Amerikalı üst düzey bir istihbarat yetkilisinin başkanlığındaki heyetin geçtiğimiz haziran ayında Şam’a yaptığı ziyaretin ayrıntıları basına yansıdı.
YDH-Lübnan’da yayımlanan el-Ahbar gazetesinin haberine göre Amerikan heyeti, geçtiğimiz haziran ayı sonlarında Birleşik Arap Emirlikleri’ne ait bir uçakla Şam’a yaptığı ziyarette Suriyeli üst düzey güvenlik yetkilileriyle görüştü.
Amerikan heyetinin Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memluk ile yaptığı görüşmede Suriye istihbarat Servisi Başkanı Muhammed Dib Zeytun ile Genelkurmay Başkan Yardımcısı Muvaffak Esad da katıldı.
El Ahbar gazetesinin ulaştığı habere göre Suriye krizinin çeşitli boyutlarının ve bölgesel sonuçlarının konuşulduğu dört saatlik görüşmede Amerikan heyeti Suriye tarafına bir teklif yaptı ve bazı taleplerde bulundu.
Habere göre Amerika’nın teklifi şuydu: Amerika, Tenef ve Doğu Fırat da dahil olmak üzere askerlerini Suriye topraklarının tamamından Suriye ordusu ve Rusya’nın nezaretindeki belirli bir güvenlik süreci içerisinde çekmeye hazırdır.
Buna karşılık Şam da Amerika’nın şu taleplerini karşılamalıdır:
1- İran, Suriye’nin güney bölgelerinden tamamen çekilsin.
2- Amerikan şirketlerine Suriye’nin doğusundaki petrol bölgelerinden pay verileceği yazılı olarak garanti edilsin.
3- Suriye tarafı Amerika’ya terörist gruplar ve üyeleri hakkında öldürülen ve hala hayatta olan yabancı militanların sayılarını içeren istihbarat versin.
Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memluk ise Amerikalılara şu cevabı verdi:
“Birincisi, siz Suriye’de işgalci bir güçsünüz. Topraklarımıza izinsiz olarak ve zorla girdiniz ve aynı şekilde de çıkabilirsiniz. Bu gerçekleşinceye kadar bize size işgalci olarak davranacağız.
İkincisi, Suriye köksüz bir devlet değildir, geniş bir eksenin bir parçasıdır. Bizim İran’la ilişkiler konusundaki tavrımız bellidir. Cumhurbaşkanı Beşşar Esed bunu çeşitli konuşmalarında birkaç kez tekrarladı.
Bu da özetle şudur: Bizim İran’la, Hizbullah’la ve Suriye ordusunun yanında teröristlere karşı savaşan müttefiklerimizle olan ilişkilerimiz sağlamdır ve bu öneri bizim güçlü ittifaklarımızda değişiklik yaratmayacaktır.
Üçüncüsü, bizim savaştan sonraki önceliğimiz Suriye halkına karşı komplo kurmayan dost ve müttefik ülkelerle işbirliğidir. Bize karşı savaşan ve hala savaşmakta olan ülkelerin şirketlerine kolaylık sağlayamayız.
Terörist gruplarla ilgili istihbarat meselesi
Ali Memluk, terörist gruplarla ilgili istihbarat meselesine de Avustralya İstihbarat Servisi Başkan Yardımcısı ile yaklaşık bir yıl önce bu konuda yaptığı görüşmeye işaret ederek değindi ve şöyle dedi:
“Suriye, terörist gruplarla ilgili oldukça fazla istihbarata sahiptir. Biz bunların bize ve size yönelik tehlikelerinin farkındayız ve sizin istihbarata ihtiyaç duyduğunuzu da biliyoruz.
Daha önce Ürdün’e ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne istihbarat verdik; ancak bugün bu mesele karşısındaki tavrımız Sizin Suriye devleti ve Suriye ordusu konusundaki politikanızı değiştirmenize bağlıdır.
Dolayısıyla Suriye, iki ülke arasındaki siyasi ilişkilerde bir istikrar oluşmadıkça güvenlik alanında sizinle hiçbir işbirliği yapmayacaktır.”
Suudilerden Şam’a İran’la ilişkinizi kesin teklifi
El Ahbar gazetesi, Amerikalıların teklifiyle eş zamanlı olarak Suudilerin de Şam’a öneri sunduğunu bildirdi.
Habere göre Suudi İstihbarat Servisi Başkanı Halid el-Humeydan, Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memluk’la telefon görüşmesi yaptı ve Şam’ın İran’la ilişkilerini kesmesi halinde Suriye’ye mali yardım teklif etti.
Ali Memluk Suudi yetkiliye de Amerikalılara verdiği cevaba benzer bir cevap verdi: “Biz bir eksenin parçasıyız ve bizim ittifakımız sabittir.”
Habere göre Humeydan, yüz yüze görüşme teklif etti; buna karşılık Ali Memluk, “Biz Şam’da bulunuyoruz; kim görüşmek isterse bunu yapabilir” dedi.
Geçtiğimiz temmuz başında Suriye ordusunun Ürdün sınırındaki Nasib sınır kapısını kontrol altına aldığı sırada Ürdün Genel Kurmay Başkanı Mahmud Ferihat, Ali Memluk ile görüşmüştü.
Birleşik Arap Emirlikleri ise kısa bir süre önce Şam’daki elçiliğine bir koruma ekibi göndermişti. Öte yandan Suriye’nin Abu Dabi’deki elçiliğinin de kapalı olmadığı ve konsolosluğun belli bölümlerinin Emirliklerde yaşayanlara hizmet sunduğu bildiriliyor.
