New York Times gazetesi, Suriye’de son dönemde savaşın yönetim lehine geliştiğini bildirdi.
YDH-New York Times gazetesinde Ben Hubbart ve Hwaida Saad imzasıyla pazartesi günü yayımlanan haber analizde son bir haftada yaşanan gelişmeler değerlendirildi.
Hükümet güçlerinin pazar günü Şam’ın doğusundaki bir pusuda düzinelerce isyancıyı öldürmesi, el-Kaide bağlantılı savaşçıların Kürt milislerle çarpışması ve Suriye ordusunun havan atışlarıyla bir Pazar yerini bombalamasıyla Suriye çapında şiddet yıkıcı bir hal aldı.
Hükümet karşıtı aktivistler, hükümet güçlerini kuzeybatı Suriye’de bir ailenin 13 üyesini öldürmekle de suçladı.
Cumhurbaşkanı Beşşar Esed’i destekleyen Lübnanlı militan grup ve siyasi parti olan Hizbullah’ın televizyon istasyonu el-Menar’da yayımlanan bir videoya göre en ölümcül saldırı, hükümet güçlerinin Şam’ın kuzey doğusundaki Adra kentinde bulunan isyancı savaşçılardan bir grubu pusuya düşürerek düzinelerce cesedi kumda yatar hâlde bırakmasıyla oldu.
SavaşSuriye yönetiminin lehine döndü
Çatışmayı sahadaki temaslar ağı aracılığıyla izleyen İngiltere merkezli Esed karşıtı bir grup olan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, pazartesi günü, Şam’ın etrafındaki kırsal kesimde 58’i isyancı savaşçı olmak üzere, 65 kişinin öldürüldüğünü bildirdi. Adra’daki pusuda 49 isyancı ölüsü sayıldı.
İsyancı hareketine başka bir darbeydi bu. İç savaşın ivmesi, kuvvetleri başkent Şam yakınlarında ve başka yerlerde birçok isyancı kazanımını geri elde eden Beşşar Esed’in lehine kaydı. Esed’i devirmek için silahlanan isyancıların kendi aralarındaki çatışmalar, cumhurbaşkanının güçlerinin Suriye merkezindeki tutunuşunu pekiştirerek ellerindeki bölgeleri derece derece genişletmesine ortam sağladı.
Gruplar arasındaki çekişmeler gittikçe yaygınlaşıyor ve birçok savaşçı, yerel toprak savaşlarının batağına saplanmışdurumda.
Kürt el-Kaide çatışması
Çatışmalar, kuzeydeki Türkiye sınırını oluşturan etnik olarak karışık kara şeridi boyunca günlerdir şiddetini sürdürerek, ana akım isyancılarla el-Kaide bağlantılı aşırı grupları Kürt milisleriyle birbirine düşürdü. Suriye’nin en büyük azınlığı Kürtler, kendi bölgeleri üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmaya çalışıyor ve isyancıları dışarıda tutmak için savaşıyorlar.
Pazar günü, Kürt savaşçıları, el-Kaide bağlantılı gruplardan biri olan Irak-Şam İslam Devleti’nin yerel liderinin, sınır şehri Tel Abyad yakınlarında kendisinin ve savaşçılarının üs olarak kullandıkları bir okulda etrafını sardı. Aktivistler, Kürt savaşçıların Ebu Musab takma adıyla bilinen grup liderini esir almak için okulu ateşe tutmadığını, çünkü onun okulu havaya uçuracağından korktuklarını söyledi.
Kürtleri ona güvenli geçiştanımaya zorlamak için, isyancılar ve grubun savaşçıları yüzlerce Kürt sivili rehin aldı. Suriye Gözlemevi grubuna göre, iki taraf sonunda bir anlaşmaya vardı ve grup lideri alıkonmuş300 Kürt sivil karşılığında serbest bırakıldı.
Suriye Kürtleri, bölgelerinde daha büyü bir özerklik kazanmak için iç savaşesnasında devlet otoritesinin aşınmışlığını kullandı. Bu durum, çoğu o bölgede bir İslam devleti kurmayı planlayan isyancı savaşçılarla Kürtlerin arasındaki gerilimi tırmandırdı. Diğer isyancı gruplar, Suriye’de kendi emellerine erişmek için savaşa katılan radikallere içerliyor.
Aktivistler; Kürtler, isyancılar ve radikaller arasında benzer çatışmaların Haseke vilayetindeki Rasu’l Ayn’da devam ettiğini söyledi. Suriye Gözlemevi’nin bildirdiğine göre, kuzeydeki Ariha şehrinde hükümet güçleri bir pazar yerini havan topu ateşine tutarak bazıları kadın ve çocuk olmak üzere en az 23 kişiyi öldürdü.
Muhalif aktivistlerin belirttiğine göre, Akdeniz sahili kenarında, savaşın mezhep gerilimini tırmandığı başka bir bölge olan Bayda’da bir aileden 13 kişinin öldürüldüğünü bildirdiler. Bu açıklama bağımsız kaynaklar tarafından hemen doğrulanamadı.
Suriye Gözlemevi, dört kadının ve altı çocuğun bir evin içinde öldürüldüğünü ve üç adamın da evin yakınında katledildiğini bildirdi. Aileyle ilgisi olmayan bir adam yakındaki bir tarlada ölü bulundu.
Mayısta da aynı bölgede düzinelerce Sünni Müslüman, hükümet güçleri ve hükümet yanlısı militanlar tarafından öldürülmüştü.
Suriye’nin denize kıyısı bulunan Tartus vilayeti, çoğunluğu Hıristiyan ve Alevi (Esed’in de mensup bulunduğu, Şii İslam’ın bir kolu) olmak üzere azınlıkların yoğunluklu olarak yaşadığı bir yer.
Bölge, Suriye’nin diğer kısımlarına göre daha az şiddet gördü ve birçok Suriyeli başka yerlerden oraya iltica etti.
Fakat oradaki savaş, o bölgede azınlık olsa da Suriye’de çoğunluk olan ve Esed karşıtı hareketin çekirdeğini oluşturan Sünni Müslümanlarla gerilime sebep oldu. Birçok bölge sakini Sünni komşularının isyancıları desteklediğinden korkuyor.
Suriye Gözlemevi, isyancılar ve hükümet kuvvetleri arasındaki çatışmaların neredeyse bir gece içinde yükselerek iki taraftan da savaşçıların öldürüldüğünü ve hükümetin pazar günü Tartus’ta, isyancılarla çarpışarak ölen 30 savaşçı için toplu cenaze töreni düzenlediğini bildirdi.
Çeviren: Şeyma Dursunoğlu
