunma ilişkisinin Ukrayna'daki savaş sona erdiğinde bile eski patron-müşteri dinamiğine geri dönmesini olası kılmıyor. Hem İran'ın hem de Rusya'nın gelecekteki askeri beklenmedik durumlara yönelik ihtiyaçları vardır ve bu ihtiyaçların bir kısmı ortak ülke tarafından karşılanabilir.

Her iki ülkenin gelecekteki askeri ihtiyaçlarının değerlendirilmesi ve ortaklığın bu ihtiyaçları karşılamak için kullanılabileceği alanların belirlenmesi, analistlerin ve politika yapıcıların gelecekteki Rus-İran savunma işbirliği için en endişe verici senaryolar üzerinde düşünmelerini sağlar.

İran'ın Rusya'dan isteyebilecekleri açısından, İran'ın stratejik çıkarlarının söz konusu olduğu iki alan en büyük endişe kaynağıdır: İran'ın asimetrik kabiliyetlerini arttıracak silah ve teknolojiler, özellikle de havacılık ve denizcilik alanlarında ABD ve İsrail ile yaşanması muhtemel çatışma senaryoları için önemli olanlar.

İran'ın “Direniş Ekseni ”ndeki ortaklarına -özellikle Lübnan'daki Hizbullah, Yemen Husileri ve Iraklı milislere- aktarabileceği ve ABD ve müttefiklerinin güvenlik çıkarlarını tehdit edebilecek Rus silah ve teknolojileri de benzer şekilde endişe vericidir.

İran'ın bu stratejik çıkarları doğrultusunda askeri-teknik ihtiyaçları üç ana kategoriye ayrılıyor. Birincisi, İran uzun menzilli saldırı kabiliyetlerini geliştirmeye istekli. Bunun için balistik ve seyir füzelerine, mürettebatsız hava ve deniz sistemlerine ve hatta süzülen bombalara dayanan hedefleme döngüsünün kilit teknik ve operasyonel unsurları konusunda Rusya'dan yardım isteyebilir.

İran'ın bu alandaki ihtiyaçları, geçtiğimiz Nisan ayında İsrail'e karşı gerçekleştirdiği geniş çaplı saldırı sırasında füzelerinin ve insansız hava araçlarının yetersiz performansı nedeniyle daha da keskin hale gelmiş olabilir. Rusya'nın yardımı İran'a ufuk ötesi hedefleme, gelişmiş itici güç, güdüm ve arayıcı başlık teknolojileri konusunda yardımcı olabilir.

İkinci olarak İran, nükleer, askeri ve diğer hassas tesislerini ABD veya İsrail'in hava saldırısından korumak için tasarlanan “hava savunma döngüsü” (Pedafendi Hevai) ve pasif savunma (Pedafendi gayri amel) yeteneklerini geliştirmek için Rusya'dan yardım isteyebilir.

Bu tür bir yardım, daha gelişmiş hava savunma sistemlerinin veya İran'ın yerel hava savunma programlarını destekleyecek teknolojilerin transferini gerektirebilir. Son olarak İran, asimetrik deniz stratejisinin temelini oluşturan su üstü ve su altı saldırı ve savunma yeteneklerini geliştirmek için Rusya'dan destek talep edebilir.

Bu bağlamda özellikle önemli olan, İran'ın gemisavar seyir ve balistik füzelerini ve gemisavar insansız hava araçlarını geliştirmek için Rusya'nın teknik yardımı olabilir.

Rusya, üstün uzun menzilli saldırı, hava savunma ve deniz yetenekleri göz önüne alındığında, İran'a her üç alanda da yardımcı olabilir. Bunu sadece komple sistem transferiyle değil, teknoloji transferi ya da operasyonel uzmanlık paylaşımı yoluyla da yapabilir.

Moskova'nın ve münferit Rus kuruluşlarının daha önce İran'a füze ve diğer hassas teknolojileri transfer ettiği düşünüldüğünde, bunun gelecekte tekrarlanabileceğini düşünmek zor değil.

