YDH- Cihatçılar, İslam Devleti ilanıyla Ulusal Koalisyon’un dikkatini çekmeyi ve muhaliflere kendi onayları olmaksızın bir girişimde bulunmamaları yönünde mesaj vermeyi başardı.
Suriye'deki Cihatçıların kalesi haline gelen Halep şehri, tarihte en kısa süren İslam Devleti tecrübesine sahne oldu.
Suriye yönetimine karşı mücadele eden silahlı güçler arasında Cihatçıların etkin güç olmasından ötürü İslam Devleti ilanı beklenmekteydi. Bu ilan, 18 Kasım 2012 tarihinde Halep'te gerçekleşti.
Başta el-Kaide'nin Suriye kolu olarak bilinen Nusra Cephesi ve Tevhit Tugayı olmak üzere Halep şehrinde silahlı mücadele veren Cihatçılar, George Sabra liderliğindeki Suriye Ulusal Konseyi ve Muaz el-Hatip liderliğindeki Suriye Ulusal Koalisyonu'nu “harici komplo” ilan ederek tanımadıklarını, her türlü dayatmaya karşı çıktıklarını belirterek İslam Devleti kurduklarını açıkladı.
İslam Devleti'nin kurulduğu, sosyal paylaşım sitelerinde yayımlanan 1.5 dakikalık videoyla duyuruldu. Kelime-i Tevhid yazılı siyah bayrakların asılı olduğu bir salonda bir araya gelen aralarında Suriye Ordusu'ndan ayrılan subayların da bulunduğu yaklaşık 30 Cihatçının katıldığı toplantıyla duyuruldu.
Halep'teki Cihatçılar tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Biz, Halep ve banliyölerindeki savaşçıların tamamı olarak, Cebhetu’n Nusra, Ahraru’ş Şam, Liva et-Tevhid, Ahrar Suriye, Liva Halep Şebhe İslami, Hareket-i Fecr el-İslamiye, Ümmet Kalkanı, Liva Anedan, Liva Nasr, Liva el-İslam, Liva el-Baz, Liva Ceyşu Muhammed, Liva Sultan Muhammed ve diğer cihadi gruplarla birlikte en kısa zamanda İslam Devleti'ni kurmakta ve dışarıda kurularak bize dayatılan harici komplo projesi olan Konsey ya da Koalisyon'u reddettiğimiz hususunda karar birliğine vardığımızı ilan ediyoruz. Allah bizim yardımcımızdır."[1]
Özgür Suriye Ordusu ve Koalisyon'un İslam devletine tepkisi
Dışarıdaki muhalefet, İslam Devleti ilanına kadar ülkedeki cihatçıların varlığının yok denecek kadar az olduğunu, Suriye'deki tüm askeri birliklerin Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) komutası altında birleştiğini, ÖSO'da intizamlı bir yapının olduğunu iddia etmekteydiler.
Ancak Halep'teki Cihatçıların, İslam Devleti ilanıyla başta Ulusal Koalisyon, Ulusal Konsey ve Özgür Suriye Ordusu olmak üzere Suriye toprakları dışında Suriye muhalefetini temsil ettiğini iddia edenlerin dikkatini çekmeyi başardığı görüldü.
Örneğin Şarku’l Avsat gazetesine konuşan Halep Yüksek Devrim Liderliği Konseyi üyesi Yasir Neccar, İslam Devleti kuran örgütlerin, Halep'in yüzde 60'ını kontrolleri altında tuttuğunu söyledi.[2]
İslam Devleti ilanıyla ÖSO ve Ulusal Koalisyon’un, Cihatçıların başta Halep olmak üzere ülke genelinde etkin olduğunu, Cihatçı oluşumların devrimin önemli bir parçası olduğunu itiraf etmeye başlaması Yasir Neccar’ın açıklamasıyla sınırlı kalmadı.
Ulusal Koalisyon'un çiçeği burnunda başkanı Muaz el-Hatib, el-Cezire TV'ye yaptığı açıklamasında, İslam Devleti ilanı ve Koalisyon'un tanınmamasıyla ilgili krizin diyalog yoluyla çözüleceğini söyledi, Cihatçıları "demokrasiye destek olmaya" çağırdı.
Muaz el-Hatib, "Bu açıklamanın boyutları tam olarak bize henüz ulaşmadı. Herkesin farklı bir görüşü olabilir. Devletin şekline karar verecek olan halkımızdır. Biz, İslam Devleti ilan eden kardeşlerimizi demokrasiye destek vermeye çağırıyoruz" dedi.
