Saad Hariri’nin başbakanlıktan istifa etmesi ile Lübnan’da hem sokaklardaki göstericiler hem de siyasi partiler düzeyinde yeni bir durum meydana geldi.
YDH- Lübnan’da yayımlanan el-Cumhuriye gazetesi, siyasi parti veya liderlerin Başbakan Saad Hariri’nin istifası sonrasında ortaya çıkan duruma ilişkin değerlendirmelerini aktardı.
Saad Hariri
El Cumhuriye’nin haberine göre el-Mustakbel Partisi Lideri Saad Hariri’nin önünde üç seçenek var: Birincisi, kendisinin başbakanlığında bir teknokrat hükümeti kurabilir. İkincisi, yine kendi başbakanlığında içinde teknokrat bakanların da yer aldığı siyasi bir kabine kurabilir. Üçüncüsü, siyasi olmakla birlikte tarafsız ve dengeli bir hükümet kurabilir; ancak bu hükümetin başbakanlığını kendisi yapmaz el-Mustakbel Partisinden bir başka kişi yapar.
Mişel Aun
El Cumhuriye, Haririnin istifasının Cumhurbaşkanı Mişel Aun’u ve kendisine bağlı olan Ulusal Özgürlük Hareketi’ni şoke ettiğini belirterek Hariri’nin kendisiyle istişare etmeden istifa etmesinin, kurulan “sözleşme hükümeti”ni de çökerttiğini yazdı.
El Cumhuriye, “sözleşme hükümeti” ifadesiyle Mişel Aun’un cumhurbaşkanlığına, Saad Hariri’nin de başbakanlığa seçilmesi konusunda yapılan anlaşmaya atıf yapıyor.
Cumhurbaşkanı Mişel Aun’un yeni hükümeti kurma görevini yeniden Saad Hariri’ye verip vermeyeceği konusunda bir açıklaması olmadığını belirten gazete, Cumhurbaşkanı Mişel Aun’un buna müttefikleriyle yapacağı istişareler sonrasında karar vereceğini yazdı.
Nebih Berri
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri’nin de Hariri’nin istifa kararından şoke olduğunu belirten Cumhuriye gazetesi, Berri’nin Hariri’nin istifasını açıklamasından dakikalar önce kendisini istifadan vazgeçirmeye çalıştığını bildirdi.
Berri’ye yakın kaynaklar, Meclis Başkanı Nebih Berri’nin Hariri’nin istifasından duyduğu rahatsızlığı “Bu istifa bizim suratımıza fırlatıldı” ifadesiyle dışa vurduğunu aktardı.
Gazetenin haberine göre daha önce yeni hükümeti kurma görevinin Hariri’ye verilmesi konusunda öncülük yapan Nebih Berri, artık böyle düşünmüyor. Berri, Çarşamba günü parlamento üyelerine “Ülkenin artık ekonomik sıkıntılara tahammül edecek hali yok önümüzdeki aşamada biz Lübnanlılar birlik ve diyalog içinde olmalıyız” dedi.
Berri ayrıca hükümetin kurulmasına ve kapatılan yolların açılmasına öncelik verilmesi çağrısında bulundu ve Lübnan’da güvenliğin sağlanmasından umudun kesilmemesi konusunda uyarıda bulundu.
Hizbullah
Hizbullah, Hariri’nin yeniden hükümetin başına geçmesine karşı olduğu veya olmadığı konusunda bir açıklama yapmadı. Ancak hükümet kurulması konusunda yapılması gereken istişarelerde Hizbullah’ın Hariri’yi istemeyeceği açık.
Habere göre gözüken o ki Hizbullah, ister başbakanlığı veya kabine üyeleri “tarafsız” olsun isterse de başbakanlığını Hariri yapacak olsun teknokrat hükümeti de kabul etmeyecek. Zira Hizbullah’a göre “Başbakanı bir siyasi partinin lideri olan bir hükümet, nasıl teknokrat hükümet olarak nitelenebilir?”
Canbolat
El Cumhuriye gazetesinin haberine göre İlerici Sosyalist Parti Lideri Velid Canbolat, siyasi parti veya gruplardan uzak bir hükümet kurulmasını istiyor. Ancak çok sayıda siyasinin Canbolat’ın söylediklerinden anladığı şu ki, o, Saad Hariri’nin veya Hizbullah’ın bulunmadığı bir hükümete katılmayacak.
Semir Caca
Semir Caca’nın liderliğini yaptığı Lübnan Kuvvetleri partisine yakın kaynakların el-Cumhuriye gazetesine yaptığı açıklamaya göre Hariri’nin istifası doğru bir adımdı ve şu an en kısa sürede mevcut siyasi gruplardan uzak yeni bir hükümet kurulmalıdır. Bu hükümette mevcut ekonomik sorunlarla baş edebilecek liyakatli kişiler olmalıdır.
Muhtemel başbakan adayları
Öte yandan Londra’da yayımlanan el-Kudsu’l Arabi gazetesinin haberine göre ise Hariri’nin yerine başbakanlığa daha önce de başbakanlık yapmış olan Temmam Selam önerildi; ancak onun Saad Hariri’nin kabul etmediği bir şeyi kabul etmesi beklenmiyor.
Gazetenin haberine göre şansı daha az olan 8 Martçı eski bakanlardan Abdurrahim Murad’a gitmeden önce, başbakanlık konusunda uluslararası ilişkileri iyi olan ılımlı şahsiyetlerden Beyrut Milletvekili Fuad Mahzumi veya Muhammed Safedi düşünülmeli.