Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le eş zamanlı olarak gerçekleştirdiği Tahran ziyaretinin hem ikili hem de bölgesel ilişkiler bakımından son derece verimli geçtiği bildirildi.
YDH- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Salı günü gerçekleştirdiği Tahran ziyaretinin hem üç ülkenin ikili ilişkileri hem de Astana süreci çerçevesinde bölgesel bölgesel ilişkiler bakımından son derece verimli geçtiği bildirildi.
İran basınından kaynakların bildirdiğine göre Salı günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin katılımıyla Tahran’da yapılan üçlü zirvede Astana süreci çerçevesinde öngörülen bütün hedefler gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in hem ikili hem de üçlü görüşmelerde son derece yapıcı bir tutum sergilediği belirtilirken Amerikan Başkanı Joe Biden’ın İsrail ve Suudi Arabistan ziyaretlerinin aksine Tahran zirvesinin çok başarılı geçtiği bildirildi.
İran ve Türkiye arasındaki gaz 25 yıllık anlaşmasının uzatıldığını ve iki taraf arasında büyük hacimli ticari anlaşmalar imzalandığını belirten kaynaklar, İran Devrimi Lideri Ayetullah Hamenei’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşmesinden sonra Reisi hükümetine Türkiye ile ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi konusunda özel talimat verdiğini bildirdi.
Üç ülkenin Cumhurbaşkanı Astana süreci çerçevesinde üçlü görüşmeler yaparken, İran Devrim Lideri Ayetullah Hamenei ve Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile de ikili görüşmeler yaptı. İran Devrim Lideri Ayetullah Hamenei’nin enformasyon bürosunun haberine göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve beraberindeki heyet Salı günü öğleden sonra Ayetullah Hamenei tarafından kabul edildi.
Habere göre İran Devrim Lideri Ayetullah Hamenei, İran’la Türkiye arasındaki ticaret hacminin iki ülkenin potansiyelleri dikkate alındığında son derece az olduğunu belirterek bu meselenin cumhurbaşkanlarının ikili görüşmelerinde ele alınmasını vurguladı.
İslam dünyasının büyüklüğünün ve gücünün ayrılıkçı politikalar karşısında bilinçli davranılmasına ve anlayış farklılıklarının aşılmasına bağlı olduğunu belirten Ayetullah Hamenei, bölgedeki ihtilaf ve düşmanlıkların asli etkenlerinden birinin Amerika tarafından desteklenen siyonist rejim olduğunu söyledi.
Filistin meselesinin İslam dünyasının bir numaralı sorunu olduğunu vurgulayan İran Devrim Lideri Ayetullah Hamenei “Ne siyonist rejim, ne Amerika ne de diğerleri, Filistinlilerin hareketini engelleyemeyecek ve sonuçta akıbet Filistinlilerin lehine sonuçlanacaktır” dedi.
Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunmasının önemine de dikkat çeken Ayetullah Hamenei, Türkiye’nin Suriye’ye yönelik muhtemel askeri operasyonu ile ilgili olarak da şunları söyledi.
“Türkiye’nin güvenliğini kendi güvenliğimiz olarak görüyoruz; siz de Suriye’nin güvenliğini kendi güvenliğiniz olarak görün”
“Bu, kesinlikle hem Türkiye’nin de Suriye’nin hem de bölgenin zararınadır; Suriye devletinden beklenen siyasi adımların da gerçekleşmesini sağlamayacaktır. Terörizmle kesinlikle mücadele edilmelidir; ancak Suriye’de askeri saldırı, teröristlerin lehine olacaktır ve elbette teröristler de tek bir belirli grupla sınırlı değildir. Biz, Türkiye’nin güvenliğini kendi güvenliğimiz olarak görüyoruz; siz de Suriye’nin güvenliğini kendi güvenliğiniz olarak görün. Suriye sorunu, müzakereler yoluyla çözülmelidir. İran, Türkiye, Suriye ve Rusya görüşerek bu işi bitirmelidir.”
Ayetullah Hamenei, Karabağ meselesine de değindi ve İran’ın Azerbaycan'ın Karabağ'a geri dönmesinden memnuniyet duyduğunu; ancak Ermenistan’la sınır bağlantısını kapatmaya yönelik politikalara karşı olduğunu söyledi. Bu sınır bağlantısının binlerce yıldır var olduğunu belirten Devrim Lideri, İran’ın bu bağlantının kesilmesine izin vermeyeceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Türkiye ve İran’ın yıllardır terörizmle uğraştığını belirterek “Suriye’deki terörist gruplara, Almanya, İngiltere, Fransa ve özellikle de Amerika tarafından yoğun şekilde silah desteği veriliyor. Türkiye’nin Suriye’nin toprak bütünlüğü konusundaki tavrı bellidir. Suriye hükümetinden siyasi süreci başlatmasını bekliyoruz. Astana toplantısında Suriye meselesi özel olarak gündemde ve umuyoruz iyi bir netice elde ederiz” dedi.
Ayetullah Hamenei Putin görüşmesi
İran Devrim Lideri Ayetullah Hamenei, Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le de görüştü. Devrim Liderinin enformasyon ofisinin haberine göre görüşmede iki ülke arasındaki uzun vadeli işbirliğinin iki tarafın da lehine olduğu vurgulandı.
Dünyada yaşanan olayların İran ve Rusya’nın ilişkilerini geliştirmesini kaçınılmaz kıldığını belirten Ayetullah Hamenei, Ukrayna savaşına değinerek, “Savaş, sert ve zorlu bir şeydir. İran İslam Cumhuriyeti sıradan insanları etkileyen savaştan asla memnuniyet duymamaktadır. Ancak Ukrayna savaşı sırasında siz inisiyatif almasaydınız karşı taraf inisiyatif alacak ve savaş yaşanacaktı” dedi.
NATO’yu ‘tehlikeli bir varlık’ olarak niteleyen Ayetullah Hamenei, “Eğer NATO’nun önüne yol açılırsa onlar hiçbir had ve sınır tanımazlar. Eğer onların önü Ukrayna’da alınmasaydı, bir süre sonra Kırım bahanesiyle bu savaşı yine çıkaracaklardı. Elbette bugün Amerika ve Batı öncekine göre daha zayıftır. Büyük çabalarına ve yaptıkları büyük masraflara rağmen, Suriye’de, Irak’ta Lübnan’da ve Filistin’de siyasetlerinin menzili kısalmıştır” dedi.
Suriye meselesinin son derece önemli olduğunu belirten Ayetullah Hamenei, “Suriye meselesiyle ilgili bir diğer önemli konu da Fırat’ın doğusundaki petrol açısından zengin ve tarım açısından verimli topraklar Amerika’nın işgali altındadır. Bu mesele onlar bu bölgeden kovularak çözüme kavuşturulmalıdır” dedi.
Irkçı İsrail rejiminin bölgesel meselelere müdahalelerine karşı Rusya’nın son dönemde geliştirdiği tavrın takdire değer olduğunu belirten Ayetullah Hamenei, İran’ın Ermenistan’la olan sınırının kapatılmasına da asla tahammül göstermeyeceğini söyledi.