Suriye Ulusal Koalisyonunun Resmi Sözcüsü Dr. Velid Bunni, Halep'te İslam Devleti ilan eden Cihatçıların, alanda güçlü olduklarını itiraf ederek, sorunun çözümü için Cihatçılarla diyaloga girilmesinin zorunlu olduğunu söyledi.
Ahbar El’an televizyonuna konuşan Dr. Bunni, İslam Devleti'nin ilan edilmesinin Suriye devrimine olumsuz etkisinin olmayacağını savunarak "Bu grupların İslam Devleti ilan etmesi, Suriye devrimini olumsuz bir şekilde etkilemeyecektir. Biz, bu grupların alanda güçlü olduklarını biliyoruz. Bizim, onlarla diyaloga girmemiz gerekiyor. Onları, "Suriye halkının kabul etmediği bir devlet şeklini, Suriyelilere dayatmalarının doğru olmadığına ikna etmemiz gerekiyor. Biz, Suriye'de demokrasiye gidiyoruz" dedi.
Bunni, konuşmasına şöyle devam etti: "Onların Suriye'de çoğunluğu temsil ettiğini sanmıyorum. Onlar, azınlığı temsil etmekteler; fakat bu azınlığın alanda gücü var. Bunu kabul etmemiz gerekiyor. Onların güçlü olmasının sebebi, Suriye Dostları'nın bize gereken desteği vermemesidir. Özellikle de Amerika ve AB, Suriye halkını yalnız bıraktı. Suriye halkı da onlara sığınmak zorunda kaldı. Üstelik Suriye'de, fanatik örgütleri güçlendirmek için çalışanlar var."
Bunni "Ben, Suriye rejiminin bu tür oluşumların arkasında olduğunu düşünmüyorum. Onların çoğunluğu gerçek direnişçilerdir. Suriye halkının içerisinden çıktılar. Suriye rejimi onlara, silaha sarılmaları dışında başka bir seçenek bırakmadı. Tabi İslam Devleti'nin ilan edilmesinden Suriye rejimi oldukça mutlu olmuştur" dedi.[3]
Öte yandan Orient televizyonuna konuşan Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) Halep Askeri Konsey Başkanı Albay Abdulcebbar Akidi ise İslam devletinin ilan edilmesini, düşünce farklılığı olarak açıkladı.
Akidi, "Bizim ilan edilen devletle herhangi bir alakamız yok. Fakat bize göre, İslam Devleti'nin ilan edilmesi, düşünce özgürlüğü kapsamında değerlendirilmelidir. Bazı tugaylar, görüşlerini açıkladılar. Biz, Ulusal Koalisyonu tanıdığımızı ve kutladığımızı ilan ettik. Biz, siyasi oluşumları birleştiren her türlü girişimi destekleyeceğimizi açıkladık" dedi.
İslam Devleti ilanının Suriye devrimine olumsuz etkisinin olmayacağını savunan Akidi, açıklamasına şöyle devam etti: "Alanda savaşanların hepsi, Özgür Suriye Ordusu'nun kontrolü altında değil. Bazı tugaylar, Özgür Suriye Ordusu'ndan bağımsız olarak savaşmaktadır. İslam Devleti'ni ilan edenler de Özgür Suriye Ordusu'ndan bağımsız olarak savaşan gruplardır" dedi.[4]
Tevhid Tugayı'nın yalanlaması
İslam Devleti'nin ilan edildiği toplantıda Tevhid Tugayı, en az üç kişiyle temsil edilmişti. Tugayın alan komutanlarından Neccar Ebu Bekr ve Yasir Kerz'in yanı sıra 12 Ağustos 2012'de Suriye Ordusu'ndan ayrılarak Tevhid Tugayı'na katıldığını açıklayan Albay Zeki Ali Lulo toplantıda hazır bulunmuştu.
