ABD’nin Grönland üzerindeki stratejik ilgisi yeniden gündemde. Trump, Grönland’ın ABD kontrolünde olması gerektiğini savunurken, Grönland yetkilileri "satılık değiliz" mesajı verdi.
YDH - Dünyanın en büyük adası olan Grönland, iklim değişikliğiyle hızlanan buzulların erimesi ve yeni ticaret yollarının açılmasıyla Arktik bölgesinde kilit bir konuma geldi.
Zengin yer altı kaynakları ve stratejik konumuyla dikkat çeken Grönland, ABD’nin özellikle Rusya ve Çin ile artan rekabetinde stratejik bir avantaj olarak değerlendiriliyor.
ABD Başkanı Donald Trump, 23 Aralık’ta Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland’ın ABD kontrolünde olması gerektiğini yineledi. Trump, "Ulusal güvenlik ve dünya genelinde özgürlük için ABD, Grönland’ın mülkiyeti ve kontrolünün mutlak bir zorunluluk olduğunu düşünüyor," ifadelerini kullandı.
Bu açıklamalar Grönland yetkililerinin tepkisini çekti. Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, yaptığı yazılı açıklamada, "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız," dedi.
Egede, işbirliği ve ticarete açık olduklarını, ancak bu işbirliklerinin Grönland’ın değerlerine uygun olması gerektiğini vurguladı.
ABD’nin Grönland'a ilgisi nereden geliyor?
ABD’nin Grönland’a ilgisi yeni bir gelişme değil. Soğuk Savaş döneminden bu yana ada, askeri ve ekonomik stratejilerin merkezinde yer aldı.
ABD, Grönland’da bulunan Thule Hava Üssü sayesinde füze saldırılarına karşı erken uyarı sistemlerini işletiyor ve Kuzey Kutbu ile Atlantik’teki faaliyetlerini izliyor.
Askeri öneminin yanı sıra Grönland, doğal kaynaklar açısından da zengin. Ada, uranyum, altın, çinko ve nadir toprak metalleri gibi kritik kaynaklara sahip.
Bu metaller, özellikle elektronik, yenilenebilir enerji ve elektrikli araç üretiminde büyük önem taşıyor. ABD, Çin’e olan bağımlılığını azaltmak için bu kaynaklara erişimi artırmayı hedefliyor.
Grönland, Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olmasına rağmen, ABD’nin tarih boyunca satın alma girişimlerine sahne oldu.
İlk olarak 1946’da dönemin ABD Başkanı Harry Truman, Grönland’ı Danimarka’dan satın almak için 100 milyon dolar altın teklif etmişti. Ancak bu teklif reddedildi.
Trump da 2019’da benzer bir teklifle gündeme geldi. Grönland’ı satın alma önerisi, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen tarafından "saçma" olarak nitelendirilmişti.