Rusya ayrıca İran'ın Direniş Ekseni'ndeki ortaklarına doğrudan yardımını artırabilir. Şubat 2022'den önce Rusya'nın bu tür gruplara yaptığı güvenlik yardımları, Rusya'nın 2015'ten itibaren daha yoğun işbirliği yaptığı Suriye'deki İran destekli gruplar hariç, düzensizdi.

Şubat 2022'den sonra Moskova İran destekli milislerle istihbarat paylaşımını arttırdı ve Suriye üzerinden Hizbullah'a gemi savar füzeleri tedarik etti. Hizbullah'ın Ocak 2024'te İsrail'in Meron hava kontrol üssünü Rus yapımı tanksavar güdümlü füzelerle vurması, Moskova'nın militan gruba ek silah sağlamış olabileceğini düşündürüyor.

ABD'li yetkililer geçen yılın sonlarında Wagner Grubu'nun Hizbullah'a hava savunma sistemleri sağlayabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu. İsrail ile Hizbullah arasında gerilimin daha da tırmanması halinde Rusya'nın Ukrayna harekâtı için gerekli olmayan ilave silahları Hizbullah'a ve Yemenli Husilere aktarması beklenmelidir.

Batılı devletler ayrıca İran'ın asimetrik caydırıcılığını ve rekabet gücünü destekleyen korunma stratejilerini geliştirecek daha az olası - ancak daha az sonuç doğurmayan - Rus yardımı biçimleri konusunda da endişelenmelidir.

Örneğin Moskova, İran'ın nükleer bomba yapma eşiğini geçmesine yardımcı olmadan nükleer korunma kabiliyetlerini destekleyebilir. İran'ın Rusya'nın bilgi birikiminden faydalanabileceği başka alanlarda da korunma sağladığından şüpheleniliyor: katı yakıtlı uzay fırlatma araçları da dahil olmak üzere orta menzilli ve kıtalar arası balistik füzelere uygulanabilir teknolojiler, doğrudan çıkışlı anti-uydu silahlarına uygulanabilir teknolojiler ve bu tür silahları “talep üzerine” üretme kapasitesini artırmak için kimyasal ve biyolojik silah alanlarında çift kullanımlı teknolojiler.

Moskova'nın bu alanlardaki kabiliyetleri İran'ınkilerden daha üstün olduğu için, ortağını bu korunma stratejilerini geliştirmesi konusunda destekleyebilir.

Rusya da bunun karşılığında İran'ın yardımından faydalanacaktır. Rusya Ukrayna'daki askeri harekatını sürdürdüğü sürece, İran'ın desteği Rusya'nın mühimmat, nispeten ucuz insansız hava araçları ve muhtemelen balistik füzeler gibi bazı acil ihtiyaçlarını karşılamasına yardımcı olmak için kullanışlı olacaktır.

Ukrayna'daki savaşın ötesinde Rusya'nın İran'a olan ihtiyacı, İran'ın Rusya'dan ileri teknoloji ihtiyacından çok daha sınırlı olacaktır. Yine de Moskova niş alanlarda destek için Tahran'a başvurabilir.

Örneğin, İran'ın uzun menzilli hassas saldırılar konusundaki gelişmişliği göz önüne alındığında, Rusya ortağından teknik veya operasyonel bilgiler almayı umabilir. Ayrıca Ukrayna'daki savaş sona erdiğinde silah ve mühimmat envanterini yenilemek için İran'ın yardımına güvenebilir. Son olarak Rusya, İran Savunma Bakanlığı ve Devrim Muhafızları Ordusu'nun tedarik ağları üzerinden yedek parça tedarikinden faydalanabilir.