İslam Devleti'nin kurulduğunu ilk duyuranlardan birisi, Tevhid Tugayı'nın enformasyon birimi oldu. İslam Devleti'nin ilan edildiğine dair açıklama, enformasyon biriminin youtube sayfasında, Tevhid Tugayı logosuyla yayınlanmıştı.[5]
İslam Devleti'nin ilanı, Tevhid Tugayı'nın resmi web sayfasından da duyurulmuştu. Duyuruda, Tevhid Tugayı'nın da aralarında bulunduğu Halep'teki askeri oluşumların İslam Devleti kurduğu belirtilmekteydi.[6]
Tevhid Tugayı'nın toplantıda temsil edilmesine ve tugayın resmi web sayfasından duyurulmasına rağmen Tevhid Tugayı'nın komutanı Abdulkadir Salih, 20 Kasım'da yaptığı görüntülü açıklamasında, İslam Devleti ilanının kendileriyle istişare edilmeden gerçekleştiğini belirterek, Tevhid Tugayı'nın İslam Devleti ilanını desteklediğini yalanladı.[7]
Salih, 20 Kasım'da yaptığı başka bir açıklamada ise Suriye'de kurulacak devletin dini değil sivil olacağını ilan etti.
Abdulkadir Salih, Halep Askeri Konsey Başkanı Albay Abdulcebbar Akidi ve Tevhid Tugayı'nın alan komutanlarından Yasir Kerz'in de aralarında bulunduğu bir grupla birlikte 20 Kasım'da düzenlediği basın açıklamasında şunları söyledi:
"Halep Askeri Konseyi ve Tevhid Tugayı olarak özgür Suriye'nin, toplumdaki tüm tarafları gözetmekle birlikte temel yasama kaynağı İslam olan sivil bir devlet olacağını vurguluyoruz. Halep'teki etkin olan ve kurtuluş mücadelesi veren bazı tugayların "İslam Devleti" ilanının sebebinin, yok sayılmaları olduğunun farkındayız. Biz, Suriye halkının isteklerine ve hedeflerine bağlı kaldığı sürece Doha'da kurulan Ulusal Koalisyon'u tanıyoruz. Biz, alanda etkin olan devrimcilerin Koalisyon'daki temsil hakkının artırılmasını istiyoruz."[8]
İslam Devleti'nin ilanın üzerinden 5 gün geçtikten sonra 23 Kasım'da aynı salon ve aynı masada düzenlenen toplantıya bu defa Abdulkadir Salih, başkanlık etti.
İslam Tugayı, el-Kaide'nin Suriye kolu olarak bilinen Cebhetun Nusra ve Türkiyeli cihatçıları da içerisinde barındıran Fecr Tugayı'nın katılmadığı toplantıda Salih, Halep'teki tüm askeri birliklerin ortak çatı altında toplandığını, ortak operasyon odasının kurulduğunu duyurdu.
Bir önceki açıklamasının aksine "Sivil Devlet" tabiri yerine "Adalet Devleti" tabirini kullanan Salih, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Lailahaillallah sancağı altında süren savaşı kazanmak, bu sancağı vatanın semasında dalgalandırmak, Allah'ın şeriatıyla hükmedilecek adalet devletini kurmak ve vatanı mücrimlerden temizlemek için Halep'teki tüm askeri birlikler olarak ortak operasyon odası kurduğumuzu ilan ediyoruz.”[9]
Salih'in yaptığı bu son açıklamaya, Tevhid Tugayı, Fetih Tugayı, Ahrar Şam, Ümmet Kalkanı, Sahabe Çocukları, Sultan Muhammed Fatih Tugayı gibi Halep'te silahlı eylemler düzenleyen askeri oluşumlar destek verdi.
Ahrar Suriye Tugayı
Ahrar Suriye Tugayı Komutanı Ali Bello da 19 Kasım'da yayımladığı görüntülü konuşmasında, Ahrar Suriye'nin İslam Devleti'ni kabul eden örgütler listesine yanlışlıkla konulduğunu belirterek, kendilerinin böyle bir girişime destek vermediğini söyledi.
İslam Devleti kuranlara uyarılarda bulunan Ahmet Bello, İslam Devleti'nin bu dönemde kurulması halinde dışarıdan gelecek yardımların kesilebileceğini söyledi. Bello, ayrıca İslam Devleti kuranlara "Ayıyı vurmadan postunu paylaşmak" deyimiyle tepki gösterdi.
Bello "Suriye'de devlet sisteminin ne olacağına biz değil Suriye halkı karar vermelidir. Suriye halkı, özgür iradesiyle devlet sisteminin ne olacağına karar vermelidir" diye konuştu.[10]
Ahrar Şam Tugayı
Başta İdlib olmak üzere Suriye'nin bir çok şehrinde etkili eylemler düzenleyen Ahrar Şam tugayı da İslam Devleti ilanına destek verdiğini yalanladı. Ebu Abdullah el-Hamavi liderliğindeki Ahrar Şam, resmi web sayfasında yaptığı açıklamayla, Halep'te ilan edilen İslam Devleti'nde yer almadığını duyurdu.[11]
Sonuç
Tevhid Tugayı'nın aksine Cebhetu’n Nusra, İslam Devleti ilanından şu ana kadar geri adım atmadı. Örgütün el-Kaide bağlantısı göz önünde bulundurulduğunda geri adım atmasının da mümkün olmadığı söylenebilir.
