Avrupa'nın yönetici sınıfı arasında, “Jeo-politik Avrupa” projelerinin başarısızlığa uğradığı ve siyasi-ekonomik hatalarının iyice belli olduğu korkusuyla militarizm ve savaş için artan bir şevk var.
YDH- Eski kıdemli İngiliz diplomat Alastair Crooke'un, el-Meyadin'de ''Robert Fico -- The ‘Canary in the Mine’ -- The Euro Meta-Narrative Slides Us To Disaster'' başlığıyla yayınlanan makalesi, Slovakya'da AB yanlısı gruplar ile Batı'nın Ukrayna politikasını eleştirenler arasındaki derin kutuplaşmanın altını çizerken Rusya ile çatışmaya girmenin pratik olmamasına rağmen, Avrupa'nın yönetici sınıfı arasındaki militarizm ve savaş tutkusuna da işaret ediyor.
***
Başbakan Robert Fico geçtiğimiz hafta yakın mesafeden ateşlenen dört kurşunun isabet ettiği bir suikast girişiminden kıl payı kurtuldu. Beş saat süren bir ameliyatın ardından Fico'nun durumu stabil hale gelse de ciddiyetini koruyor. Şaşırtıcı bir şekilde, bu saldırının arkasındaki failin 71 yaşında bir şair ve yazar olması, yalnız bir saldırgan için oldukça beklenmedik bir profil. Olayın ardından düzenlenen basın toplantısında İçişleri Bakanı Sutaj Estok, Fico döneminde Slovak siyasetiyle özdeşleşen sosyal medyada artan şiddet ve kışkırtıcı söylemler konusuna değindi. Eštok halkı, gazetecileri ve diğer siyasetçileri nefret yaymaktan kaçınmaya çağırarak daha barışçıl ve saygılı bir siyasi söyleme duyulan ihtiyacı vurguladı.
Politico'nun haberine göre İçişleri Bakanı Sutaj Estok, saldırının ardından düzenlediği basın toplantısında, Fico döneminde Slovak siyasetini tanımlayan şiddet diline ve sosyal medyadaki saldırılara son verilmesi çağrısında bulundu. “Halka, gazetecilere ve tüm siyasetçilere nefret yaymayı bırakmaları çağrısında bulunmak istiyorum” dedi.
“İç savaşın eşiğindeyiz.”
Hararetli geçen parlamento oturumunda, Fico'nun partisinden bir üyenin muhalefete saldırması ve aralarındaki husumet nedeniyle Fico'nun hayatının tehlikede olduğunu iddia etmesi tansiyonu yükseltti. Bu arada aşırı sağcı Slovak Ulusal Partisi'nin lideri Meclis Başkan Yardımcısı Andrej Danko muhalefete sivri bir soru yöneltti: “Memnun musunuz?”
Slovakya, AB yanlısı önde gelen bir grubun, Başbakan'ın 18 yıllık iktidarının 11 yılı boyunca sürdürdüğü Ukrayna politikasını şiddetle eleştirmesiyle derin bir bölünme yaşıyor. Son suikast girişimine Avrupa'nın çeşitli yerlerinden gelen tepkiler, eylemi mazur göstermeye varacak kadar anlayışsız olmuştur. Ancak bu ortamda bile Fico'ya karşı yürütülen kampanyanın sert geçtiği kabul ediliyor. Fico, Rusya yanlısı olduğu, Putin'i desteklediği ve Ukrayna'ya yardımı engellediği iddialarıyla karşı karşıya kaldı.
Ukrayna'ya destek, Avrupa'da Brüksel'de herhangi bir görüşmenin temel giriş fiyatı haline geldi. Orban ve Meloni'nin öğrendiği gibi, AB'de herhangi bir siyaset yapmanın da giriş fiyatı. Finlandiya Cumhurbaşkanı, zorunlu 'çizgiyi' takip eden örneklerden yalnızca biri: “Ukrayna bu savaşı kazanmalı... ne olursa olsun. Tüm savaş kurallarını ihlal eden büyük bir saldırganla karşı karşıyadır”. diyor. Finlandiya Cumhurbaşkanı'nın Avrupa'nın Rusya'ya saldırmak üzere harekete geçmesi önerisi kaşları kaldırdı ve tartışmalara yol açtı. Ancak sahadaki gerçekleri göz önünde bulundurmak önemli zira Rusya'ya karşı halihazırda yenik durumda olan Ukrayna zorlu bir mücadeleyle karşı karşıya kalacak ve NATO bile bu mücadeleye ayak uydurmakta zorlanıyor. AB'nin Rusya ile bir savaşa girmesi fikri tek kelimeyle saçma ve uygulanabilir bir seçenek değildir.
