Zalmay Halilzad

img
Zalmay Halilzad YDH

SAAF - 1951 yılında Afganistan’ın Mezar-ı Şerif kentinde doğdu. Öğrenim için 16 yaşında Kabil’e gitti.




SAAF-1951 yılında Afganistan’ın Mezar-ı Şerif kentinde doğdu. Öğrenim için 16 yaşında Kabil’e gitti. O süreçte birçok genç gibi “Amerikan Dostları Derneği”ne üye oldu. ABD, çeşitli başarılarıyla dikkatleri çeken Halilzad’ı, okulundan mezun olduktan sonra burs vererek Lübnan’daki Amerikan Üniversitesi’ne gönderdi.

 

Lübnan’daki üniversiteyi bitirdikten sonra Chicago Üniversitesi’ne gönderildi. Chicago üniversitesi o zamanlar da aşırı sağcıların bulunduğu üniversite olarak tanınıyordu. Doktorasını bu üniversitede tamamlayan Halilzad, ABD başkan yardımcılığı görevini yürüten Dick Cheney, Dünya Bankası’nı yöneten ve Irak savaşının mimarı kabul edilen Paul Wolfovitz ve Bush kabinesinde Savunma Bakanı olarak görev yapan Donald Rumsfeld gibi radikal sağcılarla tanıştı.

 

Halilzad hem Wolfovitz’in öğrencisi ve yardımcısı, Cheney’nin de arkadaşıdır. Nitekim 1984 yılında ABD dışişleri bakanlığında görev alan Halilzad, doğrudan Wolfovitz’e bağlı çalışıyordu. Çalışmalarıyla ABD’li yetkililerin gözüne giren Halilzad, ABD dış siyasetini belirleyen grup arasında yerini aldı. Halilzad bu süre zarfında Sovyetlere karşı savaşan Afganistanlı mücahitleri silahlandırdı.

 

Baba Bush döneminde savunma bakanlığının yönetiminde görev alan Halilzad, 2000 seçimleri sonrası Dick Cheney tarafından geçici savunma komitesine başkan tayin edildi. Bu dönemde ayrıca Bush’un özel danışmanlığını da yaptı.

 

2003-2005 tarihleri arasında ABD'nin Afganistan büyükelçisi olarak görev yapan Halilzad, Shifron şirketinin enerji danışmanlığının yanısıra Amerika’nın önde gelen petrol şirketlerinden Unocal’un da danışmanlığını yürütmüştür. Bu şirket Türkmenistan ve Pakistan arasında Afganistan üzerinden boru hattı projesini öneriyordu.

 

Halilzad, Cheryl Benard adında Yahudi asıllı Danimarkalı bir sosyologla evlidir. “Medeni ve demokratik İslam” teorisinin öncülerinden olan Cheryl Benard “Moğollara karşı direniş” adlı kitabında Müslüman kadınlarla alay etmektedir.

 

2005-2007 tarihleri arasında ABD'nin Irak büyükelçisi olarak görev yapan Halilzad, Dick Cheney’nin yönettiği ve şu an Irak’ta birçok petrol anlaşmalarında yer alan Halliburton adlı petrol şirketinde de hisse ortağıdır.

 

2007 tarihinden itibaren ABD'nin BM daimi Temsilcisi olarak göreve başladı. Halilzad'ın ABD'nin yeni BM temsilcisi olarak ilk aylarda öncelik vereceği konular BM'nin Irak'ta daha fazla rol alması, İran'ın nükleer programından kaynaklanan sorun, eski Lübnan başbakanı Refik Hariri suikastını aydınlatmak amacıyla uluslararası mahkemenin kurulması konusu, Darfur krizi, Kosova'nın nihai statüsü ve BM reformu olacak.

 

Halilzad, 200'den fazla kitap, makale ve rapor yazmış; eserleri Türkçe, Arapça, Çince, Almanca, Japonca'ya da çevrilmiştir.