İkili savunma ilişkileri derinleşmeye devam ettikçe, iki taraf ortak programlar da yürütebilir. Muharip insansız hava araçları alanında üretim halihazırda bir tür ortak girişime dönüşmüş durumda; Moskova ve Tahran yeni tür insansız hava araçları geliştirmek için işbirliği içinde çalışıyor. Gelecekte ortaklar birbirlerinin gemisavar balistik füze kabiliyetlerini arttırmak için ortak programlar yürütebilirler, zira İran ve Rusya dünyada bu füzeleri geliştiren az sayıda ülke arasında yer alıyor.

Ayrıca, her iki ülkenin de füze ve insansız hava araçları için Batı'nın elektronik bileşenlerine büyük ölçüde bağımlı olduğu göz önüne alındığında, yaptırımlara karşı işbirliklerini derinleştirebilirler.

İran-Rusya savunma işbirliğinin uzun gölgesi

İran-Rusya savunma işbirliği, Washington Kiev'in savunmasını güçlendirmeye çalışırken sadece akut bir endişe konusu değildir. ABD savunma planlamacıları hem Avrupa hem de Orta Doğu'da gelecekteki güvenlik ortamını planlarken İran-Rusya işbirliğine ilişkin en kötü durum varsayımlarından hareket etmeli ve ikinci ve üçüncü dereceden etkileri düşünmelidir.

Ukrayna savaş alanının ötesinde, ABD'nin güvenlik çıkarları için en az dört alanda sonuçlar vardır. Birincisi, İran'ın asimetrik kabiliyetlerinde - özellikle de uzun menzilli konvansiyonel saldırı ve hava savunma kabiliyetlerinde - niteliksel artış yaratan herhangi bir Rus yardımı, kaçınılmaz olarak ABD ve bölgesel müttefiklerinin İran ve bölgesel ortaklarını caydırma ve yenilgiye uğratma kabiliyetini zorlaştıracaktır.

İkinci olarak, İran'ın Rusya'ya teorik olarak sağlayabileceği mühimmat, ucuz füze ve insansız hava aracı yardımının hacmi Rusya'nın Ukrayna'daki konumunu güçlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda NATO savunma planlamacıları için de baş ağrısı yaratacaktır.

Üçüncüsü, İran'ın nükleer, uzun menzilli füze, anti-uydu teknolojileri veya kimyasal ve biyolojik silahlar alanlarındaki korunma çabalarına Rusya'nın yapacağı herhangi bir yardım, kaçınılmaz olarak bu teknolojilerin yayılmasını kontrol etme ve önlemeye yönelik uluslararası çabaları baltalayacak ve aynı zamanda İran'ın bölgesel caydırıcılığını ve rekabet gücünü artıracaktır.

Son olarak, İran ve Rusya arasında bu alanlardan herhangi birinde artan işbirliği, Çin, Rusya, İran ve Kuzey Kore arasındaki askeri-teknik işbirliğini teşvik etmek için bir “tahta” sağlayabilir. Dört ülkeyi birbirine bağlayan bir “eksen ”den çokça söz edilse de, bugüne kadar aralarında üçlü veya dörtlü savunma işbirliğine dair çok az kanıt var.

Ancak bu durum gelecekte değişebilir; İran-Rusya ilişkileri dört ülkenin gemisavar balistik füzeler ve diğer uzun menzilli saldırı sistemleri geliştirmesi ya da iyileştirmesi, kritik teknolojilerin yasadışı tedarikini ortaklaşa yürütmesi ya da testler, tatbikatlar ve füze ve insansız hava araçlarının kullanımından elde edilen teknik ve operasyonel bilgileri paylaşması için bir çekirdek oluşturabilir. Dört ülke arasındaki ikili ilişkilerin çoğunda geçmişte askeri-teknik işbirliği örnekleri mevcuttur. Hepsi de ABD'yi en önemli düşmanları olarak görüyor ve her ülkenin kendine özgü askeri ihtiyaçları ve güçlü yanları var.

Bu zorluklarla mücadele ederken Washington'un işi zor olacak. İran-Rusya işbirliğinin itici güçleri ve zayıflayan kısıtlamaları göz önüne alındığında, ABD'nin 1990'lar ve 2000'lerdeki diplomatik baskı, yaptırım tehdidi ve kullanımı ve teşvik teklifini içeren oyun kitabı, bugün savunma ilişkisiyle yüzleşmek için çok daha az etkili olacaktır.

