İngiliz casus uçaklarının, İsrail'in üç İngiliz yardım görevlisini öldürdüğü gün de dahil olmak üzere Gazze üzerinde bin saate yakın görüntü kaydettiği belgelendi.
YDH - İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerinin aralık ayından bu yana Gazze üzerinde 200 keşif uçuşu yaptığı ortaya çıktı.
Araştırmacı gazetecilik portalı Declassified UK'den Matt Kennard, İngiliz hükümeti 3 Aralık'ta başlayan uçuşlarla ilgili reddetse de detaylı bir zaman çizelgesi oluşturdu.
Son beş aydaki görev sayısı günde bir uçuştan fazla ve İsrail, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ı işgal ederken de devam ediyor.
Mart ayı, 44 görevle Gazze üzerinde en fazla İngiliz keşif uçuşunun gerçekleştiği ay oldu.
Yeni bilgiler, Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) Benyamin Netanyahu ve bakanları için yakalama emri çıkaracağı yönündeki spekülasyonlar devam ederken geldi. Dolayısıyla İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps dahil olmak üzere İngiliz yetkililer de savaş suçlarına iştirakten yargılanabilir.
Tüm İngiliz casus uçakları İngiltere'nin Kıbrıs'taki geniş hava üssü Akrotiri'den havalandı ve yaklaşık altı saat boyunca havada kaldı.
Gazze üsse yaklaşık 30 dakikalık uçuş mesafesinde, dolayısıyla Kraliyet Hava Kuvvetlerinin Gazze üzerinde yaklaşık 1000 saatlik gözetleme görüntüsü toplamış olması muhtemel.
İsrail'in Gazze'deki yardım çalışanlarına yönelik saldırısında üç İngiliz öldürüldüğünde 1 Nisan Pazartesi günü bir İngiliz casus uçağı havadaydı.
57 yaşındaki John Chapman, 33 yaşındaki James Henderson ve 47 yaşındaki James Kirby, hedef gözetilerek düzenlenen suikastta öldürülen yedi World Central Kitchen çalışanı arasındaydı.
O pazartesi günü bir İngiliz casus uçağı yerel saatle 17.00'de Akrotiri'den kalktı ve 22.49'da üsse geri döndü. İsrail hava saldırılarının saat 10.30'dan kısa bir süre sonra gerçekleştiği düşünülüyor. İsrail olayla ilgili görüntülerin tamamını kamuoyuyla paylaşmadı.
İngiltere'ye ait bir casus uçağı da İsrail'e iniş yaptı. 13 Şubat'ta bir İngiliz Shadow R1 uçağı Akrotiri'den İsrail'in Beerşeba kentine uçarak yerel saatle 12.15'te vardı. Uçak, Kıbrıs'taki İngiliz üssüne geri dönmeden önce iki saat kaldı.
Ziyaretin amacı belli değil ancak Necef çölünde yer alan İsrail yerleşimi Beerşeba, Siyonist rejim ordusunun Nevatim üssüne ev sahipliği yapıyor. Bu üs, ABD'nin Gazze'ye yönelik saldırılarında İsrail'e bomba ve diğer silahları ulaştırmak için kullandığı bir merkeze dönüştü.
İngiltere Savunma Bakanlığı, 2 Aralık'ta 'devam eden esir kurtarma faaliyetlerini desteklemek amacıyla' Gazze üzerinde gözetleme uçuşlarına başlayacağını duyurdu.
Bakanlık, "İngiliz vatandaşlarının güvenliği bizim en büyük önceliğimizdir. Keşif uçakları silahsız olacak, muharip bir role sahip olmayacak ve yalnızca esirlerin yerini tespit etmekle görevlendirilecektir," açıklamasını yaptı.
Ayrıca, "Sadece esirlerin kurtarılmasıyla ilgili bilgiler rehinelerin kurtarılmasından sorumlu ilgili makamlara iletilecektir," denildi.
Bu açıklamadan kısa bir süre sonra yapılan bir tartışmada Shapps'a beş farklı milletvekili tarafından, savaş suçu işlendiğine dair kanıt bulunması halinde uçuşlardan elde edilen görüntüleri UAD ile paylaşıp paylaşmayacağı soruldu.
Bakan, her seferinde kaçamak cevaplar verdi. Geçen hafta başka bir milletvekili tarafından tekrar sorulduğunda, görüntülerin mahkemeyle paylaşılmadığını ima etti.
Bakanlık, ayrıca uçağın Nasır ve eş-Şifa hastanelerinde tespit edilen toplu mezarları görüntüleyip görüntülemediği konusunda da yorum yapmayı reddetti.
Savunma Bakanı Leo Docherty, sadece şunları söylemekle yetindi: "Silahsız Birleşik Krallık keşif uçakları yalnızca kalan esirlerin yerini tespit etmek amacıyla kullanılmaktadır."
Ancak uçuşların olağanüstü sayısı ve esirlerin alınmasından yaklaşık iki ay sonra başlamış olması, İngiltere'nin sadece bu amaçla istihbarat toplamadığı şüphesini beraberinde getiriyor.
İsrail kuvvetleri de Gazze'de sahada ve bölgede geniş çaplı gözetleme kabiliyetine sahip oldukları biliniyor. İngiltere'nin R1'lerinin esir kurtarma görevine ne katabileceği belirsiz.
Bununla beraber Dışişleri Bakanı David Cameron, ocak ayında Filistin direnişinin elindeki esirler arasında sadece iki İngiliz vatandaşı olduğunu doğruladı.
Bu şahısların Nadav Popplewell ve ismi açıklanmayan bir başka kişi olduğu anlaşılıyor. Aileleri İsrail'i direnişle bir anlaşmaya vararak serbest bırakılmaları yönünde çağrı yapmıştı.
Shadow R1 bir istihbarat, gözetleme, hedef tespit ve keşif (ISTAR) uçağı olarak biliniyor.
İngiltere'nin doğusunda, ordunun Lincolnshire'da bulunan Waddington'da konuşlu 14. Filosu tarafından işletiliyor.
İngiliz ordusu kısa süre önce uçağın üreticisi ABD'li silah şirketi Raytheon ile uçağın modernize edilmesi ve filodaki uçakların altıdan sekize çıkarılması yönünde 110 milyon pound'luk bir sözleşme imzalamıştı.
Gazze üzerinde uçan İngiliz R1 uçakları da belirsizliğini koruyan nedenlerle sık sık İtalya'ya gidiyor.
Beş uçak Bari'ye doğru yola çıkarken, diğer uçaklar Brindisi, Napoli ve Roma'ya iniş yaptı. R1 araçları ayrıca Akrotiri civarında neredeyse günlük uçuşlar yapıyor.
