Amerikan ve İsrailli medya kuruluşları, Lübnan'da bir anlaşmaya varılması için hala ele alınması gereken kilit noktaları özetliyor.
YDH- El-Meyadin'in bildirdiğine göre, Amerikan New York Times gazetesi, devam eden diplomatik çabalara aşina olan çok sayıda bölgesel ve Amerikalı yetkiliye dayanarak, Lübnan cephesinde olası bir ateşkes anlaşmasının çerçevesinin şekillenmeye başladığını öne sürdü.
İsrail gazetesi Yediot Ahronot, ABD elçisi Amos Hochstein'ın, Perşembe gecesi ABD'ye dönmesinin ardından İsrail'in ateşkesin birkaç gün içinde ilan edileceği yönündeki değerlendirmesini aktardı.
Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, gazeteye yaptığı açıklamada “Hochstein Lübnan'la ayrıntılar üzerinde anlaştı, ancak bazı konular hala beklemede” dedi.
Kaynak sözlerine şunları da ekledi:
“Hochstein'ın İsrail'deki görüşmelerinde önemli ilerlemeler kaydedildi ve anlaşma neredeyse tamamlandı, ancak bazı konuların hala ele alınması gerekiyor.”
New York Times, anlaşmanın uygulanması ve yürütülmesine ilişkin kilit ayrıntıların henüz çözülmediği konusunda uyarıda bulunuyor.
60 günlük 'ateşkes'
New York Times tarafından aktarılan spekülasyonlara göre, önerilen anlaşma, “İsrail güçlerinin güney Lübnan'dan çekileceği ve Hizbullah savaşçılarının Litani Nehri'nin kuzeyine geri çekileceği” “60 günlük bir ateşkes” içeriyor.
Anlaşmanın bu süre zarfında Lübnan Ordusu ve BM Barış Gücü'nün (UNIFIL) Lübnan-Filistin sınır bölgesindeki varlığını güçlendirmesini öngördüğü bildiriliyor.
Bu bağlamda, New York Times, Lübnan Ordusu ve UNIFIL'in yoğun olarak konuşlandığı yeni oluşturulan tampon bölgenin dışında hem Hizbullah'ın hem de İsrail'in kalmasını sağlamak üzere ABD'nin öncülüğünde denetim komitesi olarak bilinen yeni bir yaptırım mekanizmasının kurulduğunu da bildirdi.
Denetleme komitesi olarak bilinen bu mekanizma ateşkes ihlallerini izlemeyi amaçlıyor ve ABD tarafından yönetilecek.
Ancak bu mekanizmaya başka hangi ülkelerin katılabileceği ya da nasıl işleyeceği belirsizliğini koruyor ve ABD'nin doğrudan askeri bir rolünün tartışılmadığı görülüyor.
Gazete “müzakerecilerin ateşkesin 60 gün sürmesi halinde kalıcı olmasını umduklarını” belirterek bunun yeni seçilen ABD Başkanı Donald Trump'ın yönetimi altında gerçekleşebileceğini öne sürdü.
New York Times ayrıca, İsrail'in Lübnan tarafının direnmeye devam ettiği bir nokta olan “Güney Lübnan'da tespit edilen herhangi bir Hizbullah faaliyetine müdahale etme özgürlüğü” istediğini bildirdi.
Bu arada gazeteye konuşan Amerikalı yetkililer İsrail'in Lübnan'daki görüşmelere aktif katılımını ve İsrail işgal güçlerinin seçeneklerini gerçekçi bir şekilde değerlendirmesini gerekçe göstererek İsrail'in Lübnan'da bir ateşkes anlaşmasına varmak için Gazze'den daha istekli olduğundan emin olduklarını söyledi.
İsrailli müzakerecilerin, Hizbullah'ın kuzey yerleşimlerine yönelik devam eden ve İsrailli yerleşimcilerin bu bölgelere geri dönmesini engelleyen füze atışlarını durdurmanın en etkili yolunun bir ateşkes anlaşmasına varmak olduğunu kabul ettiklerini de eklediler.
Fransa’nın müzakereleri engellediği iddiası
İsrailli haber sitesi Walla'ya bilgi veren bir kaynağın aktardığına göre, anlaşmadaki diğer tartışmalı konular arasında İsrail'in Fransa'yı ateşkes anlaşmasına dâhil etmeyi ya da ateşkes ihlallerini izlemekle görevli uluslararası denetim komitesinde yer almasına izin vermeyi reddetmesi de yer alıyor.
Siteye göre, İsrail'in Fransa'nın dahil edilmesine itirazı, Lahey'deki Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde İsrail işgal Başbakanı Benyamin Netanyahu ve eski Güvenlik Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkaran Fransız yargıcın “Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un yeşil ışığı ve desteği olmadan böyle bir eylemde bulunmaya cesaret edemeyeceği” inancından kaynaklanıyor.
Haberde ayrıca İsrail'in Fransa'nın işgalci İsrail'in askeri sanayilerine yönelik tutumundan ve Fransa'nın silah fuarından dışlanmasından hoşnut olmadığı belirtiliyor.
Ayrıca Fransa'nın ABD ile koordinasyon sağlamadan Lübnan ile dolaylı görüşmeler yürüterek çözüm müzakerelerini engellediği iddiaları da var.
Bu konuların yanı sıra, müzakerelerde ihtilaflı sınır noktalarının hangi dille ele alınacağına ilişkin tartışmalar da devam ediyor.
İsrail işgal ordusu güvenlik kurumları bir anlaşma öneriyor
Bu arada İsrail Yayın Radyosu, işgalin güvenlik kurumunun Lübnan cephesinde bir anlaşmaya varılmasını tavsiye ettiğini ve bunu hükümete sunduğunu doğruladı ve kararın Netanyahu'ya ait olduğunu vurguladı.
Bu tavsiye doğrultusunda İsrail işgal ordusu da Hizbullah'la son dönemde yaşanan savaşın ağır maliyetini gerekçe göstererek “şimdi bir anlaşmaya varılması” tavsiyesinde bulundu.
İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi de İsrailli bakanlara hitaben şöyle söyledi:
“Eğer savaşmaya devam etmek istiyorsanız bunun bedeli çok yüksek olacaktır ve bunun farkında olmalısınız. Ne yapmak istediğinize karar verin.”