Tevhid Tugayı'nın geri adım atmasından sonra Suriye'deki Cihatçıların kurduğu ilk İslam Devleti tecrübesi başarısızlıkla sonuçlanmış olmakla birlikte yakın dönemde Cebhetun Nusra'nın başını çekeceği yeni bir İslam Devleti ilanıyla karşılaşmamız muhtemeldir.
Çünkü, temel inançları gereği laik ya da demokratik devletlere kesin olarak karşı çıkan Cebhetu’n Nusra’nın son dönemde İslamcıların sık sık kullandığı “sivil devlet” olgusuna da karşı çıkması ihtimal dahilindedir.
Tevhid Tugayı'nın İslam Devleti ilanından bir gün sonra tavır değiştirmesi ve hakikatin aksine ilandan hiç haberinin olmadığını iddia etmesi birtakım soru işaretlerinin oluşmasına sebep oldu.
İslam Devleti'nin hangi amaçla ilan edilmişti, bu ilan Cihatçı akımların ilke ve ideallerinin bir sonucu muydu, yoksa Koalisyon'da temsil hakkı elde etmeyi hedefleyen bir pazarlık kozu muydu?
İlk İslam Devleti tecrübesinde Cebhetun Nusra gibi el-Kaide'ye yakınlığıyla bilinen örgütlerin, ilanda ilke ve inançları, Tevhid Tugayı gibi grupların ise İslam Devleti ilanıyla başka hesapları gözettikleri söylenebilir.
Tevhid Tugayı komutanı Salih'in "Mücahitlerin İslam Devleti ilanını ve Koalisyon'u tanımamalarının sebebi, Halep'teki mücahitlerin yok sayılmasıdır" şeklindeki açıklamasına Koalisyon üyesi Velid Bunni'nin de bu yönde bir açıklamayla destek verdi.
Her halükarda Tevhid Tugayı ve diğer Cihatçı örgütler, İslam Devleti ilanıyla başta Ulusal Koalisyon olmak üzere tüm Suriyeli muhaliflerin dikkatlerini üzerine çekmeyi ve onlara kendi onayları olmaksızın bir girişimde bulunmamaları yönünde mesaj vermeyi başardı.
Yani Tevhid Tugayı ve diğer Cihatçı örgütler, İslam Devleti ilanıyla Suriyeli muhaliflerin üst çatı örgütlenmesi olan Koalisyon'da yok sayılmalarına tepki göstermiş, Koalisyon'da temsil hakkı istediklerinin mesajını vermiş oldu.
Bu itibarla Halep'ten gönderilen mesajın ilgililerce net bir şekilde algılanmasından ötürü, Tevhit Tugayı ve diğer Cihatçı örgütlerin İslam Devleti talebinden geri adım atma kararı aldıklarını söyleyebiliriz.
[1] http://lewaaltawheed.com/?p=2295, http://www.ydh.com.tr/HD11049_koalisyon-u-tanimayan-cihatcilar-islam-devleti-kurdu.html
[2] http://www.aawsat.com/details.asp?section=4&article=705154&issueno=12411,
[3] http://www.youtube.com/watch?v=4vwGp0EJ474
[4] http://www.ydh.com.tr/HD11054_koalisyon-ve-oso-islam-devleti-icin-ne-dedi-.html, http://www.aawsat.com/details.asp?section=4&article=705154&issueno=12411, http://www.youtube.com/watch?v=XNpus44qCgI
[5] http://www.youtube.com/watch?v=ev0w89tvN1Y
[6] http://lewaaltawheed.com/?p=2281
[7] http://www.youtube.com/watch?v=1Tz-PjmEAHU
[8] http://lewaaltawheed.com/?p=2295, http://www.youtube.com/watch?v=d7jt2o4dVnU
[9] http://www.ydh.com.tr/HD11077_-ydh-ozel---islam-devleti-evrim-gecirdi.html
[10] http://www.youtube.com/watch?v=3WrgcXp6V-A
[11] http://www.ahraralsham.com/index.php?page=articles&op=view_articles&id=317