Bazıları Başkan'ın sözlerini sadece bir retorik olarak değerlendirse de, Avrupa'nın yönetici sınıfı içinde endişe verici bir eğilim olduğunu belirtmek gerekir. Bu kişiler tarafından kullanılan dil, zorunlu askerlik çağrıları ve savunma-güvenlik odaklı bir AB'ye doğru kayışla birlikte giderek daha militarist ve savaş odaklı bir hal aldı.
Bu militarizm tutkusu rasyonel düşünceye dayanmıyor, daha ziyade elit sınıf arasında artan bir çaresizlikten kaynaklanıyor gibi görünüyor. “Jeopolitik Avrupa” vizyonlarının çözülmekte olduğundan korkuyorlar ve Avrupa sosyal ve ekonomik bir krizin eşiğinde sallanırken siyasi ve ekonomik yanlış değerlendirmeleri apaçık ortaya çıkıyor.
Tamamen mantıksız ama bu elitler Putin ve Rusya'nın (Leo) Straussçu anlamda otokratik 'öteki' için bir sembol olarak hizmet edebileceği fikrini kavrıyor. 'Düşman' yabancı ve yabancı olmayan bir şey olarak görülüyor, bu da çatışmayı yoğunlaştırıyor ve (Putin'in kim olduğu göz önüne alındığında) sadece mümkün değil aynı zamanda gerekli kılıyor. Buna ek olarak, düşmanın tanınması ve ardından ortadan kaldırılması süreci ulusal kimliğin ya da bu senaryoda AB ulusötesi 'devletinin' kimliğinin önemli bir parçası haline geliyor adına da 'otokratlara karşı savaşan demokrasi' gibi bir isim takılabilir.
Varoluşsal düşmanın bu şekilde kötü ve yabancı olarak formüle edilmesi, iletişim ve ilişkilerin hayal edilemez olarak görülmesi gerektiğini ima eder. Karşı tarafı dinlemek bile kabul edilebilir yurttaşlık davranışının sınırlarını aşmak anlamına gelecektir. 'Putin/Xi diktatördür' söylemi tam da Batı'da ifade özgürlüğünü engellemek için üretildi. Bu stratejinin amacı, elit kesimi eleştirenlerin gözünü korkutmak ve düşmanla ilişkili olanların cezalandırılmasını haklı göstermektir. Avrupa'da Rusya nefretin birincil hedefiyken, ABD'de antisemitizm onun yerini alıyor ve Rusya, Çin ve İran bir şer ekseni boyunca ortak bir kötülüğü paylaşıyor olarak görülüyor.
Bu yaklaşımın altında yatan sorun, tek bir yetkili anlatıya aşırı yatırım yapılmasına yol açmasıdır ve bu anlatı çöktüğünde (şu anda olduğu gibi), çıkış yolu yoktur. Tek seçenek, bu hareket tarzının mantıksız olduğu açık olsa bile, iki katına çıkmaktır. Ne yazık ki bu yol genellikle öngörülebilir bir felakete yol açar. Ukrayna'yı asker talep etmeye teşvik etmek, askeri eğitmenler göndermek ve ardından küçük bir grup üniformalı asker konuşlandırmak gibi eylemlerle yavaş yavaş başlar. Ancak yöneticiler çok geçmeden temel varsayımlarının yanlış olduğunu fark ederler.
Putin blöf yapmıyor... Askerleri eve tabutlar içinde döndüğünde, o noktada geri adım atacaklar mı yoksa zayıf görünme korkusu onları aptalca şeyler yapmaya mı itecek?
Çeviri: YDH
