İsrail Savunma bakanı tarafından Dış İlişkiler ve Güvenlik Komitesi’ne sunulan yeni bir yasa tasarısı kapsamında, yedi yıl içinde ultra-Ortodoks Yahudi erkeklerin yaklaşık %50'sinin askere alınmasının planladığı bildirildi.
YDH- El-Meyadin’in bildirdiğine göre, İsrail Savunma Bakanı Israel Katz yaptığı açıklamada, İsrail'in yeni bir yasa tasarısı kapsamında yedi yıl içinde ultra-Ortodoks Yahudi erkeklerin yaklaşık %50'sini askere almayı planladığını duyurdu.
Uyulmaması halinde uygulanacak cezaları da içeren yasa teklifi, ultra-Ortodoks cemaatinin askeri muafiyetleri konusunda on yıllardır süren tartışmalarda önemli bir değişime işaret ediyor.
Zorunlu askerlik için yeni kurallar
Katz, ultra-Ortodoks erkeklerin İsrail işgal güçlerine entegre edilmesine yönelik bir stratejinin ana hatlarını çizen yasa tasarısını parlamentonun Dış İlişkiler ve Güvenlik Komitesi’ne sundu.
İsrailli yayın kuruluşu “Kan”a göre Katz, “Plan, Ortodoks erkeklerin yaklaşık %50'sini askere almak” dedi.
Söz konusu yeni yasayla birlikte, öğrencileri askere gitmeyen yeşivalara (dini okullar) ve askere alma bildirimlerini dikkate almayan veya askerlik yoklamasına gitmeyen bireylere yaptırım uygulanacağı belirtildi.
Yüksek Mahkeme müdahalesi
Yasa, İsrail Yüksek Mahkemesi'nin 2017 yılında aldığı ve ultra-Ortodoks yeşiva öğrencilerine yönelik uzun süredir devam eden askeri muafiyetleri eşitlik ihlallerini gerekçe göstererek iptal eden önemli bir kararın ardından geldi.
Yeşivalarda okuyan ultra-Ortodoks erkekler on yıllardır İsrail'in zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutuldu. Bu politika, toplumun geri kalanına “haksız bir yük” getirdiğini savunan “laik” İsrailliler arasında kızgınlığa yol açıyordu.
Haziran 2024'te Yüksek Mahkeme, yönetimin ultra-Ortodoks erkekleri İsrail ordusuna almaya başlamasını emrederek, “ulusal hizmete eşit katkı sağlayacak tedbirlerin” uygulanması için kanun yapıcılar üzerinde baskı oluşturdu.
Yıllar sonra…
2017 yılındaki karardan bu yana, birbirini izleyen İsrail liderleri, “siyasi hassasiyetleri” ve ultra-Ortodoks liderlerin muhalefetini gerekçe göstererek değişikliklerin uygulanmasını erteledi.
İsrail nüfusunun yaklaşık %13'ünü oluşturan ultra-Ortodoks topluluğu, askerlik hizmetinin dini eğitimlerine ve yaşam tarzlarına müdahale edeceğini savunarak geleneksel olarak zorunlu askerliğe karşı çıkıyor.
Yeni yasa tasarısının, İsrail'in koalisyon hükümetinde önemli bir etkiye sahip olan ultra-Ortodoks siyasi partilerin tepkisiyle karşılaşması bekleniyor.
Öneri şimdiden hararetli tartışmalara yol açarken, “laik” İsrailliler “adalete” yönelik gecikmiş bir adım olarak bu hamleyi desteklerken, ultra Ortodoks liderler ise “dini özgürlüklerine” yönelik bir saldırı olarak karşı çıkıyor.
Uygulama Zaman Çizelgesi
İsrail haber portalı Ynet'e göre, işgal rejimi 2031 yılına kadar %50 zorunlu askerlik hedefine ulaşmayı amaçlıyor.
Bu arada, hem kamuoyu hem de siyasi arenaların, İsrail toplumu, siyaseti ve ordusu üzerinde etkileri olan bu tartışmalı konu hakkında yoğun tartışmalara hazırlandığı kaydedildi.