İran-Rusya savunma bağlarının daha da kurumsallaşması, geleneksel araçlarla ilişkiyi zayıflatma veya çözme çabalarını da zorlaştıracaktır. Bu nedenle Washington ve ortaklarının yapabileceği en iyi şey, işbirliğini sınırlarda bozmak ve en hassas alanlarda gerçekleşmesini engellemektir.

Öncelikle, her iki ülkeye yönelik ticari yaptırımları ve ihracat kontrollerini, özellikle de kritik “chokepoint” teknolojilerini ve tedarikçilerini hedef alan yaptırımları güçlendirmelidirler. Bu tür tedbirler özellikle her iki ülkenin de insansız hava araçları ve füzeler için gerekli olan elektronik bileşenler, güdüm ve motor bileşenleri ile test ve üretim ekipmanlarının tedarikini hedef almalıdır. Buna ek olarak, mali yaptırımlar İran'ın Rusya'nın yardımları için ödeme yapma kabiliyetini azaltabilir.

İkinci olarak, istihbarat toplamayı ve İran-Rusya işbirliğine ilişkin “stratejik ifşaatların” kullanımını, özellikle de endişe verici görüşmeleri, planlanan veya devam eden transferleri ve ilgili kilit kuruluşları ve yetkilileri vurgulayanları geliştirmelidirler.

Geçtiğimiz yıl boyunca ABD Savunma İstihbarat Teşkilatı medya temsilcileri ve yabancı hükümet delegasyonları için Şahit insansız hava araçlarını sergiledi. ABD'nin Rusya'ya olası İran balistik füzeleri hakkında yaptığı açıklamalar, E3'ü İran'a balistik füzelerle ilgili yaptırımları uzatmaya iten nedenler arasındaydı.

Stratejik ifşaatların sürdürülmesi ve geliştirilmesi, yaklaşan transferler konusunda uyarıda bulunmaya, uluslararası incelemeyi arttırmaya ve bazı işbirliklerini caydırmaya yardımcı olabilir. Rus ve İran askeri ve diğer üniversiteleri arasındaki işbirliğinin ifşa edilmesi, maddi olmayan teknoloji transferi konusunda endişe duyulan alanların vurgulanması için de kullanılabilir.

Üçüncü olarak, ABD ve ortakları kendi hava ve füze savunmalarını geliştirerek İran ve Rusya'nın artan kabiliyetlerine karşı hazırlıklı olmalıdır. Orta Doğu'da Washington, diğer önlemlerin yanı sıra hava ve füze savunma erken uyarı sistemlerinin bölgesel olarak genişletilmesini ve ortak bir hava resmi sağlamak için bilgi paylaşımını tartışan entegre hava ve füze savunması üzerine bir ABD-Körfez İşbirliği Konseyi çalışma grubu toplayarak bu tür çabaların temelini atmıştır.

Son olarak Washington, Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerini ve muhtemelen Çin'i, İran'a belirli teknolojileri vermekten kaçınması için Moskova'ya sessiz bir baskı uygulamak üzere devreye sokmalıdır.

Bu ülkelerin elinde Rusya'ya karşı, Tahran'a yardımlarını azaltması için Kremlin'e baskı yapmak üzere kullanabilecekleri bir koz var: Rusya ile genel olarak önemli ekonomik ilişkileri nedeniyle Çin; Rusya'nın dolambaçlı ticareti için bir kanal olarak Birleşik Arap Emirlikleri; ve Rusya'nın OPEC+'daki ortağı olarak Suudi Arabistan. Hem Körfez Arap ülkeleri hem de Pekin, kendi ekonomik gündemlerini takip etmek için Orta Doğu'nun istikrarına güveniyor ve bu da onları Moskova'ya yaslanmak için daha fazla teşvik etmeli.

Çeviri: YDH