Suriye’deki gruplara silah desteğinde bulunan ülkelerin silah girişi konusundaki koordinasyonu sıkılaştırdığı bildirildi.
YDH-Reuters haber ajansı, Suriye’ye silah gönderme operasyonuyla ilgilenen yetkililere ve isyancılara dayandırdığı Doha ve Beyrut mahreçli haberinde, Suriye muhalefetini silahlandırmada öncü bir rol üstlenen Katar’ın, CIA’yle işbirliği yaptığını ve son zamanlarda silahları el-Kaide bağlantılı İslamcı savaşçıların ellerinden uzak tutmak için silah akışının kontrolünü sıkılaştırdığını yazdı.
Amena Bakr ve Mariam Karouny tarafından hazırlanan 14 Mayıs tarihli haberde şu ifadelere yer verildi.
İngiltere ve Fransa, Cumhurbaşkanı Beşşar Esed’le savaşan isyancıları silahlandırmadaki AB yasağını kaldırmayı tartışırken, Batılı ülkeler, Washington’un terör örgütü saydığı el-Kaide’yle sıkı bağları olan Nusra Cephesi gibi grupların eline hiçbir silahın geçmemesini garantileme endişesindeler.
Suriye’deki isyancı savaşçılar son aylarda silah dağıtma sisteminin merkezileştiğini, silahların, muhalefetin safına geçmiş olan ve Washington’un gözdelerinden olan Selim İdris’in liderliğindeki muhalif Ulusal Koalisyon aracılığıyla teslim edildiğini belirtiyor.
Katar’ın silahları kuzeye, Suudilerin silahı güneye gidiyor
Çeşitli isyancı komutanların ifade ettiğine göre, Katar çoğunlukla Suriye’nin kuzeyinde çalışan isyancılara silah gönderirken, bir başka zengin Körfez Arap ülkesi olan Suudi Arabistan güneyde çalışan savaşçılara silah gönderiyor.
Beyrut’tan kendisiyle röportaj yapılan Kuzey Suriye’deki bir komutan, “Katarlıların yardımları artık insani yardım gibi meseleler için Koalisyon’dan, askeri meseleler içinse askeri komutadan geçiyor” dedi.
“Koalisyon kurulmadan önce irtibat ofisleri ve diğer askeri ve sivil kuruluşlardan geçiyorlardı. Başlangıçta öyleydi. Şimdi farklı; hepsi Koalisyon’dan ve askeri komutadan geçiyor.”
Suriyeli isyancılara silah sevkiyatı geçen sene Washington’un silahların Nusra Cephesi gibi grupların eline geçtiği konusunda artan endişelerinden dolayı kısıtlanmıştı. Üst düzey bir Katarlı güvenlik yetkilisinin belirttiğine göre, bugün, Katar’dan gelen sevkiyatlar, Katar emiri Şeyh Hamad bin Halife el-Thani’nin sarayından ABD Merkezi İstihbarat Ajansı’nın (CIA) danışmanlığında gelen emirlerle, daha sıkı kontrol altından geçmeye başladı.
Katarlı yetkili, “Emir’in divanında (ofis kompleksinde) bir harekât odası var, o odada her bakanlıktan temsilciler oturuyor, Suriye’ye yardım için ne kadar para tahsis edileceğine karar veriyorlar,” dedi.
“CIA’yle birçok istişarede bulunuluyor, silahların satın alınmasında ve Suriye’ye taşınmasında Katar’a yardım ediyorlar; ama sadece danışman olarak,” diye ekledi. CIA ise yorum yapmayı reddetti.
Silahlar hala aşırı gruplara ulaşabiliyor
Reuters’ın iletişim kurduğu isyancı komutanlar ihtiyaçlarının listesini İdris’in yönettiği Genel Komuta’ya teslim ettiklerini, onların da ricaları Katar’a ya da Suudi Arabistan’a ilettiğini belirttiler.
Sürece dahil olan bir Batılı kaynak, yeni kontrol sisteminin de dört dörtlük olmadığını belirtti: bazen Katar tarafından gönderilen silahlar gerçekte aşırı gruplara da ulaşabiliyor.
Çeşitli isyancı komutanlar, zengin Kuveytli ve Suudi bireylerin de Ulusal Koalisyon’un dağıtım kanalı dışında kalan isyancı savaşçılara silah ve para gönderdiklerine inandıklarını belirtti.
Videoyu gönder parayı kap
Şam’daki bir isyancı komutan, “Genellikle, bir saldırının gerçekleştirildiğini kanıtlaması için saldırıyı yapan tugayın adının geçtiği bir video istiyorlar. Bazen de minnet beyan eden bir ifade istiyorlar” diye konuştu.
Suudiler ve Katarlıların da zaman zaman normal kontrolleri baypas ederek birbirlerinin bölgelerine silah gönderdiklerini söyledi.
“Bazen Katarlılar güneye, Suudiler de kuzey tarafa bir şeyler göndermeyi başarıyor. Böyle yaptıklarında, askeri komutanın parçası olmayan tugaylara gönderiyorlar.”
Silahlar Avrupalı tüccarlardan alınıyor, Türkiye’den gönderiliyor
Katarlı yetkiliye göre, sağlanan silahlar AK-47 tüfekleri, roketli el bombaları, düz el bombaları ve mühimmat gibi küçük silahları içeriyor. Katar bununla birlikte taşıtlara nasıl silah donanımı yapılacağı gibi savaş alanı teknikleri içeren talimatlar da sağlıyor.
Katarlı kaynak şunu da ekledi: Silahlar çoğunlukla Doğu Avrupa’dan, İngiltere ve Fransa’da bulunan silah borsacıları aracılığıyla satın alınıyor ve Katar’dan Ankara’ya aktarılarak kamyonlarla Suriye’ye gönderiliyor.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nde silah transferi üzerine araştırmalar Hugh Griffiths, 3 Ocak 2012’den Nisan 2013’ün sonuna kadar Katar’dan Türkiye’ye 90 askeri yardım kargo uçuşu yapıldığını belirtti.
Silahların saklanmasına bile gerek duyulmuyor
Katarlıların kargonun içeriğini saklamak için özel bir çaba göstermediğini ifade etti. “Katarlılar asla kargonun ‘insani yardım’ olduğunu duyurarak rol yapmadılar, askeri yardım biçiminde verdikleri destek konusunda hep daha dobra oldular,” diye konuştu.
Uçaklar Katar hava kuvvetlerinin araçlarıydı, ABD ordusuyla paylaşılan büyük bir hava kuvveti üssü olan El Udeyd’den kalkıyorlardı.
“Çatışma bölgelerindeki devlet dışı aktörlere yapılan silah teslimatlarında bu durum oldukça sıra dışı; aşağı yukarı son 20 yıldır, özel, ticari şirketlerin kullanılması yaygın olagelmişti,” dedi.
