İsrail'de yurt yasasıyla ilgili son gelişmeler Knesset içinde önemli bir siyasi gerilime yol açtı; koalisyondaki bölünmenin derinleştiğine işaret eden haberler rejim üzerindeki baskının arttığını bildiriyor.
YDH- İbranice yayın yapan İsrail Kanal 12'ye göre, İsrail'de yurt yasasıyla ilgili devam eden siyasi kargaşa, iktidar koalisyonu içindeki önemli bir çatlağa işaret ediyor; zira kilit üyeler, Ultra-Ortodoks Haredilerin askere alınmasına ilişkin Yüksek Mahkeme kararını aşmayı amaçlayan yasaya karşı çıkarak, yasanın yasallığı ve koalisyonun istikrarı konusunda endişelere yol açıyor.
İsrail rejiminin, Yeşiva öğrencilerine yönelik temel sübvansiyonları sürdürmeye çalışırken diğer yandan da iç muhalefeti dengelemede zorlandığı aktarıldı.
Bu sabah (Salı) Dini Siyonizm'den Knesset üyeleri Ohad Tal ve Moshe Solomon'un yurt yasasını desteklemeyeceklerini açıklamaları ve böylece koalisyonun çoğunluğunu kaybetmesinin ardından bakanlar ve Knesset üyeleri üzerinde ağır bir baskı oluştu.
Denge şu anda yurt yasasına karşı 59-57 şeklinde. Koalisyon, hukuk müşavirliğinden yurt sübvansiyonuna devam etmek için üç aylık bir uzatma istedi.
Yeni Bakan Gideon Sa'ar, Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein, Göç ve Uyum Bakanı Ofir Sofer ve milletvekili Dan Iloz yasaya karşı çıkacaklarını açıkladılar.
Edelstein dün yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Ne bir yurt yasasından ne de İsrail Devletindeki işe alım tabanını genişletmeye yönelik aralıksız çabalarımızı engellemeye çalışacak herhangi bir yasadan vazgeçmeyeceğim!”
İsrail'de Harediler arasında zorunlu askerliğe tepki yükselirken Haredi yerleşimciler ile polis arasındaki gerginlik tırmanışa geçti.
Bu haberler, İsrail işgal ordusunun ''acilen 7 bin askere ihtiyacı olduklarını'' bildirmesinden sonra geldi.
'İsrail'de kan ile kan arasında ayrım yapılıyor'
Geçtiğimiz hafta Knesset'te yükselen sesler, Birleşik Tevrat Yahudiliği partisi lideri İzak İsakar Goldknopf'un, Gazze ve Lübnan'da her gün çoğu dindar olan askerler öldürülürken bile rejimin ultra-Ortodoks yeşiva öğrencilerini askerlik hizmetinden muaf tutacak bir yasa çıkarması konusunda ısrarcı olmaya devam etmesiyle sürüyordu.
Lapid Knesset'te konuşurken salondaki tüm gözler, Gur Hasidik hareketinin bir üyesi olan ve Knesset'te ilk dönemini geçiren Haredi bakan Goldknopf'un üzerindeydi.
Times of Israel, ''taslak konusundaki tutumundan geri adım atmayan Goldknopf'un, bu konuda İsrail yerleşimci toplumunun çoğunluğundan tamamen kopuk'' olduğunu öne sürdü.
Haredi'lerin zorunlu askerlik hizmetini yerine getirmeyi reddetmesi de savaşın artan maliyetleri karşısında giderek savunulamaz hale geldi ve koalisyondaki siyasetçilerin giderek artan bir kısmı genel muafiyetlerin sona ermesi gerektiğini söylüyor.
Pazartesi günü Knesset'te konuşan Muhalefet Lideri Yair Lapid, Başbakan Netanyahu'dan İskan Bakanı Yitzhak Goldknopf'a “Efendim, artık kan ile kan arasında ayrım yapmayacağım” demesini istedi.
Öte yandan Goldknopf, muafiyet yasa tasarısının kabul edileceğinden, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun baskılara boyun eğeceğinden ve savaş öncesi koalisyon anlaşması uyarınca yükümlülüklerini yerine getireceğinden emin.
Sahadaki insan gücü sıkıntısı yerleşimci toplumu arasındaki çatlakları derinleştirdi
Times of Israel'e göre, Dindar Siyonistlerin İsrail ordusundaki kayıpları arttıkça, Haredi muafiyet yasasına duyulan kızgınlık da artıyor.
Knesset, devam eden çok cepheli savaşın ortasında ultra-Ortodoksların askere alınması ya da alınmamasına ilişkin bir yasayı tartışırken, iki dini gözlemci topluluk arasındaki çatlak derinleşiyor.
Erkeklerin İsrail ordusunda hizmet etmeleri için ilahi bir emir olduğu inancı, en az yarım yüzyıldır dindar Siyonistleri daha dar görüşlü Haredi ya da ultra-Ortodoks kardeşlerinden ayıran temel anlaşmazlık noktalarından biri olmuştu.
Ancak çatışmalarda ölen ya da yaralanan İsrail ordusundaki askerlerinin sayısı artmaya devam ettikçe ve dindar Siyonist topluluk kayıplarda orantısız bir şekilde yüksek bir bedel ödemeye devam ettikçe, bu anlaşmazlık düşmanlığa dönüştü.
Kendisi de dindar bir Siyonist olan Kanal 12'nin siyasi yorumcusu Amit Segal geçen hafta canlı yayında Ekim ayında öldürülen İsrail ordusu askerlerinin %60'ından fazlasının dindar Siyonistler olduğunu tahmin etti.
Segal, “Düşen ya da yaralanan bir askerin olmadığı dindar Siyonist bir okul, bir mahalle, bir yeşiva yok” dedi.
İsrail ordusu Genelkurmay Başkanı Korgeneral Herzi Halevi, geçtiğimiz yıl Gazze'de, kuzey sınırında ve şimdi de güney Lübnan'da birçok kez görev yapan yedek askerlerin ultra-Ortodoks erkeklerin askere alınmamasından duydukları hayal kırıklığını dile getirmeleri üzerine ordunun daha büyük olması gerektiğini bir kez daha vurguladı.
İsrail basını askerlik hizmeti söz konusu olduğunda Haredim ve dindar Siyonistler arasında derinleşen ayrılığa dikkat çekti; bu ayrılığın siyaseti de etkilediği vurgulandı.
Dün (Pazartesi), Birleşik Tora Yahudiliği başkanı Konut Bakanı Yitzhak Goldknopf, hükümetin bütçe oylamasından önce Haredi askerlik muafiyetini sağlamlaştıran bir yasa çıkarmaması halinde partisinin koalisyondan ayrılacağı ve 2025 bütçesinin geçmesini engelleyeceği yönündeki ültimatomundan geri adım attı.
Times of Israel'in son dakika geçtiği haberine göre, hükümet, Haredi asker kaçaklarına kreş yardımı yapılmasına ilişkin oylamada çoğunluğu kaybetti.
